Category: Ελληνικά

Τρεις νύχτες Χίο, δύο Μυτιλήνη και δύο στα ανοιχτά του Αιγαίου

H Συνειδητοποίηση:

Εσύ κι ο φίλος σου (τον οποίο ξαφνικά θυμάσαι ότι επισκέπτεσαι στην Χίο εδώ και τέσσερα χρόνια) ανακαλύπτετε ότι στην καινούργια παρέα του, την οποία έχει πολύ βολικά κάνει ακριβώς πριν την εξεταστική και απαρτίζεται κυρίως από πρωτοετείς και ακόμα πιο κυριότερα από πρωτοετίνες, είστε οι γηραιότεροι. Θυμάσαι πώς ήταν να πηγαίνεις στα κλαμπάκια και στις κλαμπετέριες σε εκείνη την ηλικία και πώς όλοι οι παλιότεροι σου φαίνονταν τόσο κουλ γιατί δεν πήγαιναιν στα κλαμπάκια και ήξεραν όλα τα κατατόπια που πραγματικά άξιζαν, και αναρρωτιώσουν πώς σκατά το κατάφερναν. Τώρα, εσύ είσαι αυτός που ξέρει τα κατατόπια και διδάσκεις άθελα σου τους μικρότερους απλά και μόνο επειδή δεν θέλεις να ξοδεύεις τα βράδια σου πηγαίνοντας σε κάτι τόσο απαίσιο.

Η Επαρχία:

2,20 ευρώ για μια «μπόμπα» σάντουιτς (το όνομα αναφέρεται στο μέγεθος) χωρίς κρέας αλλά με φέτα, κρεμμύδι, τομάτα, πατάτα και τζατζίκι και κέτσαπ, από ένα τελείως άγνωστο και κρυμμένο σουβλακοσαντουιτσάδικο σε κάποια άκυρο χωριό. Για πρώτη φορά βλέπεις μαστιχόδεντρα και σκέφτεσαι ότι, γαμώτο, είναι όμορφα, σουλουπωμένα φυτά!

To Παιχνίδι Με Πολλούς:

Θυμάσαι ότι όταν οι παίχτες είναι πάνω από 10, ίσως το ενισχυμένο παλέρμο με ερωτευμένους, κοριτσάκια, μάγισσες και δημάρχους να μην είναι τόσο καλή ιδέα, και αναρρωτιέσαι υπό ποιες περιστάσεις και με τι παίχτες θα ήταν η ιδέα όντως καλή. Θυμάσαι εκείνη την φορά που είχες παίξει παλέρμο με σκληροπυρηνικούς παίκτες· η εμπειρία ήταν τραυματική. Προτιμάς να μην γίνεις κι εσύ ένας από εκείνους και τελικά λέτε τρομακτικές ιστορίες μέχρι το πρωί.

Η Δικαίωση:

Πας στην Μυτιλήνη ουσιαστικά μόνο για να δώσεις ένα από τα τελευταία 4 μαθήματα που χρωστάς. Η εξέταση γίνεται στο εργαστήριο υπολογιστών και το μάθημα είναι Αντικειμενοστραφής Προγραμματισμός ΙΙ, κοινώς Java II. Έχεις ακολουθήσει τις σημειώσεις και έχεις μάθει Java, μάλιστα έχεις μάθει να φτιάχνεις ένα αξιοπρεπές ψηφιακό πιάνο. Οι μισοί συμφοιτητές σου φεύγουν όταν μαθαίνουν ότι η εξέταση θα γίνει σε υπολογιστές, μερικοί άλλοι γκρινιάζουν γιατί δεν ήξεραν ότι θα εξετάζονταν σε υπολογιστές. Ο καθηγητής ξεκινάει την εξέταση ζητώντας από όλους να κάνουν compile ένα προγραμματάκι αλλά εσύ δεν μπορείς να το κάνεις, όχι επειδή δεν ξέρεις πώς, αλλά επειδή έχεις μάθει να το κάνεις σε διαφορετικό γραφικό περιβάλλον. ‘Οταν μέσα σε 2 λεπτά δεν έχεις βρει ακόμα πώς το κάνεις, κόβεσαι.

