REVIEW: ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ: ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Μεταλλαγμένα: Το παρελθόν, το παρόν και το άγνωστο μέλλονΜεταλλαγμένα: Το παρελθόν, το παρόν και το άγνωστο μέλλον by Βάσω Κανελλοπούλου

My rating: 3 of 5 stars

Το δηλώνω εξ αρχής: είμαι προκατειλημένος γιατί η συγγραφέας είναι οικογένεια και έχω επαφή με αυτά τα θέματα από τότε που ήμουν μικρός. Για την ακρίβεια, θυμάμαι την διαδικασία επιλογής του εξωφύλλου, την προετοιμασία του βιβλίου γενικά όταν ήταν να βγει. Μια μικρή λεπτομέρεια.

Το βιβλίο αυτό είναι μια καταγραφή και ένα στιγμιότυπο στον χρόνο στο πώς ήταν η κατάσταση με τους γεννετικά τροποποιημένους οργανισμούς όταν γράφτηκε πριν 9 χρόνια. Περιέχει πολλά και ακριβή επιχειρήματα για το ποιοι είναι οι κίνδυνοι των ΓΤΟ για τα οικοσυστήματα και την υγεία και πώς τα επιχειρήματα υπέρ αυτών των οργανισμών είναι διαστρεβλωμένα και παραπλανητικά. Παρ’ όλ’ αυτά, εμείς οι παράλογοι οι υπερασπιστές της βιοπικοιλότητας και όχι της καταστροφής της στο όνομα του κέρδους και του ελέγχου, χάνουμε έδαφος· τα πράγματα προχωράνε γρήγορα και από το 2006 πολλά μέτωπα έχουν πέσει, όπως για παράδειγμα αυτό: Νέος νόμος για την έγκριση μεταλλαγμένων.

Σπάνια οι άνθρωποι αποφασίζουν συνειδητά και με επιχειρήματα ποια θα είναι η θέση τους για ένα θέμα: την στηρίζουν λόγω των υποβόσκουσων συνδέσεων και υπονοιών που υπάρχουν και διαμορφώνουν την ταυτότητα τους, π.χ. πολλοί επιστήμονες ή μηχανικοί θα υποστηρίξουν τους ΓΤΟ χωρίς να έχουν διάθεση να ακούσουν τους κινδύνους, αυτόματα μεταφράζοντας τους ως τρομολαγνεία και τεχνοφοβία. Πολύ απλά νιώθουν χρέος τους να υπερασπισθούν την επιστήμη. Αναρωτιέμαι αν είναι εν αγνοία τους το ότι αυτή η υπέρασπιση για πολλούς είναι ταυτόσημη με τα συμφέροντα γιγαντιαίων πολυεθνικών γενετικής, χημικών λιπασμάτων και άλλων.

Πιστεύω ότι όλοι μας οφείλουμε να κοιτάξουμε σε τι κόσμο θέλουμε να ζούμε και αν τα πιθανά ωφέλη της μη-αναστρέψιμης απελευθέρωσης των ΓΤΟ στο περιβάλλον και στην τροφή ζώων και ανθρώπων μπορούν να αντισταθμίσουν τους πολυάριθμους προβλέψιμους κι ακόμα περισσότερους μη-προβλέψιμους κινδύνους. Τι υπερισχύει εδώ άραγε στο μυαλό των περισσότερων και στους (υποκινούμενους άλλωστε) λήπτες των αποφάσεων: η πραγματική λογική, ή η υποτιθέμενη λογική της επιστημής και της προόδου ως μυθολογία του απεριόριστου ελέγχου της φύσης;

Για να κλείσω όμως με τον χαρακτηριστικό και επικίνδυνα αντι-δογματικό μου ρελατιβισμό: πόσο διαφορετικά θα έβλεπα κι εγώ αυτό το θέμα αν δεν είχα μεγαλώσει μαζί του; Έχω το δικαίωμα να δικαιολογήσω την στάση κάποιου υπερασπιστή των ΓΤΟ γιατί πολύ απλά καλλιεργήθηκε (γουινκ γουινκ) σε αυτόν τον κύκλο, όπως ο φίλος μου ο βούλγαρος ο Μπορίς που σπουδάζει αγροτική τεχνολογία;

