Review: Αντικουλτούρα: Τα “κακά” παιδιά

Αντικουλτούρα: Τα Αντικουλτούρα: Τα “κακά” παιδιά by Juan Carlos Kreimer

My rating: 3 of 5 stars

Δύσκολα η γενιά μας έχει πρόσβαση σε πληροφορίες για το τι γινόταν 50 χρόνια πριν, σε μια εποχή που είχε ελπίδα, όραμα και παραδόξως -γιατί τότε ήταν ο τρόπος ζωής των παρείσακτων – γέννησε μεγάλο μέρος αυτού που σήμερα λέμε pop culture (δηλαδή δημοφιλή κουλτούρα). Δεν διδάσκεται πουθενά και όλοι μας σχεδόν έχουμε σαν δεδομένα αυτά που έγιναν τότε: από τα κεκτημένα στα δικαιώματα των μαύρων μέχρι τους ανατρεπτικούς μουσικούς που γέννησαν τη ροκ και τις ενθεογενείς ουσίες οι οποίες άνοιξαν μυαλά αλλά διώχτηκαν και συκοφαντήθηκαν. Δυστυχώς από τότε έχει περάσει αρκετός καιρός ώστε να μαθαίνουμε μόνο αυτά τα οποία το κύριο ρεύμα μπορεί να χωνέψει και έχει εντάξει· είμαι σίγουρος πως πολλές ιστορίες, φιγούρες και άλλα σημαντικά για την εποχή γεγονότα και διεργασίες έχουν πια ξεχαστεί ή/και επιμελώς θαφτεί.

Το βιβλίο ως βιβλίο καταπιάνεται με όλα αυτά. ο Juan Carlos Kreimer και ο Frank Vega προσπαθούν με το Αντικουλτούρα: Τα «κακά» παιδιά (thumbs-down στην μετάφραση του τίτλου και των εισαγωγικών, που στο πρωτότυπο είναι Contracultura para principiantes, δηλαδή Αντικουλτούρα για Αρχάριους), να μας δώσουν εμάς, την γενιά του 21ου αιώνα, τι έγινε εκεί πίσω στην εποχή η οποία δημιούργησε τις περισσότερες φιγούρες στις οποίες πιστεύει το σημερινό περιθώριο, όσο κι αν σπάνια έχει συνείδηση της συστημικότητας -ήδη απ’το ’70- πολλών απ’τα στοιχεία που αυτό οικοιοποιείται σήμερα. Τα καταφέρνει; Ναι και όχι.

Ναι, γιατί αναφέρει -αρκετά συμπυκνωμένα είναι αλήθεια- όλα αυτά που μόλις έγραψα. Πώς έγιναν διάσημοι οι Beatles, πώς ξεκίνησαν οι Sex Pistols, ποιος έκανε το LSD διάσημο, ποιοι ήταν οι πρώτοι διανοητές beat, ποιες ταινίες επηρέασαν το πνεύμα της εποχής, γιατί δολοφονήθηκαν όλοι οι πολιτικοί -μαύροι και λευκοί- οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν κάνει τη διαφορά, τι διάβαζαν οι χίπιδες, τι δυσφήμισε τα κινήματα κτλ.

Όχι, γιατί δεν κατάφερε να δημιουργήσει μια συνεκτική ιστορία που θα συνέδεε όλην αυτή την πληροφορία σε μια ιστορία, σε μια ενιαία αφήγηση. Διαβάζοντας το μαθαίνεις αποσπασματικά τις λεπτομέρειες αλλά δεν λαμβάνεις την όλη αίσθηση της εποχής τόσο πολύ.

Τελικά όμως θα μου φανεί χρήσιμο ως σημείο αναφοράς για να ψάξω από μόνος μου κάποια από τα πρόσωπα, τις ταινίες, τα συγκροτήματα, τα πρόσωπα και τα γεγονότα που σημάδεψαν την γέννηση της αντικουλτούρας. Γιατί αν δεν ξέρεις ιστορία, είσαι καταδικασμένος να την επαναλάβεις (Santayana), ακόμα κι αν η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, παρα μόνο κάποιες φορές κάνει ομοιοκαταληξία (Twain) και τελικά το μεγαλύτερο μάθημα που μπορεί να μας διδάξει είναι πως οι άνθρωποι δεν μαθαίνουμε από αυτή (Huxley). Νιώθω πολύ πόζερος που μόλις το έγραψα αυτό.