Είναι σαν να ζητάται από κάποιον να κάνει defragment σε Linux ενώ έχει κάνει μόνο σε Windows, ή σε μια εξέταση δακτυλογράφησης να δίνονται γραφομηχανές σε ανθρώπους που έχουν χρησιμοποιήσει μόνο πληκτρολόγια στην ζωή τους. Πώς να το κάνουμε, θέλει λίγη εξοικείωση… Διαμαρτύρεσαι, λες πως δεν δέχεσαι να αξιολογηθείς τόσο γρήγορα και πως ξέρεις Java· ζητάς μια δεύτερη ευκαιρία. Ο καθηγητής στην δίνει γιατί φαίνεσαι ασυνήθιστα σίγουρος για τον εαυτό σου και τελικά καταφέρνεις όχι μόνο να περάσεις αλλά και με σχετικά μεγάλη επιτυχία, τρέχοντας το πρόγραμμα με 4 από τις 5 ζητούμενες λειτουργίες.

Σκέφτεσαι αργότερα πως μερικοί οπωσδήποτε είχαν έρθει έχοντας προετοιμαστεί για την εξέταση δακτυλογράφησης έχοντας διαβάσει για το ποιος εφήυρε το QWERTY, μαθαίνοντας απ’ έξω το σχήμα του πληκτρολογίου, μαθαίνοντας που πρέπει να μπαίνουν τα δάχτυλα, ποιες είναι οι συντομεύσεις με το SHIFT αλλά χωρίς να έχουν πληκτρολογήσει ποτέ τίποτα. Και όταν κόβονται να λένε ότι είχαν μάθει να δακτυλογραφούν αλλά κανείς δεν τους είχε πει πως θα έπρεπε να το κάνουν στην πραγματικότητα.

Λίγο αργότερα, για του λόγου το αληθές (εδώ λένε ότι πρέπει να το γράψεις «ασφαλές» αλλά πραγματικά πρώτη φορά το ακούς αυτό), το βράδυ συναντάς δύο συμφοιτητές σου οι οποίοι κόπηκαν γιατί δεν ήξεραν ότι η εξέταση θα γινόταν σε υπολογιστές. Σε ρωτάνε πώς κατάφερες να μείνεις και να το παλέψεις και σου λένε πως έκανες καλά που διαμαρτυρήθηκες και ότι θα έπρεπε να είχαν κάνει το ίδιο, αφού αυτό ήταν το τελευταίο τους μάθημα, είχαν δώσει 100 ευρώ για να μάθουν την Java σε φροντιστήριο όμως δεν ήξεραν ότι χρειαζόταν compile — κατα τα άλλα «ήξεραν Java». Ακολουθεί ένα τέταρτο αυτοδικαίωσης και κραξίματος του καθηγητή. Νιώθεις αμήχανα γιατί δεν θέλεις να φανεί ότι έγινε εξαίρεση για σένα, βλέπεις ότι μπορεί να νιώθουν αδικημένοι και καταλαβαίνεις αλλά δεν θέλεις και να τους πεις ότι κάτι έχουν δει πολύ λάθος. Αποφασίζεις απλά να είσαι διαλακτικός.

Η Εμπιστοσύνη στο Σύμπαν:

Το πρώτο βράδυ στην Μυτιλήνη βγαίνεις έξω με ένα μπουκάλι Μιχάλη Γεωργιάδη ημίγλυκο στο χέρι για να δεις γνώριμες φάτσες. Πας στο τρίγωνο όντας σίγουρος ότι θα τις δεις. Όχι μόνο τις βλέπεις αλλά πέφτεις πάνω σε όλους όσους υπολόγιζες να δεις τις μέρες που ήσουν στην Μυτιλήνη (και μερικούς ακόμα) μέσα σε περίπου 20 λεπτά. Αυτό θα μπορούσαμε άνετα να το πούμε μια παράδοση στις βουλές του Σύμπαντος gone right.

Η Αποτυχία:

