Σκέψεις νοσταλγίας

Αυτά τα Χριστούγεννα είναι διαφορετικά.

“Old satellite image is old. Η διαδρομή που έχω κάνει με τις τσάντες γεμάτες βιβλία στα χέρια πολλές πολλές φορές αυτές τις μέρες.

Βρίσκουν εμένα και την μαμ σε κατάσταση μετακόμισης και αναμπουμπούλας… Οι περασμένες μέρες μου στην Αθήνα κύλισαν με μένα να μην έχω ένα σταθερό σπίτι, κοιμώντας στο σπίτι της Αλεξάνδρας, στο “παλιό” σπίτι (εκεί που μέναμε απο το 2003 έως τώρα) στο “καινούργιο” σπίτι” (το οποίο είναι αυτό στο οποίο ουσιαστικά γεννήθηκα και μεγάλωσα μέχρι τον θάνατο της γιαγιάς μου το ’98, οπότε και το νοικιάσαμε. Απο τότε και μετά έμενα μόνο στον 3ο όροφο της πολυκατοικίας, στο διαμέρισμα της μαμ, το οποίο και πουλήσαμε όταν πήγαμε στο “παλιό” σπίτι). Ενώ το παλιό σπίτι είναι άνω κάτω και σχεδόν στοιχειωμένο μετά τις συνθήκες τις οποίες προκάλεσαν την ανάγκη για μετακόμιση (ναι, η μαμ και ο άντρας της χώρισαν και αυτός είναι ο κύριος λόγος), το καινούργιο (παλιό) σπίτι είναι αναζωογωνητικό με την προσωρινή αδειανότητα του και εκτός απο τις 2-3 πρώτες φορές που πήγα, σχεδόν ξεχνάω ότι εκεί μέσα πέρασα το μεγαλύτερο μέρος των 9 πρώτων μου χρόνων…

Κάθε μετακόμιση είναι μερικές φορές σημείο καμπής απο ψυχολογικής άποψης αλλά απο υλικής είναι πάντα, αφού ο υλικός και ζωτικός χώρος αλλάζει τελείως και είναι μοναδική στιγμή για ξεκαθάρισμα και φρέσκα ξεκινήματα. Έτσι κι εγώ τις τελευταίες μέρες άνοιγα συρτάρια, ντουλάπια, τετράδια, περιοδικά, βιβλία, έβρισκα γράμματα, μικρο- και μεγαλομπιχλιμπίδια που πάγωσαν στον χρόνο… Τεύχη απο Τα Σαϊνια, την σειρά Δεινόσαυροι, Αστερίξ, Κόμιξ, Ντόναλντ, Focus, τις παρτιτούρες του κλαρινέτου μου, μια παλιά φωτογραφική μηχανή, ένα discman, διάφορα καλώδια, 6 πράσινους αντάπτορες USB to PS/2, βιβλία γερμανικών και αγγλικών και τετράδια με 2-3 γραμμένες σελίδες. Όλα αυτά επιβίωσαν απο άλλα, παλιότερα ξεκαθαρίσματα. Τότε προφανώς ήθελα να τα κρατήσω και όσα επέζησαν είχα κρίνει ότι στο μέλλον θα τα χρειαζόμουν. Τα χρειάστηκα όμως; Όχι βέβαια. Ο σημαντικότερος λόγος που και εγώ αλλά και όλοι κρατάμε κάποτε χρηστικά αντικείμενα είναι η νοσταλγία, το τι συμβολίζουν αυτά τα αντικείμενα απο το παρελθόν μας, είναι κατα κάποιο τρόπο αποδείξεις των εμπειριών μας. Πάντα νοιώθω ότι κρατώντας κάτι θα μπορώ εκτός απο το να το βλέπω και να θυμάμαι καλές αλλά και κακές εμπειρίες, θα μπορώ με τα αντίστοιχα αντικείμενα να διηγούμαι στα παιδιά μου τις ιστορίες τους ή απλά για να κρατάω αναμνηστικά του παρελθόντος, χαρακτηριστικά του πνεύματος των καιρών κάθε εποχής . Ακόμα και σήμερα έχει μια μαγεία το να κρατάς κάτι το οποίο αναγράφει ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1994, πόσο μάλλον σε 20 χρόνια.

