Ήταν ήρεμα στην αίθουσα αποφάσεων. Ο Στεφάν πάντα χαλάρωνε σε αυτό τον χώρο. Η θέα βοήθαγε πολύ. Μια ματιά έξω και η Πρέσπα του υποκλινόταν. Ο ήλιος δεν είχε ώρα που είχε ξεπροβάλλει και σήμερα η μέρα ήταν καθαρή, χωρίς σύννεφα θανάτου. Θυμήθηκε, χωρίς συγκεκριμένο λόγο, όταν είχε δει για πρώτη φορά την Πρέσπα, σε μια σχολική εκδρομή. Τότε, βέβαια, ήταν δύο… Μια μεγάλη και μια μικρή… Η μια σκέψη έφερε την άλλη και μέσα στην ηρεμία του βυθίστηκε στις ένοχες αναμνήσεις της Παλιάς Εποχής… όταν όλα ήταν πιο εύκολα αλλά και λιγότερο υποσχόμενα.
Τις σκέψεις του διέκοψαν δυο χτυπήματα στην πόρτα.
«Περάστε!»
Η πόρτα άνοιξε. Ήταν ο Νίκος, ο γνωστός Νίκος. Ο Στεφάν συνοφρυώθηκε ανεπαίσθητα. Μπορούσε να φανταστεί τον διάλογο που θα επακολουθούσε και ήδη του έλειπε η αναπόληση του.
«Καλημέρα. Ενοχλώ;»
«Όχι», απάντησε ψέμματα ο Στεφάν. «Πώς θα μπορούσα να σε βοηθήσω;»
«Το ξέρεις ήδη. Δεν αντέχουμε άλλο αυτή την απομόνωση. Πόσο ακόμα θα μπορέσουμε χωρίς επικοινωνία; Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει εκεί έξω».
«Νίκο. Είναι καιρός να δώσουμε τέλος σε αυτό το θέμα. Ξέρω ότι οι Έλληνες θέλετε να προσπαθήσετε να γυρίσετε νότια. Τι ελπίζετε όμως να βρείτε;» Δεν περίμενε απάντηση. «Πρέπει να το πάρετε απόφαση, όπως και όλοι μας. Είμαστε μόνοι. Είμαστε ελεύθεροι. Τι κι αν είμαστε μόνο μερικές εκατοντάδες άτομα; Δεν έχει σημασία η γλώσσα του καθενός, δεν έχει σημασία το παρελθόν του καθενός. Και δεν έχει σημασία κανείς και τίποτα άλλο. Έχουμε προχωρήσει, το καταλαβαίνεις;»
Σταμάτησε και χάθηκε για λίγο στις σκέψεις του… Κατανοούσε την θέση των άλλων. Οι νοοτροπίες δεν αλλάζουν τόσο γρήγορα. Ο πόλεμος ήταν ακόμα νωπός στην μνήμη όλων, όπως και η Παλιά Εποχή. Όπως ένας φίλος που έχεις να δεις καιρό… Δεν είχε πάρει περισσότερο από δύο χρόνια για να καταρρεύσει η καλοστημένη πραγματικότητα τους. Τώρα όμως ζούσαν κάτι νέο, κάτι πρωτόγνωρο.