Σου ζητάνε να βοηθήσεις με μια εργασία Flash. O κώδικας είναι τόσο κακογραμμένος που για να βοηθήσεις πραγματικά προσπαθείς να ξαναγράψεις απ’την αρχή κομμάτια του. Καταλήγεις τρεις ώρες μετά να έχεις φτιάξει ένα πρόγραμμα το οποίο θα έπρεπε να τρέχει αλλά πετάει προβλήματα αγνώστου ταυτότητος και γκρινιάζει για κάτι το οποίο δεν θα έπρεπε. Τραβάς τα μαλλιά σου και πηγαίνεις να βρεις κάποιους από αυτούς τους οποίους συνάντησες την προηγούμενη νύχτα στον δρόμο και τους είχες υποσχεθεί ότι θα έβγαινες μαζί τους την επομένη. Τους βρίσκεις αλλά τρέμεις ανεξέλεγχτα για καμιά ώρα από την συνδυασμένη ένταση του εκνευρισμού του Flash, της αποτυχίας αλλά και γιατί ξέρεις ότι μόλις θυσίασες τρεις ώρες της ζωής σου οι οποίες θα μπορούσαν να είναι με τους φίλους που έστησες για να βοηθήσεις με κάτι το οποίο τελικά έκανες χειρότερο. Πίνεις λίγο κρασί στο καινούργιο αγαπημένο μαγαζί της Μυτιλήνης, το Π, την πρώτην Μαρτάνο, και ξεχνάς το όλο σκηνικό, πίνοντας στην υγεία όσων θα πάρουν το πτυχείο τους ξέροντας να κάνουν τις εργασίες τους μόνοι τους.

Το Ξενύχτι:

Αν μένεις κάπου για δύο νύχτες και έχεις χρόνο μπροστά σου, δεν είναι καθόλου άσχημη ιδέα την μία νύχτα να μην κοιμηθείς: αφήνεις ανοιχτό το ενδεχόμενο σε καθετί ενδιαφέρον να συμβεί και με το που μπει για τα καλά το επόμενο πρωί έχεις μια ενέργεια που δεν περιγράφεται. Και γιατί το έκανες; Μα για να είσαι ξύπνιος για…

To Aπόκοσμο, Κοσμοϊστορικό Γεγονός:

Ίσως η απλή θέαση με ένα μικρό τηλεσκόπιο έξω από το δημοτικό θέατρο Μυτιλήνης να μην ήταν εξ ίσου εντυπωσιακή με το παραπάνω βίντεο, σίγουρα όμως η καλή παρέα το ισοστάθμισε και τα σύννεφα και η βροχή που έπεφτε με χοντρές σταγόνες έκανε την θέαση πιο συναρπαστική (επειδή το αβέβαιο είναι πάντα πιο γλυκό) αλλά και κάπως απόκοσμη: ο καιρός, ένα τόσο παροδικό φαινόμενο, σε σύγκριση με την σύνοδο της Αφροδίτης η οποία ήταν κι αυτή μεν παροδική αλλά με προεκτάσεις διαχρονικές, που κάνουν τον άνθρωπο να συνειδητοποιεί την μικρότητα του. Είναι σαν ο Μαθουσάλας να πέθανε από αυτοκινητιστικό ή να στραβοκατάπιε την μπουκιά του από γιδοτύρι και παξιμάδι και να πνίγηκε. Άσχετο, ο ήλιος επίσης φαίνεται πραγματικά απόκοσμος σε ισχύ και μέγεθος στο παραπάνω, ειδικά στις υπέρυθρες. Πραγματικά θεϊκός.

Η Συμφιλίωση:

Υπάρχει μια κοπέλα που μια φορά κι έναν καιρό πλήγωσες με τις καλύτερες προθέσεις. Δεν ξέρεις αν όντως πληγώθηκε, γιατί είναι σκληρό καρύδι (ή έτσι δείχνει), όμως μπορείς να φανταστείς πως από τότε δεν έχει και την καλύτερη εικόνα για σένα και πρέπει να σε θεωρεί τουλάχιστον κομματάκι μαλάκα. Ό,τι και να λες, πως ήταν δηλαδή εμπειρίες οι οποίες ήταν καθοριστικές για το τι σε έφερε εδώ που είσαι τώρα και ότι δεν θα άλλαζες τίποτα και και και, δεν μπορείς να μην νιώθεις τύψεις αφού από την πρώτη στιγμή που την γνώρισες της είχες αδυναμία. Έκτοτε πραγματικά λυπόσουν που τα πράγματα ήρθαν έτσι που μια οποιουδήποτε είδους στενότερη σχέση θα ήταν δύσκολη ως αδύνατη. Είχες προσπαθήσει να την προσεγγύσεις απλά και μόνο γιατί γούσταρες την παρέα της και μέχρι εκεί. Όμως πόσο δύσκολο δεν ήταν να παρεξηγηθεί αυτό;

