QBDP ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ #9 — БАЛКАНСКИ БРАТЯ (ΜΠΑΛΚΑΝΣΚΙ ΜΠΡΑΤΙΑ)

Εδώ το .mp3.

10 μήνες μετά αυτό το επεισόδιο! Τουλάχιστον δεν κλείσαμε χρόνο. Το γράφημα ημερομηνία λήψης/ημερομηνία δημοσίευσης ξαναπήρε την κατιούσα (αυτό είναι καλό, κι ας ακούγεται το «κατιούσα»–katyusha?–σαν κάτι το κακό)!

Σε αυτό το επεισόδιο που ηχογραφήσαμε σε ένα μπαράκι του Βελιγραδίου με τη Δάφνη, συζητήσαμε και αναρωτηθήκαμε:

  • γιατί οι Έλληνες σνομπάρουν τους Βαλκάνιους γείτονες και αδερφούς τους.
  • γιατί αξίζει σαν προορισμός η ευρύτερη περιοχή, και ειδικότερα με το Balkan FlexiPass.
  • πόσο ειρωνικό που σε κάθε χώρα το μόνο σίγουρο είναι οι εθνικιστές και ότι παντού πιάνονται από τα ίδια αστεία πράγματα.
  • τι κοινά έχουν οι Βούλγαροι με τους Σέρβους και πώς η Βουλγαρία θα μπορούσε να είχε γίνει μέρος της Γιουγκοσλαβίας.
  • πέτυχε ο κομμουνισμός της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο;
  • ανήκουν τα Βαλκάνια στην ΕΕ;
  • γιατί δεν είναι η Σερβία στην ΕΕ;
  • συγκρίνονται τα τραίνα του ΟΣΕ με τα τραίνα της Ρουμανίας;
  • γιατί το Βελιγράδι είναι από τις ομορφότερες πόλεις ever.
  • γιατί η ζωή στα Βαλκάνια μας έκανε να δούμε το κομμάτι της Ελλάδας σε αυτό το μεγάλο παζλ διαφορετικά.
  • τελικά πού πέρασα καλύτερα, στην Δανία ή στην Βουλγαρία;
  • πώς μια πολιτική ένωση των Βαλκανικών λαών ή των Νοτιοευρωπαϊκών λαών φαντάζει πιο λογική απ’ότι μία όπου από την μία έχεις την Δανία, την Γερμανία και την Ολλανδία κι απ’την άλλη την Ελλάδα

..και πολλά άλλα, στο πιο πολιτικό επεισόδιο μέχρι τώρα. Απολαύστε! Ο τίτλος σημαίνει «Βαλκανικά αδέρφια», btw. Α, και η λέξη που δεν θυμόμουν: legacy στα ελληνικά: υστεροφημία, θα μπορούσε να είναι μία μετάφραση.

Για περισσότερα, ρίξτε μια ματιά και στο ποστ που έγραψα αφού γυρίσαμε από το ταξίδι μας, Balkan Flexpress.

Και κάτι σχετικά με το μετρό της Αθήνας που αναφέρουμε στο podcast: η Αττικό Μετρό είναι ιδιωτική εταιρία αλλά ήταν απ’ότι φαίνεται μόνο η εταιρία κατασκευής, δεν το διαχειρίζεται αυτή τώρα. Το ερώτημα πάντως παραμένει: θα έπαιρνε λεφτά από την ΕΕ για την κατασκευή της γραμμής 4;

 

 

REVIEW: ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΣΗΜΕΡΙΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Περί της καταγωγής των σημερινών ΕλλήνωνΠερί της καταγωγής των σημερινών Ελλήνων by Jakob Philipp Fallmerayer

My rating: 5 of 5 stars

Ανακάλυψα αυτό το βιβλίο σκαλίζοντας την επιφάνεια των απύθμενων βαθών της βιβλιοθήκης της μάνας μου. Γενικά αποφεύγω να το κάνω γιατί είναι σαν να κοιτάζεις τον ήλιο κατάματα: δύσκολο να ψάξεις μέσα σε τόση πολλή και τόσο καλή πληροφορία και να μην χαωθείς. Εκείνη τη μέρα όμως ένιωθα τυχερός, όπως όταν πατάω την δεύτερη επιλογή στο Google, κάτι το οποίο και στις δύο περιπτώσεις δεν κάνω συχνά.

Εν πάσει περιπτώσει, η μάνα μου έμαθε για τον Φάλμεραϋερ όταν πήγε στην Γερμανία, πριν την πρώτη μετάφραση του βιβλίου στα ελληνικά το 1984, δηλαδή περισσότερα από 150 χρόνια μετά τη συγγραφή του. Ήταν όταν άρχισε να ανακαλύπτει την «εναλλακτική», λιγότερο εξευγενισμένη, πολύ πιο ενδιαφέρουσα και πολύ πιο ανθρώπινη εκδοχή της ιστορία της χώρας μας και των κατοίκων της, μια ιστορία πιο αληθοφανής σχετικά με το ποιοι ήταν, ή δεν ήταν, οι πρόγονοι μας. Περίπου όταν έφτασα στην ίδια ηλικία αρχισα να την ανακαλύπτω κι εγώ.

Χρόνια τώρα μου λέει κάθε φορά με έναν θαυμασμό στα μάτια της ίδιο με τον δικό μου τώρα πως το χωριό απ’το οποίο καταγόταν ο παππούς Αθανασόπουλος, κάπου κοντά στα Καλάβρυτα, λεγόταν τον παλιό καιρό Κόκοβα. Αυτό ήταν πριν μετονομαστεί στο πιο ελληνικό Κλειτορία. Την ίδια τύχη είχαν πολλά–περισσότερα απ’όσα φανταζόμαστε εσείς κι εγώ–τοπωνύμια στην Ελλάδα, των οποίων τα σλαβικά ονόματα δεν ηχούσαν καλά στα καθαρευουσιάνικα, αρχαιολατρικά αυτιά των Ελλήνων του προπερασμένου αιώνα. Δεν νομίζω ότι αυτοί οι κύριοι αναρωτήθηκαν ποτέ ποιος πρωτοέμεινε στην Κόκοβα, που σήμαινε «κότα» σε κάποια μεσαιωνική σλάβικη γλώσσα, ή αν οι κάτοικοι του χωριού είχαν παραμείνει ως τότε Σλάβοι.

Πώς και δεν ξέρουμε περισσότερα για την κατάλυση της ηπειρώτικης Ελλάδας απ’τους Σλάβους τον 6ο αιώνα; Πώς είναι δυνατόν να νομίζουμε σοβαρά ότι έχουμε ως επι το πλείστον αρχαιοελληνικό αίμα, ή τουλάχιστον να το νομίζουν αυτό πολλοί νεοέλληνες; Πώς είναι δυνατόν να υποτιμούμε τόσο ξεδιάντροπα την βαθιά ιστορία του τόπου μας και να την αναγάγουμε σε μερικούς κιτς αφορισμούς στην καλύτερη των περιπτώσεων; Μα θα μου πείτε, τι περίμενα; Είναι γνωστό ότι γενικότερα οι άνθρωποι δεν φημιζόμαστε για τις ικανότητες μας να μπορούμε να μάθουμε απ’το παρελθόν, ή ακόμα και να μπορούμε να το κοιτάξουμε και να το αναλογιστούμε λαμβάνοντας υπ’όψη τα δικά μας προσωπικά φίλτρα αλλά και αυτά της εποχής και της κυρίαρχης κουλτούρας. Ελάχιστους ξενίζει ότι όπου και να πας, και ανάλογα το πού είσαι, θα ακούσεις μια διαφορετική εκδοχή για το ποιος είναι ο αρχαιότερος λαός στον κόσμο. Μου θυμίζει κάτι Αυστραλούς ερευνητές που λένε πως οι αρχαιότεροι προγονοί μας δεν ξεκίνησαν από την Αφρική, όπως εικάζει η πιο δημοφιλής θεωρία σήμερα, αλλά από την… ναι, θα το πάρει το πόταμι, απ’την Αυστραλία. Από ένα σημείο και μετά δεν έχει καν σημασία ποιος έχει δίκιο, αλλά ότι τους περισσότερους τους παρακινεί η ανάγκη να είναι αυτοί ο εκλεκτός λαός και όχι άλλος.

Για να επιστρέψουμε στο βιβλίο: χωρίς αμφιβολία είναι ένα σημαντικό πόνημα το οποίο πιστεύω θα έπρεπε να συζητηθεί περισσότερο στην σύγχρονη Ελλάδα απ’ότι έχει συμβεί μέχρι τώρα, απλά και μόνο γιατί παραθέτει σπάνιες πηγές που ρίχνουν λίγο περισσότερο φως στο ποιοι πραγματικά είμαστε και το τι σήμαινε το να είσαι Έλληνας την 2ης χιλιετία. Ο Φάλμεραϋερ έχει κατακριθεί πολύ (έλα δεν το πιστεύω!) αλλά ακόμα δεν έχω δει σοβαρά αντεπιχειρήματα, μόνο φασιστομπλόγκ όπως αυτό (δείτε και το σχόλιο μου κάτω κάτω, για να μην αναφέρω την περίφημη «έρευνα του DNA»… mein Gott) να τον κράζουν και να τον καταδικάζουν με την παραδοσιακή άλλωστε ταμπέλα-πασπαρτού του «ανθέλληνα».

