Ποίηση και ζωγραφική στην ιαπωνική τέχνη: Ο Μπασό και το Ανεμοδαρμένο Ταξίδι by Κλαίρη Β. Παπαπαύλου
My rating: 3 of 5 stars
λευκή σκέψη
σελίδες κολλημένες
θέα απ’το βουνό
Το πιο καταπληκτικό γι’αυτό το βιβλίο είναι μόνο και μόνο το ότι υπάρχει. Η συγγραφέας του, η Κλαίρη Β. Παπαπαύλου, δίδασκε ιαπωνική κουλτούρα και τέχνη στο Πανεπιστήμιο Κρήτης ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, δύο δεκαετίες πριν γίνει της μόδας, και αυτό το βιβλίο δημοσιεύτηκε το 1988. Οι άκοφτες σελίδες και το πολυτονικό σίγουρα συνεισέφεραν στην αίσθηση μοναδικότητας, ιερότητας, και όπως θα έλεγαν οι Ταοϊστές σε άπταιστο Αγγλικήν, suchness του. Απλά υπήρχε, και το μονοπάτι μου ήρθε σε επαφή μαζί του. Αν δεν το έβρισκα από αυτόν που το πούλαγε στον Κεραμεικό δίπλα στο μετρό, εκεί που απλώνουν τα παλιά και μεταχειρισμένα βιβλία, αποκλείεται να έπεφτε στα χέρια μου ποτέ.
Και, εδώ που τα λέμε, δεν θα ήταν σπουδαία απώλεία. Οι εξηγήσεις της κας. Παπαπαύλου για τα χαϊκού και την ιστορία του Μπασό, τον οποίο εκτιμώ κι εγώ ιδαίτερα (ή τουλάχιστον το έργο του) ήταν σίγουρα ενδιαφέρουσες και κατάφεραν και με ταξίδεψαν στην Ιαπωνία της εποχής μετά το Shogun 2: Total War. Το πρόβλημα όμως ήταν το κομμάτι που έμπαινε εις βάθος στην παραδοσιακή ιαπωνική τέχνη, και ιδιαίτερα οι εικόνες που το συνόδευαν. Αν εκδιδόταν σήμερα με καλό χαρτί και με λεπτομερείς σαρώσεις και φωτογραφίες από τα έργα και τις τεχνοτροπίες που περιγράφει, θα ήταν σίγουρα πιο πετυχημένο. Και είναι κρίμα, γιατί μου άνοιξε πολύ την όρεξη με τον συνδυασμό καλλιγραφίας, ποίησης και αυτής της υπέροχης ιαπωνικής μελάνης, όλοκληρο το ολιστικό πακέτο που συνδυάζει το μέσο, το μήνυμα, όλες τις πτυχές της αναπαράστασης του μηνύματος, ακόμα και το ίδιο το χαρτί και το σχήμα του ή την διάταξη του…
Πάντως, αν έκανα ένα ταξίδι στην Ιαπωνία του σήμερα ή του τότε, σίγουρα θα μου άρεσε να ακολουθήσω την πορεία του Ανεμοδαρμένου Ταξιδιού. Και, γιατί όχι, να φτιάξω στην πορεία τη δική μου ποίηση και ζωγραφική 2-σε-1 .