Αυτή την φορά τα πράγματα είχαν μια όμορφη τροπή. Την συναντάς το τελευταίο πρωί στον Λόφο τυχαία και τα πράγματα αρχικά είναι αμήχανα. Έλα όμως που λίγες ώρες πριν φύγεις από το νησί είσαι μαζί της για καφέ και συζητάτε για την ανωμαλία των Ιαπώνων, την χαρά του να καταφέρεις να ανεβάσεις ένα θεατρικό έργο με μια Πρόβα ενωμένη και χωρίς διχόνοιες αλλά και για το animation για το οποίο έχει μεράκι και για τις δημιουργίες της. Νιώθεις όμορφα, ειρηνικά. Να’στε εκεί, η αυπνία να σας ενώνει, με δυο καφέδες, να μιλάτε περι ανέμων και υδάτων, επιτέλους, μια συζήτηση στην οποία δεν πρέπει να παριστάνεις ότι δείχνεις ενδιαφέρον και δεν χρειάζεται να καταβάλεις προσπάθεια για να συγκεντρωθείς σε αυτήν. Το παρελθόν ξεχάστηκε, forget and forgive, και με χαρά διαπίστωσες πως με αυτόν τον άνθρωπο ίσως και να έχεις πολλά πράγματα να μοιραστείς ακόμα.

Οι Τρεις Εκδοχές:

Φιλοξενείσαι από έναν παλιό φίλο με τον οποίο έχεις περάσει πολλά στην Μυτιλήνη ο οποίος όμως δεν νιώθει τελευταία καλά γιατί έχει χωρίσει με την κοπέλα του. Το ενδιαφέρον είναι ότι είσαι φίλος και με την κοπέλα. Και οι δύο σου προσφέρουν τα σπίτια τους για να μείνεις και να ξεκουραστείς και περνάς αρκετό χρόνο και με τους δύο για καφέ, ναργιλέ και ποτό αλλά σπάνια και με τους δύο μαζί. Βλέπεις και τις δύο μεριές της ιστορίας και βγάζεις τα δικά σου συμπεράσματα. Καταλήγεις ότι αυτό που λένε, πως κάθε φορά υπάρχουν τρεις εκδοχές μιας οποιασδήποτε ιστορίας, η άποψη του ενός, η άποψη του άλλου και η αλήθεια, αυτή είναι μια από τις πολλές άδοξες κι άγνωστες παγκόσμιες σταθερές που ο κόσμος ξεχνάει αποκαρδιωτικά συστηματικά.

Το Ταξίδι:

Πειραιά-Χίο, Χίο-Μυτιλήνη, Μυτιλήνη-Πειραιά. Το European Express είναι εκεί για να σου επιτρέψει να διασχίσεις το Αιγαίο. Αυτή η σχέση αγάπης-μίσους σου με τα συμβατικά πλοία της γραμμής δεν μπορεί να μην φανεί κι αυτή την φορά: το πώς τα βρωμερά μαύρα σύννεφα που ρυπαίνουν τους γαλάζιους ουρανούς του «λίκνου του πολιτισμού» όπως τους αρέσει να μας θυμίζουν κάθε φορά στις 101% εκνευριστικές ανακοινώσεις από τα μεγάφωνα, οι 3045 τηλεοράσεις ανα σαλόνι και οι καφέδες που έχουν τιμολογιακές πολιτικές αλα Twoface (1,50 για τον «μονό» φραπέ, σε πλαστικό ποτηράκι για την ρετσίνα, και >€3 για τον «διπλό»)… πάλι καλά που μπορείς να τρως τον θαλασσινό αέρα, να χαζεύεις γλάρους που το παίζουν οι γέροι του Muppet Show και να αράζεις σε εξωτερική καμπίνα με 50% έκπτωση. Αλήθεια, η καμπίνα σου δεν ήταν κλειδωμένη… θα μπορούσες την επόμενη φορά να δοκιμάζεις ένα-ένα τα δωμάτια μέχρι να βρεις ένα το οποίο θα είναι ξεκλείδωτο με ένα κρεβάτι ελεύθερο και να αράξεις.

Πραγματικά, ποιος θα καταλάβαινε το οτιδήποτε;

Taste the Waste

Οι δημ(ι)οσιογράφοι έχουν απεργία και στην ΝΕΤ έπαιζε απόψε αυτό. Τα σχόλια σχετικά με το πότε είναι πιο χρήσιμη η τηλεόραση, όταν δουλεύει «κανονικά» ή όχι, δικά σας… Και… μου θυμίζει και κάτι άλλο… γραμμένο στα 19 μου… Δεν θέλω να ζω σε αυτόν τον παράλογο κόσμο!