Ανθέλληνας: χαρακτηρισμός ο οποίο σημαίνει, όπως έχω μάθει πια από την εμπειρία χρόνων, όλους αυτούς που συνωμοτούν για να μην επιτρέψουν στην αρχαία φυλή των Πελασγίων να κατακτήσουν τον κόσμο όπως θα συνέβαινε αν δεν υπήρχαν αυτοί για να μας σταματήσουν. Μπόνους πόντοι αν οι ανθέλληνες είναι και Εβραίοι, οι οποίοι, ω τι ειρωνεία, έχουν μια παρόμοια κοσμοθεωρία με τους εξτρέμ έλληνες η οποία πηγάζει μέσα από την ίδια την θρησκεία τους, αλλά τουλάχιστον η δική τους Judaism vs The World πεμπτουσία ύπαρξης δικαιολογείται από τους διωγμούς τους που χάνονται στα βάθη των αιώνων. Ή μήπως διώκονταν γιατί πάντα θεωρούσαν τον εαυτό τους «εκλεκτό»; Παρακαλώ εισάγετε ρητό για αυγά και κότες και ποιος έκανε ποιον.

Αλλά φυσικά: οτιδήποτε σκάει την εθνική ψευτοπερηφάνια όπως τα μυτερά νύχια σκάνε ένα μπαλόνι, δεν μπορεί να εξεταστεί σοβαρά από όσους έχουν πιστέψει τυφλά στον μύθο της δικής τους εξοχότητας. Είμαι σίγουρος ότι ελάχιστοι απ’όσους έχουν γνώμη για το Περί της καταγωγής των σημερινών Ελλήνων έχουν ιδέα τι ακριβώς γράφει και ποια είναι τα επιχειρήματα που περιέχονται μέσα του. Ούτε το 1830 ήξεραν, όταν στον δρόμο έκραζαν τον Φάλμεραϋερ χωρίς να έχουν διαβάσει το βιβλίο καθώς δεν υπήρχε μετάφραση και κανείς δεν καταδεχόταν να την γράψει για 150 χρόνια, ούτε τώρα.

Η κριτική κατα του Φάλμεραϋερ την οποία δέχομαι πάντως είναι ότι ήταν καθεστωτικός μές την αντικαθεστωτικότητα του αντιφιλελληνισμού του. Με άλλα λόγια, παρ’όλο που ο φιλελληνισμός ήταν πολύ τρέντυ για την πολιτική διανόηση της εποχής, ο Φάλμεραϋερ ήταν συντηρητικός «αυτοκρατορικός» και κατα των επαναστάσεων. Ήταν υποστηρικτής του Όθωνα (η τελευταία παράγραφος του βιβλίου εξυμνεί τον πρώτο βασσιλιά της Ελλάδας μάλλον επειδή ήταν Βαυαρός, και ο Φάλμεραϋερ έκρινε ότι μόνο ένας Γερμανός θα είχε τα προσόντα για μια τόσο σοβαρή και υψηλού κύρους δουλειά) και γενικότερα περισσότερο με τον Μέτερνιχ και λιγότερο με τον Καποδίστρια, αν με πιάνετε. Αλλά τα πολιτικά του πιστεύω δεν θα έπρεπε να επηρεάζουν το πώς εμείς βλέπουμε και αξιολογούμε την εγκυρότητα της έρευνας του. Έστω ότι ήταν ανθέλληνας, λοιπόν, ό,τι κι αν αυτό σημαίνει. Τι έχουμε να πούμε για τις παραπομπές του, για την επιχειρηματολογία του; Αν μη τι άλλο, ο τύπος έκανε σοβαρή δουλειά για την εποχή του και κοιτώντας την καθαρά λογικά, την πιστεύω. Ειμαι σίγουρος ότι υπάρχουν ανακρίβειες στο έργο αλλά δεν έχει πολλή σημασία: καμία ανακρίβεια στα στοιχεία του δεν θα επαρκούσε για να ανατρέψει ολόκληρο του το επιχείρημα.

Ήδη έχω γράψει πολλά αλλά θα μπορούσα να γράψω άλλα τόσα κι άλλα τόσα γι’αυτό το θέμα. Ίσως το βλέπω πιο καθαρά γιατί, όντας μισός αυστραλός, δεν περιορίζομαι από την «καθαρότητα» του ελληνικού αίματος, την ίδια καθαρότητα βλέμματος η οποία από άλλους πολύ πιο «καθαρούς» από μένα ερμηνεύεται ως έλλειψη πατριωτισμού. Νομίζω ότι αυτό το βιβλίο, αν και δεν αξίζει 5 αστεράκια ως πόνημα, είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα του σήμερα. Μέσα σε λίγες προτάσεις μπορεί να χτυπήσει απίστευτα πολλά νεύρα, και πιστεύω ακράδαντα ότι τέτοια είναι τα έργα που ακριβώς πρέπει να διαβάζονται και να συζητιούνται περισσότερο από τα υπόλοιπα που απλά συμφωνούν με όσα είναι κοινώς αποδεκτά. Κι όποιος αντέξει.

Θέλω να μάθω την ιστορία της Κόκοβας, στην τελική, όχι της Κλειτορίας.

View all my reviews

Ναι λοιπόν· είμαι ανθέλληνας

Γενεαλογικό Μάνταλα

English translation: http://hallografik.ws/archive/?p=2993


Πόσοι ήταν οι γονείς σας; 2. Οι παππούδες σας; 4. Οι προπαππούδες σας; 8. Οι προ-προπαππούδες σας; 16.

Πόσες γενιές μέχρι να φτάσουμε στους 64; Μόνο 7, με μια παλαιότητα περίπου 150 χρόνων, αν υποθέσουμε ότι κάθε γέννηση απέχει από την επόμενη περίπου 20-25 χρόνια. Στις 10 γενιές πίσω, όχι πολύ πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ο αριθμός φτάνει στους 512. Αν πάμε άλλες 10 γενιές πίσω, αγγίξουμε τις αρχές του 16ου αιώνα, την εποχή που η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν στο απόγειο της δυναμής της με τον Σουλεημάν τον Μεγαλοπρεπη στα ινία της, η Αμερική είχε μόλις αρχίσει να κατακτάται από τους Ισπανούς και ο Μιχαηλάγγελος ίδρωνε κάτω από την οροφή της Καπέλα Σιξτίνα, o αριθμός των προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-παππούδων και -γιαγιάδων (ναι, τα μέτρησα τα προ-) έχει ήδη εκτοξευθεί στους 1.048.576. Με αυτόν τον ρυθμό φυσικά και αν λάβουμε υπ’όψη μας ότι οι άνθρωποι ως είδος υπάρχουμε πάνω από 100.000 χρόνια (κι ας μην μπούμε στην διαδικασία να μετρήσουμε τους προγόνους μας που ήταν ανθρωποειδή, και πριν από αυτόυς τον Κοινό Πρόγονο, και πριν από αυτόν κάποια θηλαστικά, και πριν από αυτόν κάποιο συναψιδωτό και την φάρα του και τελειωμό δεν έχουμε), δεν αργούμε να φτάσουμε στα τρισεκατομμύρια άτομα και ακόμα παραπέρα, αριθμούς που ποτέ δεν είδε η ανθρωπότητα ακόμα και αν βάλουμε όλους τους homo sapiens που έζησαν σε ολόκληρη την ιστορία και προϊστορία της μαζί! Λέγεται μάλιστα ότι όλοι μας καταγόμαστε από μια μικρή ομάδα ανθρώπων οι οποίοι επέζησαν την τελευταία εποχή των παγετών. Η απάντηση σε αυτό το φαινομενικό μυστήριο είναι απλά ότι υπήρχαν πολλές επιμιξίες — επιμιξίες τις οποίες μπορεί να μην θεωρούμε επιμιξίες. Αν ο προπροπροπροπαππούς μου από την μεριά της μάνας μου είναι αδερφός της προπροπροπρογιαγιάς μου από την μεριά του πατέρα μου, αυτό δεν θα το μετράγαμε σαν επιμιξία φυσικά, κ.ο.κ.

Η γενεαλογία μας είναι όσο μυστήρια και μαγική όσο και η ιστορία μας: ξέρουμε, μπορούμε να ξέρουμε τόσο λίγα γι’αυτήν, που τα υπόλοιπα τα γεμίζουμε με την καταπληκτική παλέτα της φαντασίας μας. Όπως κάνουμε με καθετί το άγνωστο και μυστήριο δηλαδή με τα πάντα.