Πολλά ευχαριστώ στον Κίρα που μου έκανε το βιβλίο δώρο πέρσι τα Χριστούγεννα. Άργησα (σχετικά!) αλλά δεν μου ξέφυγε.

View all my reviews

Review: Ένας κόσμος ανάποδα

Ένας κόσμος ανάποδαΈνας κόσμος ανάποδα by Eduardo Galeano

My rating: 5 of 5 stars

Η ανάπτυξη

Μια γέφυρα δίχως ποτάμι.
Ψηλές προσόψεις κτιρίων δίχως τίποτε από πίσω.
Ο κηπουρός ποτίζει το πλαστικό γρασίδι.
Κυλιόμενες σκάλες που δεν οδηγούν πουθενά.
Ο αυτοκινητόδρομς που μας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουμε τόπους, που εξαιτίας του έχουν καταστραφεί.
Η οθόνη της τηλέορασης δείχνει μια τηλεοπτική συσκεύη που περιέχει μιαν άλλη τηλεοπτική συσκευή μέσα στην οποία υπάρχει μια τηλεοπτική συσκευή.

Ο ήλιος δύει στα τέλη του αιώνα

Είναι δηλητηριασμένο το χώμα που θα μας σκεπάσει ή θα μας εξορίσει.
Δεν υπάρχει πια αέρας, παρα μόνο δυσαρέσκεια.
Δεν υπάρχει πια βροχή, παρα μόνο όξινη βροχή.
Δεν υπάρχουν πια πάρκα, παρα μόνο parkings (εκτός από το πάρκο στη Ναυαρίνου).
Δεν υπάρχουν πια κοινωνίες, παρα μόνο ανώνυμες εταιρίες.
Εταιρίες στη θέση των εθνών.
Καταναλωτές στη θέση των πολιτών.
Πολεοδομικές περιοχές αντί για πόλεις.
Δεν υπάρχουν άνθρωποι, παρα μόνο κοινό.
Δεν υπάρχει πραγματικότητα, παρα μόνο διαφήμιση.
Δεν υπάρχουν οράματα, παρα μόνο τηλεοράσεις.
Όταν θαυμάζουμε ένα λουλούδι συνήθως λέμε: «Τι ωραίο, είναι σαν πλαστικό».


Χάρτης της υδρογείου

         Η γραμμή του ισημερινού δεν περνάει από τη μέση του χάρτη της υδρογείου που μας μάθαιναν στο σχολείο. Περισσότερο από μισό αιώνα πριν, ο Γερμανός εξερευνητής Άρνο Πέτερς παραδέχτηκε αυτό που όλοι έβλεπαν αλλά κανείς δεν έλεγε: ο βασιλιάς της γεωγραφίας ήταν γυμνός.
         Ο χάρτης της υδρογείου που μας δίδασκαν έδειχνε να είναι τα δύο τρίτα του κόσμου στο Βορρά και το ένα τρίτο στο Νότο. Στο χάρτη εκείνο, η Ευρώπη είναι μεγαλύτερη από τη Λατινική Αμερική, παρότι στην πραγματικότητα η Λατινική Αμερική έχει τη διπλάσια επιφάνεια από την Ευρώπη. Η Ινδία φαίνεται πιο μικρή από τη Σκανδιναβία, παρότι είναι τρεις φορές μεγαλύτερη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς καταλαμβάνουν στο χάρτη περισσότερο χώρο από την Αφρική, ενώ στην πραγματικότητα μόλις και μετά βίας φτάνουν τα δύο τρίτα της αφρικανικής ηπείρου.
         Ο χάρτης ψεύδεται. Η παραδοσιακή γεωγραφία κλέβει το χώρο, όπως η ιμπεριαλιστική οικονομία κλέβει τον πλούτο, όπως η επίσημη ιστορία κλέβει τη μνήμη και η τυπική κουλτούρα κλέβει το λόγο.

Ο εν λόγω χάρτης του Peters, με τις εκτάσεις χωρών και ηπείρων ακριβείς.

Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, δεν μπορούσα να σταματήσω να σημειώνω και να υπογραμμίζω. Κάθε δεύτερη αράδα είναι γεμάτη νόημα, συνδέσεις, αποκαλύψεις και θίξεις για το τι πραγματικά είναι ανάποδο στον κόσμο. Η ματιά του Ουρουγουανού συγγραφέα ξεκινάει από τη Λατινική Αμερική του 1998 και εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, όταν τα πράγματα δεν φαινόντουσαν τόσο σκούρα όσο σήμερα κι ο κόσμος ακόμα ζούσε τη μετασοσιαλιστική μέθη. Σήμερα, θα μπορούσαμε κάλλιστα να αντικαταστήσουμε μερικά ονόματα μέσα στο κείμενο και αυτόματα οι ιστορίες του χρέους, του μίσους, της ληστείας και της αποχαύνωσης να μιλάνε για την Ελλάδα του 2013. Τίποτα δεν έχει αλλάξει στα χρόνια που μεσολάβησαν· μάλιστα, όσα θίγει ο Γκαλεάνο έχουν απλά ενταθεί και παγκοσμιοποιηθεί περισσότερο, οι αδικίες έχουν χτυπήσει νέες αποχρώσεις του κόκκινου κι αυτό κάνει το βιβλίο τόσο πιο επίκαιρο. Είναι πολύ πετυχημένο νομίζω ότι το βιβλίο τελειώνει με τις γραμμές: Ο συγγραφέας σταμάτησε το γράψιμο αυτού του βιβλίου τον Αύγουστο του 1998. Αν θέλετε να μάθετε τη συνέχεια να ακούτε, να βλέπετε και να διαβάζετε καθημερινά τις ειδήσεις.

Δεν είναι εύκολη ανάγνωση: κάθε κεφάλαιο είναι κι ένα χαστούκι, κάθε στοιχείο (το οποίο δυστυχώς δεν έρχεται με πηγές) άλλο ένα χτύπημα. Θα έλεγα ότι είναι μια εισαγωγή για την κατάσταση του σύγχρονου κόσμου, ένα εγχειρίδιο για την κοινωνική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανισορροπία παντού. Ο γλαφυρός τρόπος που γράφει ο Γκαλεάνο το κάνει ακόμα πιο πολύτιμο, τα μηνύματα που περνάει χτυπάνε πιο γερά.

Το τελευταίο κεφάλαιο τουλάχιστον είναι αισιόδοξο και λίγο ονειροπόλο. Προτιμώ να κρατήσω αυτό παρά να χαθώ στα υπόλοιπα απαισιόδοξα και φριχτά κεφάλαια, όσο καλά κι αν είναι για υπογράμμιση. Διαβάστε το εδώ. Επίσης online μπορείτε να βρείτε και άλλα αποσπάσματα του βιβλίου εδώ.


View all my reviews

H ύπαρξη μας ως κύτταρα της Γης // Quotes ~ Αποφθέγματα ΧΙΙI

Transcript του παραπάνω απίστευτου βίντεο…

Κι αν είμαστε λοιπόν απλά κύτταρα στον μεγάλο ζωντανό οργανισμό που λέγεται Γη; Θα μπορούσαμε να το ξέρουμε; Τα κύτταρα μας ξέρουν ότι είναι κομμάτια μας; –άσχετα αν πεθαίνουν από μόνα τους, ή εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό τους αν αυτό είναι εις βάρος του οργανισμού. Το να μην εμποδίζουν τον ανεξέλεγχτο πολλαπλασιασμό τους και να μην πεθαίνουν στην ώρα τους για το καλό του οργανισμού το λέμε με μια λέξη ΚΑΡΚΙΝΟ.

Αν είμαστε απλά κύτταρα του οργανισμού που λέγεται Γη, ποιο όργανο της θα μπορούσαμε να είμαστε; Ο εγκέφαλος; Θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε μια κοινή ανθρώπινη συνείδηση, ένα όργανο, αντί να δρούμε μονάχα σαν εγωκεντρικά κύτταρα που τα ενδιαφέρει μόνο το DNA τους και τα μιτοχόνδρια τους; (υποσημείωση: όλα τα κύτταρα ενός οργανισμού περιέχουν το DNA του — τι θα μπορούσε να είναι αυτό το οποίο αντίστοιχα ενώνει εμας με όλα τα έμψυχα όντα του πλανήτη αλλά, γιατί όχι, και αυτά τα οποία θα λέγαμε άψυχα;)

Ξεκινώντας από το 19:20 του παραπάνω βίντεο:

Lets look first at why a cell in the body becomes cancerous. In the centre of each cell are the genes. They contain the information that keep you functioning as a single living organism, rather than just a bowl of biological soup. Now if the genes in a cell are disturbed, that cell may become selfish, . . it may no longer support the system as a whole, but instead go off, doing its own thing, at the expense of the body , – – it becomes a cancer.