Ένα ντοκιμαντέρ για την παγκόσμια καταστροφή των τροφίμων.Γιατί πετάμε τόσο πολύ; Πώς μπορούμε να σταματήσουμε αυτό το είδος των αποβλήτων;
Εκπληκτικό αλλά αληθινό: Στη διαδρομή από το αγρόκτημα στο τραπέζι , πάνω από τη μισή ποσότητα των τροφίμων καταλήγει στη χωματερή. Το μεγαλύτερο μέρος τους δηλαδή, προτού καν φθάσει στον καταναλωτή!

Ακούγεται άρρωστα παρανοϊκή μια τέτοια σπατάλη όταν ο πλανήτης έχει φτάσει τα 7 δισεκατομμύρια και μεγάλος μέρος του πληθυσμού υποφέρει από πείνα ή ασθένειες που σχετίζονται με τον υποσιτισμό. Όμως ο τομέας της παραγωγής και διάθεσης των τροφίμων μέσα από μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ο οποίος έχει αναπτυχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, ενδέχεται να ζει σε άλλον πλανήτη από τον δικό μας.

Δύσκολα μπορεί να εξηγήσει κανείς το γιατί τα σούπερ μάρκετ αποσύρουν και καταστρέφουν ακόμη και τρόφιμα που δεν έχουν λήξει. Το γιατί οι ημερομηνίες λήξης που βάζουν οι εταιρείες γίνονται όλο και πιο σύντομες, κάνοντάς μας να πιστεύουμε ότι προσέχουμε την υγεία μας κάθε φορά που πετάμε ένα γιαούρτι που υποτίθεται ότι έληξε χτες. Είναι απλώς ένας τρόπος να ενθαρρύνουν την αγορά και όχι τη κατανάλωση της τροφής που αγοράζουμε. Μάρτυρας αυτής της παράλογης κατάστασης είναι οι κάδοι απορριμμάτων των μεγάλων σούπερ μάρκετ όπου τα μισά τρόφιμα είναι απολύτως κατάλληλα για να φαγωθούν.

Και όταν λέμε στα παιδιά μας να μην πετούν το φαγητό τους γιατί υπάρχουν άλλα παιδιά στον κόσμο που πεινάνε, έχουμε τελικά δίκιο. Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, ακριβώς επειδή πλέον ολόκληρος ο πλανήτης αγοράζει την τροφή του από την ίδια, παγκόσμια αγορά, λιγότερη σπατάλη σημαίνει χαμηλότερες τιμές και άρα περισσότερη τροφή για όλους. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι η τροφή που πετιέται χωρίς να έχει χαλάσει, αρκεί για να θρέψει τους πεινασμένους του πλανήτη τρεις φορές.

Γενεαλογικό Μάνταλα

English translation: http://hallografik.ws/archive/?p=2993

Πόσοι ήταν οι γονείς σας; 2. Οι παππούδες σας; 4. Οι προπαππούδες σας; 8. Οι προ-προπαππούδες σας; 16.

