Το κεφάλαιο: διασκευή σε μάνγκα by Karl Marx
My rating: 3 of 5 stars
Μου αρέσουν γενικά οι οπτικοποιημένες διασκευές, όπως για παράδειγμα τα έργα του Αριστοφάνη ή η ιστορία του κόσμου ή της μουσικής σε κόμικ. Το Κεφάλαιο του Μαρξ δεν αποτελέσε εξαίρεση και το ήταν μάλιστα μάνγκα -όχι ό,τι κι ό,τι κόμικ- ήταν επίσης ευπρόσδεκτο.
Οι χαρακτήρες απλοί και συμβολικοί για να περάσουν το μήνυμα ευκολότερα, οι παραλληλισμοί με το σήμερα και ο διαχρονικός παραλογισμός του καπιταλισμού προφανείς. Όλα και τίποτα δεν έχουν αλλάξει από τον 19ο αιώνα — σχεδόν το βιβλίο με έκανε, για λίγα κλάσματα του δευτερολέπτου, να συμμεριστώ τους κνίτες και την εμμονή τους με τον Γερμανό μουσάτο τύπο του τότε, από τους πολλούς δηλαδή. Ευτυχώς συνήλθα γρήγορα.
Το μοναδικό πρόβλημα (ίσως κι επειδή είμαι χαζός σε αυτά τα θέματα) είναι πως όταν άρχιζε να εξηγεί από τι προκύπτει η υπεραξία και γιατί η τεχνολογική εξέλιξη η οποία αντικαθιστά τους εργάτες αναπόφευκτα οδηγεί σε κρίση γιατί το κέρδος μειώνεται, απλά δεν καταλάβαινα. Και συνεχίζω να μην καταλαβαίνω. Το ποσοστό κέρδους μπορεί να μειώνεται γιατί υπάρχει μεγαλύτερο αρχικό κεφάλαιο για την αγορά μηχανημάτων/εξοπλισμού, όμως δεν προβλέπεται η απόσβεση; Αγοράζοντας τα μηχανήματα δεν αγοράζεις, κατα κάποιον τρόπο, το εργατικό τους δυναμικό; Γιατί αράγε η αντικατάσταση εργατών με μηχανήματα είναι ζημιογόνα, ή μάλλον, αντι-κερδοσκοπική για τον καπιταλιστή σε βάθος χρόνου; Αυτές τις λεπτομέρειες δεν τις πιάνω και το μάνγκα δεν με βοήθησε και πολύ. Ίσως, όπως και το πραγματικό κείμενο, να χρειάζεται επιπλέον μελέτη και όχι απλά μια γρήγορη ανάγνωση γιατί νομίζες ότι επειδή διαβάζεις διασκευή σε μάνγκα θα έπρεπε να τα πιάνεις ευκολότερα. Σε αυτή την περίπτωση, ίσως το ότι είναι μάνγκα να μην βοηθάει τα πράγματα. Χμ.