View all my reviews

REVIEW: THE BOTANY OF DESIRE: A PLANT’S-EYE VIEW OF THE WORLD

The Botany of Desire: A Plant's-Eye View of the WorldThe Botany of Desire: A Plant’s-Eye View of the World by Michael Pollan

My rating: 4 of 5 stars

Got this from Audible. Actually, no: I got it for free as a kind of gift for being a subscriber but got tired of Audible and its DRM bullshit so I downloaded and listened to a pirated version of this and subsequently unsubscribed from Audible. Ahem.

In this surprisingly old book (it was written in 2002) journalist and plant aficionado Michael Pollan takes the well-worn trope of humans using the evolution of plants for their own benefit (i.e. agriculture) and turns its on its head: what if plants have actually used the evolution of humans for their own benefit?

Just to clarify, and Mr. Pollan was well-aware of this too, anthropomorphising evolution or nature and endowing it with such properties as intelligence and design (or intelligent design) is a figure of speech: as far as we know evolution is as purposeful as the flowing of the rivers and the burning of the stars. I’ll leave that one to you.

 

Botany of Desire
Botany of Desire

So, Michael Pollan’s idea was to take four species of plants–the tulip, cannabis, the apple and the potato– and examine how not just we humans have used them for our own needs, but also how the plants themselves, in an evolutionary tango with our own species, played on our desires and took advantage of us, too. The book has four chapters, one for each human desire responsible for the propagation of each of the four species of plant: sweetness for apples, beauty for tulips, intoxication for cannabis and control for potatoes.

“Great art is born when Apollonian form and Dionysian ecstasy are held in balance.”

In the first part of the book, I enjoyed Pollan’s comparison between the Dionysian and the Apollonian; chaos and order; female and male; yin and yang; nature and culture; the apple’s story and the tulip’s story, which both hold the sperms of their opposite inside them, in true dualist nature. I found this quote particularly interesting: “Great art is born when Apollonian form and Dionysian ecstasy are held in balance”, and it becomes more and more relevant as one goes through the book, seeing in every plant’s story the art manifesting itself through the tug–which at the same time is a balancing act–between human structures imposed on nature and nature’s tendency to defy control. Then there’s structure in nature’s chaos and a part that is natural in human structures and so on.

The chapter on cannabis was a little more daring, given marijuana’s legal status (which is, however slowly, changing around the world) and Mr. Pollan shares his insights on that topic and how human societies brought a species underground, where it’s found new life, too. The Apollonian has won, even though the desire itself is Dionysian. Hm. Are all human desires Dionysian, I wonder?

The last chapter was about GMOs and Monsanto’s control on patented potato seeds, including many many other agricultural plants of course. It’s amazing and telling that this chapter, written 12 years ago, seems to sketch the current situation so eloquently. Even though I come from a family background which is 100% anti-GMO, the arguments posited here about the pros and cons of GMOs as well as the pros and cons of organic agriculture seemed very well balanced and neutral to me, and most of all well-argued; in a few words, as close to an objective view as I could hope for. It’s still pro-organic, but cleverly so: it adds an interesting twist from a philosophical, pragmatical and experiential perspective–e.g. the story of the writer’s own batch of GMO potatoes. I would even suggest reading this chapter alone for a nice eagle’s eye view of what’s wrong with GMOs, what they’re supposedly trying to solve and why they’re most probably not going to solve it, creating other unforeseeable problems along the way.

Pollan managed to blend personal experience with journalistic research quite seamlessly and enjoyably, and I feel as though I came out of this read listen more complete and with a greater sense of appreciation for agriculture. Cause you can’t have agriculture without culture. I’m not giving it five stars because… oh I can’t come up with a reason, but hey, I don’t have to give you one, it’s my gut score! It might have to do with the reader of the audiobook whose voice and intonation sometimes annoyed me. I’d give it a 4.5 though, easily.

Thanks go to Karina for first telling me about this book two years ago or so.

 

View all my reviews