Πόσες γενιές μέχρι να φτάσουμε στους 64; Μόνο 7, με μια παλαιότητα περίπου 150 χρόνων, αν υποθέσουμε ότι κάθε γέννηση απέχει από την επόμενη περίπου 20-25 χρόνια. Στις 10 γενιές πίσω, όχι πολύ πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ο αριθμός φτάνει στους 512. Αν πάμε άλλες 10 γενιές πίσω, αγγίξουμε τις αρχές του 16ου αιώνα, την εποχή που η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν στο απόγειο της δυναμής της με τον Σουλεημάν τον Μεγαλοπρεπη στα ινία της, η Αμερική είχε μόλις αρχίσει να κατακτάται από τους Ισπανούς και ο Μιχαηλάγγελος ίδρωνε κάτω από την οροφή της Καπέλα Σιξτίνα, o αριθμός των προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-προ-παππούδων και -γιαγιάδων (ναι, τα μέτρησα τα προ-) έχει ήδη εκτοξευθεί στους 1.048.576. Με αυτόν τον ρυθμό φυσικά και αν λάβουμε υπ’όψη μας ότι οι άνθρωποι ως είδος υπάρχουμε πάνω από 100.000 χρόνια (κι ας μην μπούμε στην διαδικασία να μετρήσουμε τους προγόνους μας που ήταν ανθρωποειδή, και πριν από αυτόυς τον Κοινό Πρόγονο, και πριν από αυτόν κάποια θηλαστικά, και πριν από αυτόν κάποιο συναψιδωτό και την φάρα του και τελειωμό δεν έχουμε), δεν αργούμε να φτάσουμε στα τρισεκατομμύρια άτομα και ακόμα παραπέρα, αριθμούς που ποτέ δεν είδε η ανθρωπότητα ακόμα και αν βάλουμε όλους τους homo sapiens που έζησαν σε ολόκληρη την ιστορία και προϊστορία της μαζί! Λέγεται μάλιστα ότι όλοι μας καταγόμαστε από μια μικρή ομάδα ανθρώπων οι οποίοι επέζησαν την τελευταία εποχή των παγετών. Η απάντηση σε αυτό το φαινομενικό μυστήριο είναι απλά ότι υπήρχαν πολλές επιμιξίες — επιμιξίες τις οποίες μπορεί να μην θεωρούμε επιμιξίες. Αν ο προπροπροπροπαππούς μου από την μεριά της μάνας μου είναι αδερφός της προπροπροπρογιαγιάς μου από την μεριά του πατέρα μου, αυτό δεν θα το μετράγαμε σαν επιμιξία φυσικά, κ.ο.κ.

Η γενεαλογία μας είναι όσο μυστήρια και μαγική όσο και η ιστορία μας: ξέρουμε, μπορούμε να ξέρουμε τόσο λίγα γι’αυτήν, που τα υπόλοιπα τα γεμίζουμε με την καταπληκτική παλέτα της φαντασίας μας. Όπως κάνουμε με καθετί το άγνωστο και μυστήριο δηλαδή με τα πάντα.

Το πράγμα είναι σίγουρα χαώδες. Θα επιμείνω όμως στον αρχικό αριθμό. 7 γενιές, 64 πρόγονοι. Μου φαίνεται ο τέλειος συνδυασμός ελεγξιμότητας και εγγύτητας με εμάς: πιο μεγάλος και το πράγμα θα ξέφευγε τελείως χωρίς να μπορούμε να νιώσουμε μια συγγένεια με αυτούς τους μακρινούς πρόγονους· πιο κοντά και θα χάναμε το μεγαλύτερο μέρος της μαγείας και της περιπλοκότητας της γενεαλογίας. Για να μην πω ότι το 7 και το 64 είναι ωραίοι, στρογγυλοί, πολιτισμικά ισχυροί αριθμοί που κάθονται καλά στο μάτι, στην αισθητική, και σε αυτό το πράγμα μέσα μας που τσινάει όταν ένα κάδρο είναι στραβό ή που μας κάνει να περιμένουμε με αγωνία για το πότε ο κόκκινος και ο πράσινος φάρος στην είσοδο του λιμανιού θα συγχρονίσουν τις αναλαμπές τους για μια μόνο φευγαλέα στιγμή.

Ας μπούμε στο ζουμί. Απ’όσο έχω προσέξει, στις μέρες μας όταν μιλάμε για γενεαλογία συνήθως μιλάμε με δύο όρους: με δέντρα και με οικογένειες.

Έχω τις ενστάσεις μου, όπως συνήθως.

Fernando Chamarelli -- http://www.galleryad.com/art/archives/art/backroom/fernando_chamarelli_pangea/

 

Το δέντρο μου φαίνεται περίεργο σαν ιδέα για να περιγράψουμε μια οικογένεια όταν εμείς είμαστε ο κόρμος, όπως στην παραπάνω εικόνα. Το οικογενειακό δέντρο θα μου φαινόταν εντάξει σαν αναπαράσταση αν εμείς ήμασταν ο κορμός, οι ρίζες μας ήταν οι πρόγονοι και τα κλαδιά και τα φύλλα μας ήταν οι απόγονοι. Δεν έχω δει όμως ποτέ ένα τέτοιο δέντρο να χρησιμοποιείται.

Μετά είναι η οικογένεια, ή το επώνυμο. Είναι κάτι σαν την ερώτηση «από πού κατάγεσαι;» Μου πήρε χρόνια να καταλάβω ότι αυτή η ερώτηση μεταφράζεται ως «από πού είναι ο πατέρας σου;» και δεν είμαι σίγουρος αν για όσους με έχουν ρωτήσει το «από την Αυστραλία» θα ήταν αυτό που θα ήθελαν να ακούσουν, παρά την σχεδόν αβάσταχτη ειλικρίνεια της απάντησης! Γεννήθηκα, μεγάλωσα και μένω στην Νέα Σμύρνη, άλλωστε!