Από την αρχή του αιώνα είχαν γίνει τα πρώτα βήματα για την δημιουργία ενός Διασυνοριακού Πάρκου στις Πρέσπες. Τότε σκοπός ήταν η προστασία του περιβάλλοντος: πολύ της μόδας εκείνη την εποχή, ρομαντικός ιδεαλισμός. Τα πάντα άλλαξαν όταν οι έντονες κλιματικές αλλαγές προκάλεσαν τις πλημμύρες του ‘23 και ένωσαν τις δύο Πρέσπες όπως ήταν πολύ πριν κυριαρχήσει ο άνθρωπος στην Γη. Αυτό ήταν το έναυσμα για περισσότερο εστιασμένες προσπάθειες στην λίμνη με την βοήθεια της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας και με την στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν άργησε η Πρέσπα να γίνει πρότυπο κέντρο ριζοσπαστικού οικολογικού πειραματισμού αειφόρου ανάπτυξης. Εθελοντές και από τις τρεις χώρες που δούλεψαν στο Διασυνοριακό Πάρκο Πρέσπας έκαναν την ευρύτερη περιοχή αυτόνομη ενεργειακά, ερχόμενοι σε πλήρη συνεργασία με την χλωρίδα και την πανίδα της λίμνης. Εκείνη την περίοδο ήταν που και ο Στεφάν έφτασε στην λίμνη ως ένας απλός εθελοντής από τα Σκόπια, ειδικός στην τεχνολογία περιβάλλοντος. Ο πόλεμος βρήκε την Πρέσπα έτοιμη και ανεξάρτητη. Επιζήσαντες από τις γύρω περιοχές σύντομα κατέφτασαν ως πρόσφυγες όμως πολλοί από αυτούς δεν είχαν γνώσεις πρακτικής οικολογίας και δεν μπορούσαν να βοηθήσουν άμεσα. Ο Στεφάν, γνωρίζοντας πολλές γλώσσες, ανέλαβε να μάθει στους καινούργιους πώς να είναι χρήσιμοι. Ούτε που το κατάλαβε για πότε συντόνιζε τα πάντα. Ένας από τους καινούργιους ήταν και ο Νίκος από την Φλώρινα. Είχε βασικές γνώσεις Σλαβομακεδονικών και αυτό ήταν αρκετό για να γίνει αντιπρόσωπος των ελληνόφωνων.
«Προχωρήσαμε χωρίς να είμαστε έτοιμοι, Στεφάν. Είμαστε πλοίο χωρίς ρότα. Χρειαζόμαστε να διατηρήσουμε όπως μπορούμε τον ελληνικό πολιτισμό για να προχωρήσουμε».
Ο Στεφάν δίστασε. «Ακόμα θεωρείς τον εαυτό σου γνήσιο Μακεδόνα, Νίκο; Κι εγώ κάποτε το πίστευα. Θέλεις όμως να επιστρέψεις στον κόσμο που γέννησε και εξιδανίκευσε αυτές τις σάπιες πεποιθήσεις;»
«Πού θα φτάσουμε αν πετάξουμε την ταυτότητα μας; Είναι χρέος μας, ειδικά τώρα, να διαιωνίσουμε την κληρονομιά μας. Ας μην τα ισοπεδώνουμε όλα».
«Αυτή η κληρονομιά μας έφερε εδώ που είμαστε σήμερα, καλώς ή κακώς. Εστιαζόταν στις διαφορές, όχι στις ομοιότητες των ανθρώπων. Ζούμε για να φτιάξουμε έναν κόσμο τελείως διαφορετικό από αυτόν στον οποίο γεννηθήκαμε. Ένας κόσμος ικανός για τέτοια καταστροφή αξίζει λησμονιάς. Δεν θα ανεχτώ να χάσει η ανθρωπότητα και αυτή την ευκαιρία να φτιάξει τις βάσεις για μια κοινωνία ανοχής και σεβασμού».
«Αν θέλουμε να αλλάξει η κατάσταση πρέπει να έχουμε ισχυρά θεμέλια. Και αυτή την στιγμή, Στεφάν, επιλέγεις να πετάξεις ό,τι καλό έχει απομείνει. Είμαστε φτερά σ’αυτόν άνεμο του θανάτου. Είχα την ψευδαίσθηση πως θα έβλεπες επιτέλους τον κίνδυνο. Δεν χρειάζομαι όμως την συναίνεση σου!»
«Δεν θα βοηθήσω για τίποτα στο οποίο δεν πιστεύω. Καλή τύχη, θα σου χρειαστεί αν θέλεις να φτάσεις μακριά».
Ο Νίκος άνοιξε την πόρτα και βγαίνοντας την έκλεισε με δύναμη.
Ο Στεφάν αναστέναξε και γύρισε στο παράθυρο με θέα στην λίμνη. Τρεις αργυροπελεκάνοι προσγειώθηκαν στα νερά της με αυτή την χάρη που πάντα σε ξαφνιάζει. Εκείνοι δεν φαίνονταν ούτε να επηρεάζονται από οποιαδήποτε Καταστροφή ούτε και να τους νοιάζει με κανέναν τρόπο η κατάργηση των συνόρων που είχαν δημιουργήσει οι ίδιοι οι άνθρωποι. Κάποια πράγματα ίσως δεν αλλάξουν ποτέ… Ο Στεφάν κοίταξε το ρολόι του. Ήταν ώρα για τον πρώτο αντι-ραδιενεργό καθαρισμό της ημέρας.