Now when we consider human beings in a community, we are looking at an organisation of minds. And the parallel to the genes is now to be found in the centre of minds, at our inner cores. Its that deepest level of inner wisdom which many mystics and philosophers have often spoken of. That inner awareness of being much more than we normally experience – a part of something much greater. and when we loose touch with this inner wisdom we also become selfish cells, out of touch with the needs of society as a whole, living at the expense of each other.

The philosopher Alan Watts referred to this selfish isolated way of existence as “the skin encapsulated ego”. What’s inside the skin is me – and what’s outside the skin is not me. Biologically speaking this is, of course, true – we are each separate biological individuals. But it is not the whole truth. We are much more than that . . we are creatures with an inner life – with an existence that stretches beyond our biological identity. We become stuck in this limited way of seeing ourselves because the real self, our deepest sense of ”

I” – what some call the pure self – is actually very hard to grasp. Trying to describe that deeper sense of self is very much like trying to describe a hole in a piece of wood. If you ask people to describe a hole such as this, they may start by saying “Well, its a round hole”, you say “Yes”, they say “It’s a wooden hole, and its red”. But you say “Hang on, the hole isn’t wood, the hole isn’t red. And they say “Ah-ha the hole is black”, “No, that’s the background”. And suddenly they’re stuck – what’s the hole? How do you describe the hole itself, without describing its surroundings?

In a similar way, it is very difficult to grasp and define our own inner sense of self. Instead we tend to describe our selves in terms of what surrounds us. . . our many possessions . . the roles we play, our social status . . our beliefs – both scientific and religious. . .

This limited sense of identity may not in itself seem very dangerous, but it does have some far- reaching consequences. . . It turns out that many of the ways in which we mistreat and abuse the environment stem from our seeing the world as separate from ourselves. We may take fairly good care of what is inside the skin, but we don’t care nearly so well for what is outside the skin.

As the late Gregory Bateson said; “If this, meaning this me versus the world attitude, if this is your estimate of your relationship to nature, and you have advanced technology, your likelihood of survival will be that of a snowball in hell. You will die either of the toxic by-products of your own hate, or simply, of over-population and over-grazing”.

And Bateson went on to say “That if I’m right the whole of our thinking of what we are, what other people are, has got be be restructured. The most important task today is to learn to think in a new way”.

 

Quotes ~ Αποφθέγματα ΧΙΙ

[… ] The principle led to the much later adoption of Avogadro’s Number, a basic unit of measure in chemistry, which was named for Avogadro long after his death. It is the number of molecules found in 2.016 grams of hydrogen gas (or an equal volume of any other gas). Its value is placed at 6.0221367 x 10²³, which is an enormously large number. Chemistry students have long amused themselves by computing just how large a number it is, so I can report that it is equivalent to the number of popcorn kernels needed to cover the United States to a depth of nine miles, or cupfuls of water in the Pacific Ocean, or soft-drink cans that would, evenly stacked, cover the Earth to a depth of two hundred miles. An equivalent number of American pennies would be enough to make every person on Earth a dollar trillionaire. It is a big number.

Bill Bryson, A Short History of Nearly Everything, p.93

[…] Η αρχή οδήγησε πολύ αργότερα στην υιοθέτηση του Αριθμού Αβογκάντρο, μιας βασικής χημικής μονάδας μέτρησης η οποία πήρε το όνομα της από τον Αβογκάντρο πολύ μετά τον θάνατο του. Είναι ο αριθμός των μορίων που βρίσκονται μέσα σε 2,016 γραμμάρια αέριου υδρογόνου (ή ενός οποιοδήποτε άλλου αερίου ίσου όγκου). Η τιμή του ορίζεται στα 6.0221367 x 10²³ ο οποίος είναι εξαιρετικά τεράστιος αριθμός. Φοιτητές χημείας καιρό τώρα διασκεδάζουν προσπαθώντας να υπολογίσουν πόσο μεγάλος είναι ο αριθμός αυτός. Μπορώ λοιπόν να αναφέρω ότι είναι ανάλογος του αριθμού των ποπκορν που θα χρειάζονταν για να καλύψουν της ΗΠΑ σε ένα βάθος 9 μιλίων, των φλιτζανιών νερού που περιέχει ο Ειρηνικός Ωκεανός ή από τα κουτάκια αναψυκτικού που, αν τα στιβάζαμε ίσια, θα κάλυπταν την Γη σε ένα βάθος 120 μιλίων. Ένας αντίστοιχος αριθμός από Αμερικάνικες πέννες θα ήταν αρκετός για να κάνει κάθε άνθρωπο στην Γη τρισεκατομμυριούχο. Είναι μεγάλος αριθμός.