Ίσως αυτό να συμβαίνει για τον ίδιο λόγο που τα επώνυμα φέρουν χαρακτηριστικά ονομασίας προέλευσης, πες μου το επώνυμο σου να σου πω ποιος, ή τουλάχιστον από πού, είσαι. Όμως αυτή είναι η μισή αλήθεια — η για την ακρίβεια, πολύ, πολύ λιγότερο από την μισή: το επώνυμο το μοιράζονται μόνο οι άντρες την γενεαλογίας, με όλες τις γυναίκες να χάνονται στην μέσκλα σαν το αλάτι στο νερό. Μάλιστα πολλά από τα οικογενειακά δέντρα μελετάνε την ιστορία της οικογένειας όχι με βάση το άτομο αλλά το όνομα, ειδικά παλιότερα και στις αριστοκρατικές οικογένειες-δυναστίες, προσπαθώντας να βρουν όλους όσους μοιράζονται αυτό το όνομα και είναι συγγενείς ή απόγονοι χωρίς όμως να δίνουν σημασία στις γυναίκες που έμπαιναν (και μπαίνουν) στην οικογένεια μάλλον μόνο εξ αιτίας της ξεκάθαρης αναγκαιότητας του θέματος. Είναι θαρρώ σχετικό άλλωστε πως για μεγάλο μέρος της ιστορίας, σίγουρα της Χριστιανικής και της Ισλαμικής, οι άντρες ήθελαν γιους για να μπορούν να διαιωνήσουν το όνομα τους, την οικογένεια.

Θέλησα λοιπόν να αποδώσω με κάποιον ευφάνταστο τρόπο τα παραπάνω και περισσότερα. Και κατέληξα σε αυτό (όπως θα είδατε και στην κορυφή του άρθρου):

Γιατί μάνταλα;

Τα μάνταλα είναι ακτινωτά συμμετρικά σχήματα, σύμβολα ολότητας, κυκλικότητας και ταυτόχρονα της στιγμής, του μεγαλείου και της μικρότητας του τώρα, τουλάχιστον στην φιλοσοφία που τα γέννησε, τον Ινδουισμό και μετέπειτα στον Βουδισμό. Ο Carl Jung εμπνεύστηκε βαθύτατα από αυτά: ζητούσε από τους ασθενείς του να ζωγραφίζουν μάνταλα και τα χρησιμοποιούσε για να τους διαγνώσει. Πίστευε ότι μέσα στην συμμετρία και στα σχήματα μπορούσε να βρει μια ακολουθία, να βγάλει νόημα πίσω από την χρήση των διάφορων σχεδίων που τα αποτελούσαν. Η μοναδικότητα που εμφανιζόταν ήταν για εκείνον στην ουσία το άτομο.

Αυτή η καθαρή γεωμετρικότητα έχει κάτι όντως το ολοκληρωτικό και καθησυχαστικό· δεν μπορώ να το περιγράψω διαφορετικά. Επιπλέον η ιδέα της επανάληψης και της επέκτασης όπως και το ένα σημαντικό κέντρο, ταιριάζουν γάντι στην γενεαλογία.

Και, βέβαια, τα μάνταλα μπορούν να είναι πολύ όμορφα.

Συμβολισμοί

Οι συμβολισμοί πίσω από την γενεαλογία όπως το μάνταλα θα μας βοηθήσει να τους δούμε είναι πολλοί, και σίγουρα θα είναι θα είναι διαφορετικοί για τον καθένα. Αυτοί που διαλέγω, αυτοί που με ενέπνευσαν προσωπικά, είναι οι παρακάτω:

Ισότητα άντρα-γυναίκας

Μια οποιαδήποτε προ-προγιαγιά είναι το ίδιο σημανική με τον οποιονδήποτε προ-προπαππού…

Υποτίμηση της αξίας του επώνυμου.

Γιατί θα μπορούσε κάποιος, κάπου, να ήταν γυναίκα. Και τότε θα είχα διαφορετικό επώνυμο. Το οποίο θα θεωρούσα εξ ίσου σημαντικό με αυτό που έχω τώρα.