Το πρόβλημα με την νοσταλγία είναι ότι δεσμεύει. Οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι για να εξελίσσονται συνεχώς. Κάτι το οποίο τους ενώνει με μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή κρατάει ένα κομμάτι τους αιχμάλωτο του παρελθόντος. Εκτός αυτού, το να θέλει να δείξει κάποιος το τι έχει ζήσει στα παιδιά του είναι αρκετά εγωιστικό και αυτάρεσκο. Πώς είμαι τόσο σίγουρος ότι τα παιδιά μου θα θέλουν να δουν τις κονσόλες μου για να βλέπουν τι έπαιζε ο μπαμπάς τους μικρός, γιατί να θέλει το παιδί μου να δει την απόδειξη των εισητηρίων του interrail ή ένα γράμμα μιας μυστηριώδους ολλανδέζας; Θα θέλει να ανοίξει το τεύχος 51 του “Δεινόσαυροι” ή μήπως δεν θα μπορεί καν να διαβάσει ελληνικά; Πάντως, κακά τα ψέμματα, η μεγαλύτερη δέσμευση έχει φυσική υπόσταση. Αν μπορούσαμε να έχουμε όσο χώρο θέλουμε ο οποίος θα τακτοποιούταν αυτόματα, τότε το να κρατάμε οτιδήποτε μας είχε ανήκει σε οποιαδήποτε στιγμή θα είχε κάποιο νόημα. Όμως απο την στιγμή που ο χώρος ο οποίος αναλογεί στον καθένα μας είναι περιορισμένος αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει μια προσεκτική και χρηστική διαρρύθμιση του χώρου στον οποίου η οποία περιστρέφεται γύρω απο το παρόν και όχι απο το παρελθόν. Ακόμα και αν υπήρχε ο χώρος για κάτι τέτοιο πάντως, ο χρόνος και η ενέργεια την οποία θα απαιτούσε το να έχεις στο σπίτι σου ΤΑ ΠΑΝΤΑ τα οποία μπορεί να σου θυμίσουν κάτι, απο το να τα δεις και να χαθείς στις αναμνήσεις μέχρι να τα τακτοποιήσεις (συν το ότι κάθε μέρα προστίθονταν σε αυτά καινούργια αντικείμενα)… Κάτι τέτοιο σίγουρα θα σου έκοβε κατα πολύ τις εξελικτικές δυνατότητες αφού συνεχώς θα σε απασχολούσε το παρελθόν και όχι το μέλλον.

Πριν λίγες μέρες, στο δικό μου νοσταλγικό ξεσκαρτάρισμα, πέταξα όλα μου τα FOCUS στην ανακύκλωση. Κάποτε, είχαν γλιτώσει απο αυτή την μοίρα, όχι όμως αυτή την φορά. Το τι γλιτώνει και τι όχι αλλάζει ανάλογα με την ωριμότητα του ατόμου. Αν και κάνω μερικές χαλαρές συλλογές (βιβλία, ηλεκτρονικά και επιτραπέζια παιχνίδια, EDGE) δεν είμαι σίγουρος κατα πόσο έχουν διαφορετική ρίζα και αφορμή απο τον λόγο που κρατάω τις παλιές μου μπλούζες. Δεν μπορώ παρ’όλ’αυτά να βάλω τα παλιά βιβλία σε διαφορετική μοίρα απο παλιά μπιχλιμπίδια ακόμα και αν τα έχω διαβάσει. Δεν έχουν πρακτική αξία παρα να δείχνουν την βιβλιοθήκη πιο γεμάτη: δεν με βλέπω να τα (ξανα)διαβάζω εκτός απο εξαιρέσεις, και μόνο και μόνο το εξώφυλο ενός βιβλίου αρκεί για να σε κάνει να θυμηθείς πόσο ωραία ήταν όταν το διάβαζες…

Την επόμενη φορά που θα κάνω ενα ξεσκαρτάρισμα μπορεί να απαγκιστρωθώ απο πράγματα τα οποία ποτέ δεν θα άφηνα σήμερα. Είναι αυτό καλό; Θα είναι δείγμα εξέλιξης ή απλά θα μετακομίζω σε καινούργιο διαμέρισμα στο μέγεθος γκαράζ; Ακόμα δεν μπορώ να πω με σιγουριά, πάντως ελπίζω όντως τα παιδιά μου να ενδιαφέρονται για ό,τι κρατάω σήμερα. Αλλιώς, πόση αξία θα έχει για μένα; Αν δεν έχει για μένα όμως, αξίζει να τα κρατάω για τα παιδιά μου; Αλλά αν τα παιδιά μου δεν ενδ…

ΟΚ ΟΚ. Καλά Χριστούγεννα! Να χαιρόμαστε τους δικούς μας ανθρώπους, τώρα που αυτές τις μέρες μπορούμε να είμαστε κοντά τους (εμείς οι τυχεροί-άτυχοι, κατα τους γνωστούς-αγνώστους, που σπουδάζουμε εκτός Ελλάδος! :P)