ΕΡΩΤΗΣΕΥΜΕΝΟΣ 2

Ερωτησευμένος: από το ερώτηση + ερωτευμένος.


Πόσο εύκολα είναι όλα με την Google στο τσεπάκι μας!

Δεν χρειάζεται ξανά να αμφιβάλλουμε για το οτιδήποτε· η Αναζήτηση Google μας έχει μεταμορφώσει ήδη στο υπέρτατο hive mind (πώς λέγεται αυτό στα ελληνικά; Κυψελική νοημοσύνη;) Δεν χρειάζεται να ψάξουμε χάρτες· το Google Maps ξέρει όχι μόνο πώς να πάμε εκεί που θέλουμε να πάμε, αλλά και πού θέλουμε να πάμε, σχεδόν πριν το ρωτήσουμε. Δεν χρειαζόμαστε μεταφράσεις όταν το Google Translate γίνεται ο διερμηνέας σου σε πραγματικό χρόνο.

Καλά όλα αυτά, ενδιαφέροντα, αλλά δεν ξέρω για σας, εγώ όμως βλέπω γύρω μου και στον εαυτό μου ανθρώπους λειψούς, που κομματάκι-κομμάτακι λησμονούμε την αξία της συγκεντρωμένης σκέψης πάνω σε ένα ερώτημα ή ένα πρόβλημα, πώς να διαβάσουμε έναν χάρτη ή πώς να χρησιμοποιήσουμε το μυαλό μας ώστε να μεταφράσουμε από μια γλώσσα σε μια άλλη.

Δεν ξέρω για εσάς, αλλά νομίζω ότι υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ αυτών των αλλαγών, εξελίξεων, αναπηριών, όπως θέλετε πέστε τις, και του ότι, παρ’όλο που δικαίως μπορούμε να υποθέσουμε ότι είμαστε οι καλύτερα ενημερωμένοι άνθρωποι που περπάτησαν ποτέ στη γη (ό,τι και αν σημαίνει αυτό) είμαστε και από αυτούς που περισσότερο πασχίζουμε να βρουμε την ευχαρίστηση στην καθημερινή ζωή. Πώς να μην έχεις κατάθλιψη αν έχεις μεταθέσει σε μπουκίτσες την ίδια τη ζωή σου σε μικρούς τεχνοσκλάβους;

Είναι άραγε τυχαίο ότι εμείς οι digital natives (ψηφιακοί ιθαγενείς;), εγώ πρώτος στην σειρά, είμαστε αυτοί που έχουμε το μεγαλύτερο πρόβλημα να βρούμε τι θέλουμε να κάνουμε με τη ζωή μας, ενώ η προφανής απάντηση, το να τη ζήσουμε, φαντάζει όσο παραδοξική όσο η απάντηση σε ένα κοάν;

Στο μέλλον η Google θα οδηγεί για μας, θα δουλεύει για εμάς, θα βλέπει για εμάς, θα θυμάται για εμάς, θα φωτογραφίζει για εμάς, θα μιλάει για εμάς, θα σκέφτεται για εμάς, και φυσικά αφού με όλα αυτά θα μας ξέρει πια απ’ έξω κι ανακατωτά, θα μπορεί να αγοράσει για εμάς. Θα στερηθούμε ακόμα κι αυτή τη χαρά της ζωής, αυτή την υπέρτατη ανθρώπινη ψυχοδηλωτική πράξη της ύστερης καπιταλιστικής εποχής!

Αυτό που μάλλον αναρωτιέμαι είναι: πόση ζωή θυσιάζουμε για πόση ευκολία, και είναι άραγε αυτή μια δίκαιη συναλλαγή ανταλλαγή; Πώς θα μπορούσαμε άραγε να εξηγήσουμε με όρους που θα καταλάβαινε η Google την χαρά της δημιουργικής αντιμετώπισης των μικρών προκλήσεων της καθημερινότητας; Αν ήμουν στο κρεβάτι όλη μέρα και με τάιζε, πότιζε, ξεσκάτιζε και μου ικανοποιούσε κάθε πνευματική επιθυμία πριν καν μου έρθει μια τεχνητή νοημοσύνη πιο έξυπνη από μένα, η ζωή μου θα ήταν σίγουρα εύκολη· πόσο ζωή όμως θα είχε απομείνει;

Review: Ένας κόσμος ανάποδα

Ένας κόσμος ανάποδαΈνας κόσμος ανάποδα by Eduardo Galeano

My rating: 5 of 5 stars

Η ανάπτυξη

Μια γέφυρα δίχως ποτάμι.
Ψηλές προσόψεις κτιρίων δίχως τίποτε από πίσω.
Ο κηπουρός ποτίζει το πλαστικό γρασίδι.
Κυλιόμενες σκάλες που δεν οδηγούν πουθενά.
Ο αυτοκινητόδρομς που μας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουμε τόπους, που εξαιτίας του έχουν καταστραφεί.
Η οθόνη της τηλέορασης δείχνει μια τηλεοπτική συσκεύη που περιέχει μιαν άλλη τηλεοπτική συσκευή μέσα στην οποία υπάρχει μια τηλεοπτική συσκευή.