Το πράγμα είναι σίγουρα χαώδες. Θα επιμείνω όμως στον αρχικό αριθμό. 7 γενιές, 64 πρόγονοι. Μου φαίνεται ο τέλειος συνδυασμός ελεγξιμότητας και εγγύτητας με εμάς: πιο μεγάλος και το πράγμα θα ξέφευγε τελείως χωρίς να μπορούμε να νιώσουμε μια συγγένεια με αυτούς τους μακρινούς πρόγονους· πιο κοντά και θα χάναμε το μεγαλύτερο μέρος της μαγείας και της περιπλοκότητας της γενεαλογίας. Για να μην πω ότι το 7 και το 64 είναι ωραίοι, στρογγυλοί, πολιτισμικά ισχυροί αριθμοί που κάθονται καλά στο μάτι, στην αισθητική, και σε αυτό το πράγμα μέσα μας που τσινάει όταν ένα κάδρο είναι στραβό ή που μας κάνει να περιμένουμε με αγωνία για το πότε ο κόκκινος και ο πράσινος φάρος στην είσοδο του λιμανιού θα συγχρονίσουν τις αναλαμπές τους για μια μόνο φευγαλέα στιγμή.

Ας μπούμε στο ζουμί. Απ’όσο έχω προσέξει, στις μέρες μας όταν μιλάμε για γενεαλογία συνήθως μιλάμε με δύο όρους: με δέντρα και με οικογένειες.

Έχω τις ενστάσεις μου, όπως συνήθως.

Fernando Chamarelli -- http://www.galleryad.com/art/archives/art/backroom/fernando_chamarelli_pangea/

 

Το δέντρο μου φαίνεται περίεργο σαν ιδέα για να περιγράψουμε μια οικογένεια όταν εμείς είμαστε ο κόρμος, όπως στην παραπάνω εικόνα. Το οικογενειακό δέντρο θα μου φαινόταν εντάξει σαν αναπαράσταση αν εμείς ήμασταν ο κορμός, οι ρίζες μας ήταν οι πρόγονοι και τα κλαδιά και τα φύλλα μας ήταν οι απόγονοι. Δεν έχω δει όμως ποτέ ένα τέτοιο δέντρο να χρησιμοποιείται.

Μετά είναι η οικογένεια, ή το επώνυμο. Είναι κάτι σαν την ερώτηση «από πού κατάγεσαι;» Μου πήρε χρόνια να καταλάβω ότι αυτή η ερώτηση μεταφράζεται ως «από πού είναι ο πατέρας σου;» και δεν είμαι σίγουρος αν για όσους με έχουν ρωτήσει το «από την Αυστραλία» θα ήταν αυτό που θα ήθελαν να ακούσουν, παρά την σχεδόν αβάσταχτη ειλικρίνεια της απάντησης! Γεννήθηκα, μεγάλωσα και μένω στην Νέα Σμύρνη, άλλωστε!

Ίσως αυτό να συμβαίνει για τον ίδιο λόγο που τα επώνυμα φέρουν χαρακτηριστικά ονομασίας προέλευσης, πες μου το επώνυμο σου να σου πω ποιος, ή τουλάχιστον από πού, είσαι. Όμως αυτή είναι η μισή αλήθεια — η για την ακρίβεια, πολύ, πολύ λιγότερο από την μισή: το επώνυμο το μοιράζονται μόνο οι άντρες την γενεαλογίας, με όλες τις γυναίκες να χάνονται στην μέσκλα σαν το αλάτι στο νερό. Μάλιστα πολλά από τα οικογενειακά δέντρα μελετάνε την ιστορία της οικογένειας όχι με βάση το άτομο αλλά το όνομα, ειδικά παλιότερα και στις αριστοκρατικές οικογένειες-δυναστίες, προσπαθώντας να βρουν όλους όσους μοιράζονται αυτό το όνομα και είναι συγγενείς ή απόγονοι χωρίς όμως να δίνουν σημασία στις γυναίκες που έμπαιναν (και μπαίνουν) στην οικογένεια μάλλον μόνο εξ αιτίας της ξεκάθαρης αναγκαιότητας του θέματος. Είναι θαρρώ σχετικό άλλωστε πως για μεγάλο μέρος της ιστορίας, σίγουρα της Χριστιανικής και της Ισλαμικής, οι άντρες ήθελαν γιους για να μπορούν να διαιωνήσουν το όνομα τους, την οικογένεια.

Θέλησα λοιπόν να αποδώσω με κάποιον ευφάνταστο τρόπο τα παραπάνω και περισσότερα. Και κατέληξα σε αυτό (όπως θα είδατε και στην κορυφή του άρθρου):

Γιατί μάνταλα;

Τα μάνταλα είναι ακτινωτά συμμετρικά σχήματα, σύμβολα ολότητας, κυκλικότητας και ταυτόχρονα της στιγμής, του μεγαλείου και της μικρότητας του τώρα, τουλάχιστον στην φιλοσοφία που τα γέννησε, τον Ινδουισμό και μετέπειτα στον Βουδισμό. Ο Carl Jung εμπνεύστηκε βαθύτατα από αυτά: ζητούσε από τους ασθενείς του να ζωγραφίζουν μάνταλα και τα χρησιμοποιούσε για να τους διαγνώσει. Πίστευε ότι μέσα στην συμμετρία και στα σχήματα μπορούσε να βρει μια ακολουθία, να βγάλει νόημα πίσω από την χρήση των διάφορων σχεδίων που τα αποτελούσαν. Η μοναδικότητα που εμφανιζόταν ήταν για εκείνον στην ουσία το άτομο.

Αυτή η καθαρή γεωμετρικότητα έχει κάτι όντως το ολοκληρωτικό και καθησυχαστικό· δεν μπορώ να το περιγράψω διαφορετικά. Επιπλέον η ιδέα της επανάληψης και της επέκτασης όπως και το ένα σημαντικό κέντρο, ταιριάζουν γάντι στην γενεαλογία.

Και, βέβαια, τα μάνταλα μπορούν να είναι πολύ όμορφα.

Συμβολισμοί

Οι συμβολισμοί πίσω από την γενεαλογία όπως το μάνταλα θα μας βοηθήσει να τους δούμε είναι πολλοί, και σίγουρα θα είναι θα είναι διαφορετικοί για τον καθένα. Αυτοί που διαλέγω, αυτοί που με ενέπνευσαν προσωπικά, είναι οι παρακάτω:

Ισότητα άντρα-γυναίκας

Μια οποιαδήποτε προ-προγιαγιά είναι το ίδιο σημανική με τον οποιονδήποτε προ-προπαππού…

Υποτίμηση της αξίας του επώνυμου.

Γιατί θα μπορούσε κάποιος, κάπου, να ήταν γυναίκα. Και τότε θα είχα διαφορετικό επώνυμο. Το οποίο θα θεωρούσα εξ ίσου σημαντικό με αυτό που έχω τώρα.

…ακόμα και αν από αυτόν τον προ-προπαππού έχω πάρει το επώνυμο μου.

Αποσύνδεση της οικογενειακής ιστορίας με την ιστορία του επωνύμου.

64 πρόγονοι, 64 ονόματα (εκτός κι αν έχουμε επιμιξίες που αναφέραμε πιο πάνω). Ένα υπερισχύει. Γιατί;

Οι 64 αυτοί άνθρωποι τους οποίους συνέδεσε η υπάρξη σου 170 χρόνια μετά την γέννηση τους, είναι όλοι το ίδιο υπεύθυνοι για την ύπαρξη σου σήμερα.

Ανάδειξη της αξίας του τοπικών ριζών και της μετανάστευσης.  Κατάργηση της εθνικής ψευτοψωροπερηφάνιας.

Αν συμπλήρωνα το δικό μου μάνταλα, το ένα τέταρτο θα είχε πολύ «Σμύρνη» μέσα το οποίο θα χανόταν στα βάθη της Τουρκίας (και ποιος ξέρει πού αλλού… ήταν και η Σμύρνη η “Νέα Υόρκη της Ανατολικής Μεσογείου”) και το μισό θα είχε «Αυστραλία», αλλά σιγά-σιγά αυτό θα γινόταν, όσο πιο πίσω πηγαίναμε, σε Αγγλία ή και Ουαλία, αν οι πηγές μου είναι έγκυρες. Ξανά, ποιος ξέρει τι άλλο.