Bill Bryson, Μικρή Ιστορία Περί των Πάντων (σχεδόν)

 

 

Quotes ~ Αποφθέγματα VIIΙ

“Civil disobedience is not our problem. Our problem is civil obedience. Our problem is that people all over the world have obeyed the dictates of leaders. Our problem is that people are obedient all over the world in the face of poverty and starvation and stupidity, and war, and cruelty. Our problem is that people are obedient while the jails are full of petty thieves… and the grand thieves are running the country. That’s our problem.”

«Η πολιτική ανυπακοή δεν είναι το προβλημά μας. Το πρόβλημα μας είναι η πολιτική υπακοή. Το πρόβλημα μας είναι πως άνθρωποι σε όλον τον κόσμο έχουν υπακούσε σε προσταγές ηγετών. Το πρόβλημα μας είναι πως άνθρωποι είναι υπάκουοι σε όλοκληρο τον κόσμο ακόμα και όντας αντιμέτωποι με την φτώχεια, την πείνα, την ανοησία, τον πόλεμο, την σκληρότητα. Το πρόβλημα μας είναι πως οι άνθρωποι είναι υπάκουοι όταν οι φυλακές είναι γεμάτες με μικροκλέφτες και οι μεγάλοι και τρανοί κλέφτες διοικούν την χώρα. Αυτό είναι το πρόβλημα μας.»

~Howard Zinn (author of A People’s History of the United States. He died last year…)

~Χάουαρντ Ζιν (συγγραφέας του «Ιστορία του Λαού των ΗΠΑ». Πέθανε πέρσι…)

Quotes ~ Αποφθέγματα V

‘The first man who, having enclosed a piece of ground, bethought himself of saying “This is mine” and found people simple enough to believe him, was the real founder of civil society…’ […]

‘From how many crimes, wars and murders, from how many horrors or misfortunes might not anyone have saved mankind, by pulling up the stakes, or filling the ditch, and crying to his fellows: Beware of listening to this impostor; you are undone if you once forget that the fruits of the Earth belong to us all, and the Earth itself to nobody.’

Ο πρώτος άνθρωπος που, αφού εσώκλεισε ένα κομμάτι γης, σκέφτηκε να πει «Αυτό είναι δικό μου» και βρήκε άλλους ανθρώπους αρκετά απλόμυαλους ώστε να τον πιστέψουν, ήταν ο θιασωτής την κοινωνίας των πολιτών…» […]

“Από πόσα εγκλήματα, πολέμους και φόνους, πόσες φρικωδίες και δυστυχίες θα μπορούσε ο καθένας να είχε σώσει την ανθρωπότητα αν είχε ξεριζώσει τους πασάλους ή είχε μπαζώσει το χαντάκι και είχε φώναξει στους συντρόφους του: Μην ακούτε αυτόν τον απατεώνα. Θα καταστραφείτε αν έστω μια φορά ξεχάσετε ότι η καρποί της Γης ανήκουν σε όλους μας, και ότι η ίδια η Γη δεν ανήκει σε κανέναν.”

Jean-Jacques Rousseau, from Discourse on the Origin and Basis of Inequality Among Men (1754)

Ζαν-Ζακ Ρουσώ, από την Διατριβή για την προέλευση και τις βάσεις της ανισότητας μεταξύ των ανθρώπων (1754)

 

Μονόπολη

Quotes ~ Αποφθέγματα IV

“What is a facebook? A miserable pile of…”

“Τι είναι ένα facebook; Ένας άθλιος σωρός από…”

Dracula, Castlevania: Symphony of the Night, together with us!

Add your own end to the above quote in the comments.
Προσθέστε το δικό σας τέλος στο παραπάνω απόφθεγμα στα σχόλια!

 ^^]

Quotes ~ Αποφθέγματα ΙΙ

Are an acorn and the oak tree it grows into the same thing?

Είναι ένα βελανίδι και η βελανιδιά στην οποία θα μεγαλωσεί το ίδιο πράγμα;

Paul Ricoeur