Ο ήλιος δύει στα τέλη του αιώνα

Είναι δηλητηριασμένο το χώμα που θα μας σκεπάσει ή θα μας εξορίσει.
Δεν υπάρχει πια αέρας, παρα μόνο δυσαρέσκεια.
Δεν υπάρχει πια βροχή, παρα μόνο όξινη βροχή.
Δεν υπάρχουν πια πάρκα, παρα μόνο parkings (εκτός από το πάρκο στη Ναυαρίνου).
Δεν υπάρχουν πια κοινωνίες, παρα μόνο ανώνυμες εταιρίες.
Εταιρίες στη θέση των εθνών.
Καταναλωτές στη θέση των πολιτών.
Πολεοδομικές περιοχές αντί για πόλεις.
Δεν υπάρχουν άνθρωποι, παρα μόνο κοινό.
Δεν υπάρχει πραγματικότητα, παρα μόνο διαφήμιση.
Δεν υπάρχουν οράματα, παρα μόνο τηλεοράσεις.
Όταν θαυμάζουμε ένα λουλούδι συνήθως λέμε: «Τι ωραίο, είναι σαν πλαστικό».


Χάρτης της υδρογείου

         Η γραμμή του ισημερινού δεν περνάει από τη μέση του χάρτη της υδρογείου που μας μάθαιναν στο σχολείο. Περισσότερο από μισό αιώνα πριν, ο Γερμανός εξερευνητής Άρνο Πέτερς παραδέχτηκε αυτό που όλοι έβλεπαν αλλά κανείς δεν έλεγε: ο βασιλιάς της γεωγραφίας ήταν γυμνός.
         Ο χάρτης της υδρογείου που μας δίδασκαν έδειχνε να είναι τα δύο τρίτα του κόσμου στο Βορρά και το ένα τρίτο στο Νότο. Στο χάρτη εκείνο, η Ευρώπη είναι μεγαλύτερη από τη Λατινική Αμερική, παρότι στην πραγματικότητα η Λατινική Αμερική έχει τη διπλάσια επιφάνεια από την Ευρώπη. Η Ινδία φαίνεται πιο μικρή από τη Σκανδιναβία, παρότι είναι τρεις φορές μεγαλύτερη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς καταλαμβάνουν στο χάρτη περισσότερο χώρο από την Αφρική, ενώ στην πραγματικότητα μόλις και μετά βίας φτάνουν τα δύο τρίτα της αφρικανικής ηπείρου.
         Ο χάρτης ψεύδεται. Η παραδοσιακή γεωγραφία κλέβει το χώρο, όπως η ιμπεριαλιστική οικονομία κλέβει τον πλούτο, όπως η επίσημη ιστορία κλέβει τη μνήμη και η τυπική κουλτούρα κλέβει το λόγο.

Ο εν λόγω χάρτης του Peters, με τις εκτάσεις χωρών και ηπείρων ακριβείς.

Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, δεν μπορούσα να σταματήσω να σημειώνω και να υπογραμμίζω. Κάθε δεύτερη αράδα είναι γεμάτη νόημα, συνδέσεις, αποκαλύψεις και θίξεις για το τι πραγματικά είναι ανάποδο στον κόσμο. Η ματιά του Ουρουγουανού συγγραφέα ξεκινάει από τη Λατινική Αμερική του 1998 και εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, όταν τα πράγματα δεν φαινόντουσαν τόσο σκούρα όσο σήμερα κι ο κόσμος ακόμα ζούσε τη μετασοσιαλιστική μέθη. Σήμερα, θα μπορούσαμε κάλλιστα να αντικαταστήσουμε μερικά ονόματα μέσα στο κείμενο και αυτόματα οι ιστορίες του χρέους, του μίσους, της ληστείας και της αποχαύνωσης να μιλάνε για την Ελλάδα του 2013. Τίποτα δεν έχει αλλάξει στα χρόνια που μεσολάβησαν· μάλιστα, όσα θίγει ο Γκαλεάνο έχουν απλά ενταθεί και παγκοσμιοποιηθεί περισσότερο, οι αδικίες έχουν χτυπήσει νέες αποχρώσεις του κόκκινου κι αυτό κάνει το βιβλίο τόσο πιο επίκαιρο. Είναι πολύ πετυχημένο νομίζω ότι το βιβλίο τελειώνει με τις γραμμές: Ο συγγραφέας σταμάτησε το γράψιμο αυτού του βιβλίου τον Αύγουστο του 1998. Αν θέλετε να μάθετε τη συνέχεια να ακούτε, να βλέπετε και να διαβάζετε καθημερινά τις ειδήσεις.

Δεν είναι εύκολη ανάγνωση: κάθε κεφάλαιο είναι κι ένα χαστούκι, κάθε στοιχείο (το οποίο δυστυχώς δεν έρχεται με πηγές) άλλο ένα χτύπημα. Θα έλεγα ότι είναι μια εισαγωγή για την κατάσταση του σύγχρονου κόσμου, ένα εγχειρίδιο για την κοινωνική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανισορροπία παντού. Ο γλαφυρός τρόπος που γράφει ο Γκαλεάνο το κάνει ακόμα πιο πολύτιμο, τα μηνύματα που περνάει χτυπάνε πιο γερά.

Το τελευταίο κεφάλαιο τουλάχιστον είναι αισιόδοξο και λίγο ονειροπόλο. Προτιμώ να κρατήσω αυτό παρά να χαθώ στα υπόλοιπα απαισιόδοξα και φριχτά κεφάλαια, όσο καλά κι αν είναι για υπογράμμιση. Διαβάστε το εδώ. Επίσης online μπορείτε να βρείτε και άλλα αποσπάσματα του βιβλίου εδώ.


View all my reviews