Ποιος ξέρει από ποια 64 διαφορετικά μέρη του κόσμου κατάγομαι;

Έλληνας γεννιέσαι ή Έλληνας γίνεσαι; Χμ… Καλή ερώτηση. Ο πατέρας μου πήρε ελληνική υποκοότητα αφού ζούσε στην Ελλάδα κάτι περισσότερο από 20 χρόνια, οπότε, αυτός τι είναι, Αυστραλός ή Έλληνας; Αντίστοιχα, πολλοί μετανάστες δεύτερης γενιάς, μικροί και μεγάλοι, επιλέγουν να είναι έλληνες γιατί μεγάλωσαν ή και γεννήθηκαν εδώ. Κατα πάσα πιθανότητα, τα παιδιά τους — η τρίτη γενιά– θα αναζητήσουν τις ρίζες που οι παππούδες τους εγκατέλειψαν εξ ανάγκης, ενώ οι ίδιοι θα είναι πλέον έλληνες με τα όλα τους. Αυτό έχει συμβεί άπειρες φορές στην ιστορία της Ελλάδας. Πριν τις αλβανικές μεταναστεύσεις στις αρχές του ’90, είχαν υπάρξει πολλές άλλες πριν πολλούς αιώνες. Το ίδιο και με τους Μικρασιάτες, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν όταν ήρθαν εδώ σαν Τούρκοι και τώρα περηφανεύονται σε πολλές περιπτώσεις για την «μακεδονικότητα» τους, ακόμα και αν οι οικογένειες τους δεν ζουν παρα για 2-3 γενιές στην Μακεδονία, από το 1922 και μετά. Αντίθετα, μπορεί να υπονομευτεί ή να περιοριστεί η προσφυγική τους ιστορία από τους ίδιους, καθώς θα προτιμήσουν να νιώθουν απόγονοι των Μακεδόνων του Αλέξανδρου παρα Πόντιοι, Μικρασιάτες, Καπαδόκες κτλ… Άλλωστε, πρέπει να υπάρχει υψηλή εθνική φρόνηση κόντρα στους απειλητικούς FYROMίτες ή όπως αλλιώς θέλετε να τους πείτε… απλά να θυμάστε ότι μπορεί αυτοί να είναι πιο μακεδόνες από τους μακεδόνες. Όχι ως απόγονοι του Αλέξανδρου ή κάποια τέτοιο θλιβερό παραπλανημένο συμπέρασμα, λες κι οι Έλληνες είναι απόγονοι του Αλέξανδρου, όχι: πιο μακεδόνες από τους μακεδόνες γιατί οι οικογένειες τους μπορεί να μένουν στην Μακεδονία, στην περιοχή που λεγόταν Μακεδονία, για αιώνες. Αν αυτό ακούγεται προβοκατόρικο, τα κατάφερα.

Βέβαια, δεν είναι μόνο οι Μακεδόνες, Αλβανοί, οι Πόντιοι ή πιο πρόσφατοι μετανάστες που αποφάσισαν ότι η Ελλάδα είναι η χώρα τους. Βλάχοι, Αρβανίτες, Βορειοηπειρώτες, Φραγκοσυριανοί (και άλλοι καθολικοί νησιώτες) και πολλοί άλλοι οι οποίοι ήταν και είναι Έλληνες με τα όλα τους, πλέον έχουν μια γεύση μειονότητας στο Ελληνικό κράτος που τόσο προσπαθεί αυτή την στιγμή να διατηρήσει την καθαρότητα του και την Μοναδική Ιστορία του. Στον βωμό του μίσους, των διακρίσεων και των εθνικών κόμπλεξ, θυσιάζουμε ο καθένας την ίδια μας την οικογενειακή παράδοση. Δεν έχουμε ΙΔΕΑ της ιστορίας μας και έτσι πιστεύουμε το πρώτο απλοϊκό παραμύθι! ΑΥΤΟ είναι η εθνική ταυτότητα: η ισοπέδωση, η απλοποίηση. Είναι ένα μαντρί με γνώμονα τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή της ιστορικής άγνοιας. Και όντας ιστορικά αδαείς, μαθαίνουμε να μην σεβόμαστε ή ακόμα να μισούμε, ξανά και ξανά, γενιά παρα γενιά, το διαφορετικό — ένα διαφορετικό με το οποίο σαφώς μπορεί να έχουμε κοινές ρίζες ή ακόμα και να καταγόμαστε από αυτό, λιγότερο ή περισσότερο. Σοφά ήταν τα λόγια του George Bernard Shaw: “Patriotism is, fundamentally, a conviction that a particular country is the best in the world because you were born in it.”, «ο πατριωτισμός είναι, θεμελιακά, η πεποίθηση ότι μια χώρα είναι η καλύτερη στον κόσμο επειδή εσύ γέννηθηκες σ’αυτήν.»

Μια καλύτερη εικόνα της οικογενειακής ιστορίας του καθενός μας μπορεί να μας βοηθήσει να είμαστε λίγο πιο σκεπτικοί προς στους εθνικούς εξωραϊσμούς και στις κιτς απλοποιήσεις, να δούμε ότι ο τόπος της γέννησης μας είναι σημαντικός για την ταυτότητα μας αλλά δεν αποτελεί παρα ένα σημείο στον χρόνο και στον χώρο ο οποίος είναι σημαντικός για εμάς μόνο γιατί είναι ο δικός μας τόπος γέννησης. Και στην εποχή που διανύουμε και που έρχεται, ας μην αφήσουμε η προφορική ιστορία, των μετακινήσεων, του πόνου, της συνύπαρξης και της περιπλοκότητας να χαθούν κάτω από το βάρος των εποποιιών.

Μην αφήνεις κάποιους άλλους να σου επιβάλουν τις ρίζες σου: ανακάλυψε τες μόνος σου ή μόνη σου.

Οι ρίζες μπλέκονται, το παρελθόν είναι μυστήριο και περίπλοκο.

Βέβαια, τα παραπάνω δεν είναι εύκολο να πραγματωθούν. Όσο πιο πίσω πάμε, τόσο πιο γεωμετρικά δύσκολο γίνεται να τους καταμετρήσουμε και να βρούμε τα ίχνη όλων! Ίσως στις επόμενες γενιές, τώρα που καταγράφουμε τα πάντα, να είναι πιο εύκολο για τα εξασέγγονα μας (αν έχουμε, βέβαια, γιατί είναι και το δημογραφικό…) να μας βρουν. Όμως σπάνιες είναι οι περιπτώσεις ανθρώπων που ζουν τώρα να ξέρουν από που κατάγονταν οι πρόγονοι των προπαππούδων τους. Σπάνια μπορούμε να πάμε πάνω από έναν αιώνα πίσω, πόσο μάλλον δύο, τρεις… Αυτό το μυστήριο, όσο απαγορευτικό είναι, άλλο τόσο αξίζει να το ενστερνιστούμε και στο μάνταλα αυτό φαίνεται… η 7η γενιά μπλέκεται μεταξύ της και αρχίζει το πράγμα να σκουραίνει(;) αισθητά. But that’s just the way it is.

Σαν βγεις στον πηγαιμό για το Παρελθόν…

Δημιουργική ελευθερία.

Θεωρώ πολύ σημαντικό να μπορούμε οποιαδήποτε έκφανση της ζωής να την χρωματίζουμε και να την ομορφαίνουμε όπως ο καθένας νομίζει, ο καθένας να έχει την ελευθερία να δημιουργεί ακόμα και με τα πιο απλά πράγματα.

Τα μάνταλα δεν έχουν πολλούς κανόνες και είναι απλά. Πιστεύω πως δεν χρειάζονται ιδιαίτερες καλλιτεχνικές ικανότητες για να εμπνευστεί κανείς και να γεμίσει το δικό του γενεαλογικό μάνταλα όπως γουστάρει.

To δυσκολότερο για όποιον θελήσει να κάνει την γενεαλογία του μάνταλα, με διαφορά, θα είναι να του δώσει ψύχη και υπόσταση, να είναι ένα έργο τόσο όμορφο, όσο και πλήρες νοήματος, μία πολιτιστική αναπαράσταση η οποία θα αναπαριστά ικανοποιητικά την δική του ιστορία.

Μας έχω εμπιστοσύνη.

Ορίστε ένα κενό μάνταλα στο κυκλικό σχήμα της δεύτερης εικόνας. Εκτυπώστε το, ή ανοίξτε το στο Photoshop και…

…καλές δημιουργίες!

Χρωματίστε με, ζωγραφίστε με, συμπληρώστε με, κάντε με δικό σας...

 

Eκκλησίες: χρήσεις για την μετα-χριστιανική εποχή

Καθίστε μια στιγμή και σκεφτείτε πόσες εκκλησίες υπάρχουν στην Ελλάδα. Άγιες Φωτεινές, Άγιοι Σώστες, Άγιοι Γεώργιοι, Δημήτριοι, Βαρβάρες, Ιωάννηδες, Θεράπωντες, Νεκτάριοι… Μικρές, μεγάλες, τεράστιες, συνοικιακές, αρχάιες, νέες, πέτρινες, τσιμεντένιες, άγνωστες, διάσημες, διαλυμένες, πλούσιες, φτωχές, κιτς, γραφικές, όμορφες, άσχημες…

Κάποτε, η εκκλησία ήταν το κέντρο του χωριού ή της πόλης, ήταν ο τόπος συνεύρεσης των ανθρώπων. Θα πήγαιναν εκεί για να μάθουν το κουτσομπολιό αλλά και για να αποδώσουν τον φόρο τιμής στον Χριστό, να παρακολουθήσουν την λειτουργία ή το μυστήριο. Ήταν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής και πνευματικής ζωής του τόπου για αιώνες — για να μην πω για σχεδόν δύο χιλιετίες, από την εποχή που ο Χριστιανισμός πάτησε το πόδι του γερά στην Ελλάδα για να αντικαταστήσει την Ελληνιστικό-ρωμαϊκή κουλτούρα. Αυτό μου ακούγεται λάθος γιατί ουσιαστικά η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ήταν που θεσμοποίησε τον Χριστιανισμό στην Ελλάδα αλλά αυτή η ιστορία δεν είναι του παρόντος. Κάποτε η εκκλησία και ο χριστιανισμός, και μην πάτε πολύ πίσω, ακόμα και 30 χρόνια φτάνουν, ισοδυναμούσαν με την ελληνική κουλτούρα. Οι Έλληνες ήταν όλοι χριστιανοί και μάλιστα με έναν τρόπο τον οποίο δεν συναντάς εύκολα αλλού. Δεν θα ξεχάσω όταν ήμουν μικρός και με εντυπωσίαζε ότι το 99% των ανθρώπων που έμεναν στην Ελλάδα ήταν Χριστιανοί Ορθόδοξοι, μεταξύ τους περήφανα κι εγώ, όπως σε όλα τα παιδιά αρέσουν αυτές οι ξεκάθαρες υποθέσεις σχετικά με οτιδήποτε συμβαδίζει με τους τρόπους των γονιών τους. Αχ, παιδική αθωότητα… Οι Έλληνες μπορεί να μην ήταν θρήσκοι, να πήγαιναν να κοινωνήσουν κάθε Κυριακή, αλλά θα έκαναν τον σταυρό τους όταν πέρναγαν μπροστά από μια εκκλησία, δεν θα έβριζαν καθόλου εύκολα τα Θεία και άλλα πολλά που εύκολα μπορούμε να φανταστούμε όλοι μας.

Όσοι ξέρετε τις απόψεις μου, θα ξέρετε ότι είμαι πηγαία αντίθετος σε οποιαδήποτε οργανωμένη θρησκεία ειδικά με τον τρόπο που έχει οργανωθεί για αιώνες για να καταπιέζει ηθικά και να ελέγχει τους πληθυσμούς. Όμως όταν η θρησκεία είναι μέρος της κουλτούρας τοσο αναπόσπαστα όπως είναι τώρα στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου (πού θα ήταν οι άραβες χωρίς Ισλάμ; πού θα ήταν οι ινδοί χωρίς Ινδουισμό; πού θα ήταν οι έλληνες χωρίς Χριστιανισμό;) αναρρωτιέμαι τι μπορεί να μείνει αν αφαιρέσουμε την θρησκεία από έναν λαό, η οποία, ευτυχώς ή δυστυχώς, δρα και ως μια συνεκτική κόλλα για τους ανθρώπους, όπως δρα η εθνικότητα ή η γλώσσα. Ας μην ξεχνάμε ότι στην ανταλλαγή πληθυσμών του 1922-24 (την οποία έχω πολύ φρέσκια γιατί πήγα σε μια εξαιρετική έκθεση στο μουσείο Μπενάκη και στις προβολές δυο ντοκυμανταίρ: Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης και Διωγμός και ανταλλαγή πληθυσμών Τουρκία Ελλάδα: 1922-24. Δυο μπράβο στην κα. Μαρία Ηλιού, στον Αλέξανδρο Κιτρόεφ και σε όλους τους συντελεστές. Καιρός είναι εμείς της τρίτης γενιάς να ανακαλύψουμε τις ρίζες μας επιτέλους και να αποτινάξουμε τον μύθο της Μοναδικής Ιστορίας μια και καλή) τα κριτήρια της ανταλλαγής ήταν θρησκευτικά· μέχρι ένα σημείο πολύ αμφιλεγόμενο, η θρησκεία κρίνεται ταυτόσιμη με την εθνικότητα.

Κάποτε οι παπάδες και οι μητροπολίτες ήταν αρχηγοί και σύμβολα, όπως ήταν ο Χρυσόστομος για τους Έλληνες της Σμύρνης. Ήταν πνευματικοί ηγέτες και αναπόσπαστα μέρη της κοινωνίας. Δεν μπορώ να ξέρω αν τιμούσαν την θέση τους ή όχι, πάντως δεν ήταν στην θέση που βρίσκονταν σήμερα: η ύπαρξη τους είχε πραγματικό νόημα γιατί ο κόσμος πίστευε στην ανάγκη τους και στο υπερβατικό, το εξαιρετικό το οποίο εκπροσωπούσαν.

Σήμερα, οι παπάδες μόνο χρήσιμοι δεν είναι, ούτε καν συμβολικά. Αυτό το σάπιο σύστημα που λέγεται Εκκλησία της Ελλάδος που ούτε έχει οποιαδήποτε σχέση με τις (όποιες) ηθικές αρχές του Χριστιανισμού ούτε κατα οποιαδήποτε τρόπο αντανακλά τις ανάγκες και τις αρχές της κοινωνίας, αργοπεθαίνει, όπως η οργανωμένη θρησκεία πεθαίνει εδώ και καιρό στις νεοφιλελεύθερες χώρες. Για να μην αναφέρω την αμύθητη περιουσία της που λέγεται ότι θα έφτανε ακόμα και για να ξεπληρώσει το ελληνικό χρέος. Συντηρείται μόνο από τους διόλου ευκαταφρόνητους αριθμούς συντηρητικών/φοβισμένων ηλικιωμένων οι οποίοι ποτέ δεν έμαθαν να ψάχνουν την σωτηρία του σώματος, της ψυχής και της ελευθερίας τους παρα μόνο εκ των έξω.

Οι νεώτερες γενιές δεν αντιπροσωπεύονται από την εκκλησία πια. Δεν ξέρουν τα ευαγγέλια, βαριούνται στους αγιασμούς, δεν πιστεύουν στον Χριστιανικό τριαδικό Θεό αλλά μπορεί να πιστεύουν σε κάτι άλλο το οποίο να αποκαλούν Θεό, σε μια δική τους προσωπική κοσμοθεωρία. Όλο και περισσότεροι νέοι και όχι και τόσο νέοι πια δεν πάνε στην εκκλησία, ούτε καν μέσα στο Πάσχα, επιλέγοντας να είναι πιο δημιουργικοί και λιγότερο παραδοσιακοί. Οι γονείς όλο και λιγότερο βαφτίζουν τα παιδιά τους με χριστιανικά ονόματα, επιλέγοντας αρχαιοελληνικά ή συνδυαστικά. Μιλώντας για την Αρχαία Ελλάδα, αυτή αντικαθιστά όλο και περισσότερο τα χρόνια του χριστιανισμού για τους Έλληνες ως την εκ των πραγμάτων ιστορία τους. Τι δόξα έχει να προσφέρει στον απλό Έλληνα η σύνδεση με το χριστιανικό του και με το υπο συμβίωση με άλλα έθνη και θρησκείες υπο την Οθωμανική Περίοδο παρελθόν; Ξεχνάει τα 1500+ χρόνια τα οποία ήταν χριστιανός και δημιουργεί την ιστορική του αντίληψη ως απόγονος του Περικλή, του Αλέξανδρου, του Leonidas και του Πλάτωνα. Η χριστιανική σημαία του πλέον συμβολίζει και την Αθηναϊκή Συμμαχία, την Αττική Διάλεκτο και την περικεφαλαία.

Από αυτή την σύγχυση και την ανάδυση μιας νέας Ελληνικής ταυτότητας με πολύ περισσότερη έμφαση σε αρχαιοελληνικά στοιχεία και μια στροφή μακριά από την πολύ πιο πρόσφατη παράδοση (δηλαδή, από το τι έκαναν οι προπαππούδες και οι παππούδες μας) ο μόνος πραγματικός ηττημένος είναι η Χριστιανική πίστη. Για να επιστρέψω λοιπόν στο πώς ξεκίνησα αυτό το κείμενο:

Τι θα απογίνουν οι εκκλησίες αν οι Έλληνες πλέον είναι Χριστιανοί μόνο για να κρατάνε τα προσχήματα;

Είχα την παραπάνω απορία όταν κατάλαβα ότι οι εκκλησίες, όπως τα πάντα, είναι εφήμερες, και οι περισσότερες χτίσηκαν όταν οι ανάγκες και τα τα πιστεύω των Ελλήνων ήταν τελείως διαφορετικά. Σίγουρα η κοινωνία σε κάποια φάση θα σταματήσει να τις χρησιμοποιεί εντελώς ως ναούς του Χριστιανισμού, αφού όπως φαίνεται η κοινωνία δεν θα χαρακτηρίζεται πια παρα ελάχιστα και επιφανειακά από την χριστιανική ταυτότητα. Ακόμα κι αν οι Έλληνες παραμείνουν κατα κώρον χριστιανοί στις πεποιθήσεις τους, αυτός ο Χριστιανισμός θα έχει προτεσταντοποιηθεί/εξατομικευθεί ακόμα περισσότερο και δεν θα χρειάζονται εκκλησίες ή παπάδες.

Φανταστείτε την αγαπημένη σας εκκλησία σε 50 ή 100 χρόνια. Αν μέινετε στην Ελλάδα στις δύσκολες εποχές που έρχονται, πιστεύετε ότι τα παιδιά σας (αν κάνετε), τα εγγόνια ή τα δισέγγονα σας, θα έχουν το οποιοδήποτε ενδιαφέρον να πάνε στην εκκλησία; Μάλλον θα είναι εγκαταλειμμένη και θα έχει πέσει σε αχρηστία προ πολλού. Σε τι κατάσταση θα είναι αυτή; Γκρεμισμένη, μουχλιασμένη, με τα χρυσά της κλεμμένα προ πολλού και το εσωτερικό της βανδαλισμένο από τα πεινασμένα και αγανακτησμένα πλήθη; Είναι μια πιθανότητα.

Δεν είναι κρίμα όλες οι χιλιάδες, για να μην πω δεκάδες χιλιάδες, εκκλησίες στην Ελλάδα να έχουν βρει μια παρόμοια μοίρα αχρηστίας και εγκατάλειψης; Είναι χρήσιμοι χώροι οι οποίοι θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν διαφορετικά. Τι άλλες χρήσεις μπορούν να έχουν;

Μερικές ιδέες:

  • Να γκρεμιστούν ώστε οι χώροι που καταλαμβάνουν να αξιoποιηθούν διαφορετικά. Ελπίζω όχι με την δημιουργία εμπορικών κέντρων ή ναούς στην καινούργια παγκόσμια θρησκεία, στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Ίσως ερευνητικά κέντρα, πάρκα, σχολεία; Οι ιδέες πολλές και οι δυνατές χρήσεις περισσότερες.
  • Κάποιες σαφώς να γίνουν μουσεία. Δεν μπορούν ΟΛΕΣ να γίνουν μουσεία, πάντως, και αν κρίνω από την σημερινή κατάσταση των μουσείων στην επικράτεια, αυτό ίσως να καταδικάσει το μέλλον τους χειρότερα από κάθε άλλη πιθανή επιλογή.
  • Ουτοπική πρόταση Ι: μετατροπή των εκκλησιών σε τόπους ενημέρωσης σχετικά με τα φαινόμενα αυθυποβολής και διαχωρισμού που δημιουργούν οι θρησκείες («εγώ έχω δίκιο, όχι εσύ»), κατ’ επέκταση πώς όλες οι θρησκείες ουσιαστικά δίνουν διαφορετικό όνομα και υπόσταση σε κάτι το κοινό και άρα προσπάθεια εύρεσης και προβολής των κοινών σημείων των θρησκειών, infostands για την ενημέρωση σχετικά με μη-μονοθεϊστικές φιλοσοφίες και θρησκείες (ταοϊσμός, ζεν, βουδισμός, ινδουισμός, shinto, ανιμισμός) και διασυνδέσεις για περαιτέρω έρευνα στους εκάστοτε φορείς ή τον γκουρού της γειτονίας σας. Αυτή η ενημέρωση μπορεί να είναι και σε τοπικό επίπεδο.
  • Ουτοπική πρόταση ΙΙ: προαιρετικά με την επιλογή Ι, αλλά όχι σε αμοιβαία σύγκρουση μεταξύ τους, να γίνουν οι εκκλησίες κέντρα ενημέρωσης σχετικά με καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φυλετικής (gender & ethnicity) ανισότητας και άλλων παρόμοιων συμπεριφορών για την βοήθεια πάταξης τους. Όπως και η παραπάνω πρόταση, και αυτή η ενημέρωση μπορεί να είναι σε τοπικό επίπεδο.
  • Σε κάθε εκκλησία μπορεί να εγκατασταθεί ένα Total Perspective Vortex [1][2][3][4, ως προέκταση στο 3] με ειδικό επιτελείο αναπροσαρμογής ώστε το βασανιστήριο της πλήρης συνειδητοποίησης της ασημαντότητας του να γίνει χρήσιμη στον εκάστοτε άνθρωπο και να τον βοηθήσει να διοχετεύσει την ενέργεια που θα έρθει από την πλήρη αυτή συνειδητοποίηση σε χρήσιμες και όχι αυτοκαταστροφικές ενέργειες.
  • Μπορούν να γίνουν θεματικά cinema ή κλαμπ. Ειδικά οι μεγάλες εκκλησίες θα μπορούσαν να έχουν μεγάλη επιτυχία έτσι.
  • Πού ξέρεις; Μπορεί ο Χριστιανισμός παγκοσμίως να ξεκινήσει μια εκστρατεία για να ξανακερδίσει τα χαμένα πλήθη. Θα γνωρίσουμε την Αντιμεταρρύθμιση Mk. II η οποία θα φέρει την θρησκεία στο πνεύμα της εποχής. Το δόγμα θα ψηφιοποιήσει τα ιερά κείμενα και θα τα μεταφράσει σε LOLspeak γραμμένο με greeklish, θα αντικαταστήσει οποιαδήποτε αναφορά στην Αγία Τριάδα με τις λέξεις “Τhe Force” και θα επανεκδόσει τα ανέκδοτα του Chuck Norris με τον Χριστό στην θέση του Chuck Norris, το αίμα του Χριστού θα είναι σφηνάκια Vodka Red Bull και το σώμα του πατατάκια με γεύση πίτσα. Οι ίδιες οι εκκλησίες θα έχουν μηχανήματα εικονικής πραγματικότητας στις οποίες θα τρέχει το MMORPG (Massive Multiplayer Online Religious Piety Game) Word of God στο οποίο οι πιστοί θα έχουν έναν Χριστιανό χαρακτήρα τον οποίο θα πρέπει να περάσουν από διάφορα στάδια ιεροσύνης. Οι άνθρωποι εξουσίας της Εκκλησίας θα αναδεικνύονται μέσω των highlevels τoυ παιχνιδιού και οι game masters θα είναι οι επίσκοποι και αρχιεπίσκοποι. H πρόοδος μέσα στο παιχνίδι θα γίνεται μέσω της εκπλήρωσης διάφορων χριστιανικών αποστολών όπως το να πλέκουν επιτάφιους, να ψέλνουν εκκλησιαστικούς ύμνους με interface α λα SingStar και Guitar Hero ή να αποστηθίζουν εδάφια της Παλιάς και Νέας Διαθήκης τα οποία μετά θα πρέπει να παίξουν με ένα σύστημα ηθικών επιλογών εμπνευσμένο από παλιά παιχνίδια ρόλων. Το PvP κομμάτι του παιχνιδιού θα έχει native σύνδεση και θα είναι πλήρως συμβατό με το World of Allahγια πραγματική θρησκευτική δράση. Το παιχνίδι θα μπορεί να συνεχιστεί και σε φορητές συσκευές, με τις οποίες οι παίχτες θα μπορούν να μαζεύουν XP κάνοντας τον σταυρό τους έξω από άλλες εκκλησίες εκτός της δικής τους με ειδικά achievements για τις απομακρυσμένες εκκλησίες. Ειδικά achievements θα υπάρχουν και για την τέλεση του ακάθιστου ύμνου, ενός ορισμένου αριθμού «Χριστός-ανέστη-αληθώς-ανέστη» καθώς και σε γιορτές αγίων. Φυσικά θα υπάρχει και σύστημα pay-to-win βασισμένο στα παραδοσιακά συγχωροχάρτια με ειδικά μπόνους για κονσόλες Word of God εγκαθεστιμένες σε μοναστήρια. Οι γυναίκες πιστοί θα έχουν δικαίωμα παιχνιδιού αλλά μόνο τις μέρες που δεν θα έχουν περίοδο· μην τα ισοπεδώσομε και όλα!
Highlevel παίκτης του Word of God μαζεύοντας XP στην φορητή του συσκευή.

 

Περισσότερες χρήσιμες προτάσεις για το επόμενο βήμα για τις εκκλησίες είναι ευπρόσδεκτες!

 

 

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς φτιάχτηκε η Τουρκική σημαία;

http://politikiprotasi.blogspot.com/2009/12/blog-post_5400.html

Δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω με τα παρακάτω…

Από http://media-gate.blogspot.com
Αν ξέραμε την ιστορία μας, τουλάχιστον δεν θα ανεχόμασταν τα σημερινά ξεφτιλίκια…
Αν δεν ξέρετε, ορίστε η απάντηση:
Η Τούρκικη σημαία, και το αντίστοιχο “εθνικό σύμβολο” των Τούρκων, προέρχεται από ένα σύμβολο του Βυζαντίου, αλλά της αρχαιοελληνικής πόλης Βυζάντιον, που υπήρχε στην θέση της Κωνσταντινούπολης….

Αυτό το σήμα, που είναι πανάρχαιο και απαντάται ως λατρευτικό σύμβολο της θεάς Εκάβης, έγινε σύμβολο της πόλης του Βυζαντίου όταν ο Φίλιππος, πατέρας του Μεγαλέξανδρου, προσπάθησε να καταλάβει αυτή την πόλη, και μια νύχτα με συννεφιά, έστειλε πολεμιστές (σαν καταδρομική επιχείρηση) να περάσουν τα τείχη, για να αλώσουν την πόλη.
Ξαφνικά, εμφανίστηκε το φεγγάρι, οι εισβολείς έγιναν αντιληπτοί, και αποκρούστηκε η επίθεση…. Από τότε, και επειδή θεωρήθηκε ως θεϊκή βοήθεια προς την πόλη, έγινε σύμβολο της πόλης του Βυζαντίου.
Από εκεί έμεινε ως σύμβολο παραδοσιακά και στην Κωνσταντινούπολη, το βρήκε και ο Μωχάμεντ ο πορθητής (και οι επόμενοί του), και όπως χρησιμοποίησε τα πάντα που βρήκε από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, για να δώσει αυτοκρατορική χροιά στην πλιατσικολογική Οθωμανική κατάκτηση, το έκανε ένα σύμβολο της Οθωμανικής κυριαρχίας, και έτσι έμεινε ως μουσουλμανικό σύμβολο….

Διαβάστε περισσότερα: http://politikiprotasi.blogspot.com/2009/12/blog-post_5400.html#ixzz0bUjUAgys

Για αποφυγή παρεξηγήσεων, για αυτούς που ενδέχεται να νομίζουν ότι με το να παραθέτω τα απο πάνω συμφωνώ μαζί τους ή κατα κάποιο τρόπο τα επικροτώ:

Ο συγγραφέας του απο πάνω, αν δεν έχει βγάλει αυτή την ιστορία κατευθείαν απο τα έγκατα της κοιλιάς του, το οποίο βρίσκω πολύ πιθανό απο μόνο του, καλά θα κάνει να βγει απο το εθνικοαυνανιστικό μικρόκοσμο του και να αναρωτηθεί ο ίδιος πώς ακριβώς φτιάχτηκε η ελληνική σημαία και τι συμβολίζει.

Ίσως εκπλαγεί, αν και πολύ αμφιβάλλω ότι θα επιτρέψει στον εαυτό του τέτοια διαφώτιση. Το σίγουρο είναι ότι το θέμα δεν είναι όσο ξεκάθαρο όσο το παρουσιάζει.

Μερικά links για προσωπική έρευνα και συμπεράσματα:

http://islam.about.com/od/history/a/crescent_moon.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Star_and_crescent

Πολιτισμική σχέση Ελλάδας και Τουρκίας — Ιστορικό υπόβαθρο

Αυτό το κείμενο αρχικά ήταν μέρος του ανερχόμενου “Πέντε νύχτες στο Ίστανμπουλ (και μία στο Αϊβαλί)” αλλά άρχισα να γράφω, να γράφω, να γράφω… Τελικά αποφάσισα ότι θα ήταν καλύτερο σαν ξεχωριστό post.

Στην Κωνσταντινούπολη και στην Τουρκία γενικότερα, ένοιωσα κάτι αρκετά παράξενο. Ένοιωσα λες και όλα ήταν οικεία… αλλά ταυτόχρονα ξένα. Η συμπεριφορά των ανθρώπων και πράγματα τα οποία δεν θα περίμενες να βρεις εκτός Ελλάδας έκαναν την εμφάνιση τους παντου. Περίπτερα δίπλα σε τζαμιά με πανύψηλους μιναρέδες, τούρκοι που έπιναν τσαί αντί για φραπεδούμπα (nescafe: το μόνο αγαθό πιο ακριβό στην Τουρκία παρα στην Ελλάδα) παίζοντας tavla (τάβλι). Ήταν σαν μία Ελλάδα η οποία θα είχε επηρεαστεί για αιώνες απο την κουλτούρα του ισλαμικού κόσμου…

Οι Έλληνες έχουμε μια παράξενη ιδέα για τον εαυτό μας. Νομίζουμε πως απο την αρχή του χρόνου έχουμε υπάρξει ως μία ενιαία φυλή-κράτος-έθνος-θρησκεία-πολιτιστική οντότητα. Απο την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, οι έλληνες έτρωγαν σουβλάκι, έπιναν ούζο, χόρευαν συρτάκι, παίζαν μια αρχαία παραλλαγή του μπουζουκιού σε σχήμα λύρας και φυσικά λάτρευαν τον Χριστό με την μορφή του αγνώστου θεού. Αν πάρουμε ως δεδομένη την ιστορία που διδασκόμαστε και πιάσουμε τα υπονοούμενα, οι κάτοικοι της Ελλάδας εδώ και 3500 χρόνια περίπου δεν έχουν αλλάξει σχεδόν καθόλου σε εθνολογική και φυλετική σύσταση.

Το ότι η Ελλάδα δεν υπήρξε ως “Ελλάδα” μέχρι το 1828 δεν φαίνεται φυσικά να πτοεί κανέναν. Το ότι Ρωμαίοι, Ανατολικοί Ρωμαίοι (Βυζάντιο), Σλάβοι, Ενετοί, Φράγκοι, Λατίνοι διαφόρων είδών, Εβραίοι και Οθωμανοί έχουν ζήσει και συμβιώσει με χριστιανούς και άλλους ελληνόφωνους απο την περίοδο της αρχαιότητας μέχρι και σήμερα στον Ελλαδικό Χώρο φαίνεται μια ασήμαντη υποσημείωση. Κι όμως. Αν σκεφτούμε ότι τα απο πάνω δεν είναι έθνη αλλά αυτοκρατορίες και ομάδες ανθρώπων οι οποίες ομαδοποιούνται σύμφωνα με πολιτισμικά και όχι φυλετικά στοιχεία, καταλαβαίνουμε τι παρτούζα τυριών, κοινώς fondue, αποτελεί την φυλετική καθαρότητα της σύγχρονης Ελλάδας.

Δεν μπορώ να πω πολλά για το πόσο οι κάτοικοι του Βυζαντίου αυτοπροσδιορίζονταν ως Έλληνες, γιατί δεν ξέρω πολλά για αυτό. Ξέρω όμως πώς για πάνω απο 1000 χρόνια δεν υπήρχε Ελλάδα, παρα μόνο Ρώμιοσύνη. Μάλιστα, η Ελλάδα σαν έννοια ήταν ταυτισμένη με τον ειδωλολατρισμό, την αρχαία φιλοσοφία, την δημοκρατία και όλα αυτά τα αρχαιοελληνικά, τα οποία δεν είχαν θέση σε μια χριστιανική αυτοκρατορία. Οι κάτοικοι, λοιπόν, δεν αυτοπροσδιορίζονταν ως Έλληνες αλλά ως Ρωμαίοι ή Ρωμιοί. Αξίζει να αναφέρω ότι ο όρος “Βυζάντιο” πρωτοχρησιμοποιήθηκε τον 16ο αιώνα για ιστορικούς σκοπούς (ευχαριστώ τον Άρη που μου πρωτομίλησε για αυτό).

Αυτοκράτωρ Πιστός Βασιλεύς Ρωμαίων... Αγιά Σοφιά

Αυτοκράτωρ Πιστός Βασιλεύς Ρωμαίων… Αγιά Σοφιά

Όταν οι Οθωμανοί κατέκτησαν το Βυζάντιο τον 14ο και 15ο αιώνα, κατέκτησαν τα εδάφη αυτού που σήμερα ονομάζουμε Ελλάδα μαζί με τους χριστιανούς κατοίκους της. Πόσο διαφορετικό όμως είναι αυτό απο την κατοχή του χώρου απο μια Ρωμαίκη ηγεσία; Για σκεφτείτε. Η Ελλάδα σαν Ελλάδα υπήρξε θεωρητικά ελεύθερη μόνο κατα την αρχαιότητα. Απο τότε μέχρι το 1828 υπήρξε κατακτημένη απο αυτοκρατορίες μη “ελληνικές”. Η Ρωμαική και μετέπειτα “Βυζαντινή” Αυτοκρατορία κυριάρχησε στην Ελλάδα για σχεδόν μιάμισι χιλιετία. Τόσο πολύ κράτησε αυτή η κυριαρχία που διαμόρφωσε ριζικά τον πολιτισμό των κατοίκων των εδαφών της. Το ότι επελέγη η ελληνική γλώσσα σαν επίσημη στην αυτοκρατορία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο σε αυτό, αφού επιλέχθηκε με βάση την διάδοση της στον λαό, εις βάρος φυσικά των ιερών λατινικών. Αυτό το βήμα ήρθε σχεδόν μία χιλιετία νωρίτερα απο το υπόλοιπο της Ευρώπης.

Με την επιλογή των ελληνικών ως γλώσσα, το Βυζάντιο έγινε μια για πάντα “δικό μας”. Εντυπώθηκε ανεξίτηλα σε όλες τις συλλογικές πολιτισμικές μνήμες του ελλαδικού χώρου. Αν δεν είχε γίνει αυτή η επιλογή, η αλλαγή της γλώσσας, δεν θα ήταν δικό μας. Και φυσικά ότι είναι δικό μας, είναι ολοκληρωτικά δικό μας. Δικός μας είναι ο χριστιανισμός, δικιά μας είναι η Κωνσταντινούπολη, δικιά μας ολόκληρη η Ανατολία!

Οι Οθωμανοί ήρθαν και το πήραν αυτό το δικό μας, και κυρίευσαν στον πρώην ρωμαικό χώρο για περίπου 400 χρόνια. Όμως, σε πλήρη αντίθεση με την καθοριστική 1500ετή κυριαρχία των ρωμαίων, σύμφωνα με την επικρατούσα αντίληψη αυτά τα 400 χρόνια ήμασταν σκλάβοι. Δεν υπήρξε καμία πολιτισμική ζύμωση απο τους Τούρκους προς τα εμάς. “Χάσαμε 400 χρόνια”, λένε πολλοί για την κατάσταση της Ελλάδας μετα-οθωμανικά. Αναρωτιέμαι εδώ: αν η τουρκοκρατία είχε διαρκέσει και αυτή 1500 χρόνια, θα είχε καταφέρει να καθορίσει πιο ολοκληρωτικά την ελληνική συνείδηση και εν τέλει να την διαμορφώσει σαν πλαστελίνη, όπως έγινε με το Βυζάντιο;

Έχουμε ελάχιστα αρχαιοελληνικά στοιχεία στην σύγχρονη κουλτούρα μας, και όσα έχουμε είναι αντιδάνεια. Οι Βυζαντινοί και οι χριστιανοί στην τουρκοκρατία δεν ενδιαφέρονταν για την Αρχαία Ελλάδα και τα ιδανικά της: οι μεν έκλεισαν την Ακαδημία, κατέστρεψαν την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά ενώ οι δε ξεπούλαγαν ό,τι είχε απομείνει για πενταροδεκάρες στους ευρωπαίους. Η επιστροφή στις ρίζες ήρθε στο προσκήνιο μόνο μετά τον Διαφωτισμό και ήταν επακόλουθο (με την γέννηση του ρομαντικού εθνικισμού) να εξαπλωθεί και στην τότε υπόδουλη χώρα και να ανάψει τα αίματα. Ούτε πολλά στοιχεία του Βυζαντίου έχουμε κρατήσει, αν εξαιρέσει φυσικά κανείς τον χριστιανισμό και την πλειάδα ηθών και εθίμων τα οποία δεν χάθηκαν και έφτασαν στα χέρια μας αρκετά αναλοίωτα απο τότε.

Και επιτέλους, μετά απο αυτό τον αρκετά μακρύ πρόλογο, έρχομαι στο θέμα μου. Η “τουρκοκρατία” διαμόρφωσε την σύγχρονη ελληνικη ταυτότητα πολύ περισσότερο απ’όσο θέλουμε να πιστέψουμε. Το υποψιαζόμουν και πριν το ταξίδι μας αυτό, αλλά ζώντας την Κωνσταντινούπολη απο κοντά δεν έχω πλέον αμφιβολία. Οι μικρές πτυχές της καθημερινότητας στην Τουρκία μαρτυρούν περίτρανα το προφανές: περίπτερα, κράχτες παντού (στην Ελλάδα έχουμε εξευρωπαϊστεί πια και το έχουμε ξεπεράσει κάπως αυτό), κλαρίνα και αραβικοί ρυθμοί στην ποπ μουσική, κωμική ανυπακοή σε πρακτικούς νόμους (βλέπε απαγόρευση καπνίσματος… ας πούμε), μεγάλες οικογένειες με αλληλουποστηριζόμενα μέλη (“θα σε πάω στου μπαντζανάκη μου, έχει μια καταπληκτική ταβέρνα…”) και… μεγαλύτερες οικογένεις: διαφθορά, πελατειακές σχέσεις, ρουσφέτια. Αν πιάσω τις κουζίνες; Μπακλαβάς, τζατζίκι, μουσακάς, γύρος, ντολμαδάκια… Μπορώ να αναφέρω τουρκο-ελληνικές λιχουδιές μέχρι αύριο! Αν υπάρχει ένα στοιχείο όμως το οποίο να αποδεικνύει ακράδαντα την πολιτισμική μας συγγένεια πρώτου βαθμού με την Τουρκία είναι η γλώσσα.

P9266307

Lukumια…

Είναι αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση. Έβλεπα τόσες άσχετες λεξούλες τις οποίες μπορούσα να καταλάβω που αποφάσισα (μετά την δεύτερη μέρα) να τις σημειώνω. Θα τις αναγράφω όπως τις έβλεπα και με την ελληνική προφορά σε παρένθεση. Τα συμπεράσματα δικά σας…

huzur (χουζούρ)
tavan (ταβάν)
baklava (μπακλαβά)
boya (μπογιά)
gişe (γκισέ)
markuç (μαρκούτς)
nargile (νάργκιλε)
portokal (πορτοκάλ)
fistık (φιστίκ)
peşkeş (πεσκές)
ispanak (ισπανάκ)
havuzu (χαβούζου)
kuru (κουρού… αυτό νομίζω ότι σημαίνει καυτερό)
yuvarlak (γιουβαρλάκ)
bürek (μπουρέκ)
buyum (μπουγιούμ = μεγάλο. Παραπέμπω στην λέξη “μπούγιο”)
küçük (κουτσούκ = μικρό. Παραπέμπω στην λέξη “κούτσικο”)
peçet (πετσέτ)
kese (κεσέ)
sakula (σακούλα)
çay (τσάι)
kurasan (κουρασάν, χωρίς πλάκα, έτσι το λένε)
mantar (μαντάρ = μανιτάρι)
karida (καρίδα = γαρίδα)
pancar (παντζάρ)
marul (μαρούλ)
çipura (τσιπούρα)
bayrak (μπαϋράκ)
çoban (τσομπάν)
bodrum (μποντρούμ)
dolma (ντολμά)
fidan (φιντάν)
barut (μπαρούτ)
tufek (τουφέκ)
pilaf (πιλάφ)
cacik (τζαντζίκ)
musaka (μουσακά)
meze (μεζέ)
rakı (ρακί)
lukum (λουκούμι)
kahve (καχουέ)

Σχετικά με τον καφέ, θα ήθελα να αναφέρω ότι διαδώθηκε στην Δυτική Ευρώπη απο την Οθωμανική Αυτοκρατορία, και απο αυτή την λέξη υπάρχουν όλα τα ευρωπαικά παράγωγα… Ο ελληνικός καφές λεγόταν τούρκικος μέχρι το 1974, μέχρι που έγινε η εισβολή στην Κύπρο και στην Ελλάδα άλλαξαν το όνομα για λόγους μαρκετινγκ και απο τότε έμεινε… Αυτό σύμφωνα με την Wikipedia.

Εκεί που θέλω να καταλήξω: υπάρχουν πάρα πολλές αναφορές σε σχέση με την Αρχαία Ελλάδα προ Χριστού. Όμως, το τι πραγματικά έγινε στoν πολιτισμό στον οποίο οφείλεται, υποτίθεται, η Αναγέννηση και ο Διαφωτισμός, κατα την διάρκεια αυτών, δεν αναφέρεται στα βιβλία ιστορίας και δεν συναντάται επισήμως στην ελληνική ταυτότητα, παρα μόνο (λίγο πλέον) στην λαική παράδοση. Είναι τόσο μεγάλο μέρος του ποιοί είμαστε στ’αλήθεια. Όμως όχι μόνο το αγνοούμε, το απαρνιόμαστε. Αντι αυτού, προτιμάμε φυσικά την εξέχουσα παγκόσμια θέση που μας προσφέρει ο τίτλος της “πατρίδας του πολιτισμού”. Επιμένουμε να βλέπουμε σκιές του παρελθόντος για να νοιώθουμε λίγο καλύτερα με το αστείο το οποίο σήμερα λέγεται Ελλάδα. Πού είναι ο σημερινός πολιτισμός; Πού είναι η σημερινή Ελλάδα που όλοι καμαρώνουν ότι είναι η γεννέτειρα του; Όλοι ξέρουμε (ή τουλάχιστον λέμε πως ξέρουμε με αστειάκια του στυλ “Μεγάλοι Έλληνες”, λες και η πλειοψηφία των ελλήνων ξέρει τι έλεγε ο Αριστοτέλης ή ο Πλάτωνας…) για τον Leonidas, την Ακρόπολη και τους Ολυμπιακούς Αγώνες, θέματα ελάχιστης σημασίας για τον σύγχρονο έλληνα αν το καλοσκεφτούμε, ενώ κανείς δεν ξέρει πώς ακριβώς αρχίσαμε να λέμε “ντουγρού” και γιατί ο πρώην πρωθυπουργός μας λεγόταν Καραμανλής.

Αυτή η υποκρισία είναι κάτι το οποίο κατακρίνω και θα κατακρίνω. Όπως λέει και η Αλεξάνδρα “είναι σαν να είσαι εσύ κακάσχημος και να περηφανεύεσαι που ο παππούς σου ήταν πανέμορφος”. Το μόνο που κάνεις είναι να θαυμάζεις τον παππού σου, να ξεχνάς τους γονείς σου, και να μην κάνεις τίποτα για να γίνεις εσύ ο ίδιος καλύτερος… Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να διαιωνίζουμε ένα κατασκευασμένο μίσος και πεισματικά να κοιτάζουμε τις διαφορές μας, αγνοώντας πλήρως τις σημαντικές και αξιοσημείωτες ομοιότητες ή και επιρροές οι οποίες διαφαίνονται μετά απο 400 χρόνια συμβίωσης.

Ένα ενδιαφέρον link, το οποίο αν και δεν συμβαδίζει πλήρως με τις ιστορικές απόψεις τις οποίες εκφράζω, έχει αξία στο πώς προβάλει την ποικιλότητα των φυλών που απάρτιζαν την Ρωμιοσύνη και την περιπλοκότητα του θέματος. Για πολύ λίγους, και κατα πάσα πιθανότητα ούτε καν εμένα. http://drgvichia.blogspot.com/