…ακόμα και αν από αυτόν τον προ-προπαππού έχω πάρει το επώνυμο μου.

Αποσύνδεση της οικογενειακής ιστορίας με την ιστορία του επωνύμου.

64 πρόγονοι, 64 ονόματα (εκτός κι αν έχουμε επιμιξίες που αναφέραμε πιο πάνω). Ένα υπερισχύει. Γιατί;

Οι 64 αυτοί άνθρωποι τους οποίους συνέδεσε η υπάρξη σου 170 χρόνια μετά την γέννηση τους, είναι όλοι το ίδιο υπεύθυνοι για την ύπαρξη σου σήμερα.

Ανάδειξη της αξίας του τοπικών ριζών και της μετανάστευσης.  Κατάργηση της εθνικής ψευτοψωροπερηφάνιας.

Αν συμπλήρωνα το δικό μου μάνταλα, το ένα τέταρτο θα είχε πολύ «Σμύρνη» μέσα το οποίο θα χανόταν στα βάθη της Τουρκίας (και ποιος ξέρει πού αλλού… ήταν και η Σμύρνη η “Νέα Υόρκη της Ανατολικής Μεσογείου”) και το μισό θα είχε «Αυστραλία», αλλά σιγά-σιγά αυτό θα γινόταν, όσο πιο πίσω πηγαίναμε, σε Αγγλία ή και Ουαλία, αν οι πηγές μου είναι έγκυρες. Ξανά, ποιος ξέρει τι άλλο.

Ποιος ξέρει από ποια 64 διαφορετικά μέρη του κόσμου κατάγομαι;

Έλληνας γεννιέσαι ή Έλληνας γίνεσαι; Χμ… Καλή ερώτηση. Ο πατέρας μου πήρε ελληνική υποκοότητα αφού ζούσε στην Ελλάδα κάτι περισσότερο από 20 χρόνια, οπότε, αυτός τι είναι, Αυστραλός ή Έλληνας; Αντίστοιχα, πολλοί μετανάστες δεύτερης γενιάς, μικροί και μεγάλοι, επιλέγουν να είναι έλληνες γιατί μεγάλωσαν ή και γεννήθηκαν εδώ. Κατα πάσα πιθανότητα, τα παιδιά τους — η τρίτη γενιά– θα αναζητήσουν τις ρίζες που οι παππούδες τους εγκατέλειψαν εξ ανάγκης, ενώ οι ίδιοι θα είναι πλέον έλληνες με τα όλα τους. Αυτό έχει συμβεί άπειρες φορές στην ιστορία της Ελλάδας. Πριν τις αλβανικές μεταναστεύσεις στις αρχές του ’90, είχαν υπάρξει πολλές άλλες πριν πολλούς αιώνες. Το ίδιο και με τους Μικρασιάτες, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν όταν ήρθαν εδώ σαν Τούρκοι και τώρα περηφανεύονται σε πολλές περιπτώσεις για την «μακεδονικότητα» τους, ακόμα και αν οι οικογένειες τους δεν ζουν παρα για 2-3 γενιές στην Μακεδονία, από το 1922 και μετά. Αντίθετα, μπορεί να υπονομευτεί ή να περιοριστεί η προσφυγική τους ιστορία από τους ίδιους, καθώς θα προτιμήσουν να νιώθουν απόγονοι των Μακεδόνων του Αλέξανδρου παρα Πόντιοι, Μικρασιάτες, Καπαδόκες κτλ… Άλλωστε, πρέπει να υπάρχει υψηλή εθνική φρόνηση κόντρα στους απειλητικούς FYROMίτες ή όπως αλλιώς θέλετε να τους πείτε… απλά να θυμάστε ότι μπορεί αυτοί να είναι πιο μακεδόνες από τους μακεδόνες. Όχι ως απόγονοι του Αλέξανδρου ή κάποια τέτοιο θλιβερό παραπλανημένο συμπέρασμα, λες κι οι Έλληνες είναι απόγονοι του Αλέξανδρου, όχι: πιο μακεδόνες από τους μακεδόνες γιατί οι οικογένειες τους μπορεί να μένουν στην Μακεδονία, στην περιοχή που λεγόταν Μακεδονία, για αιώνες. Αν αυτό ακούγεται προβοκατόρικο, τα κατάφερα.

Βέβαια, δεν είναι μόνο οι Μακεδόνες, Αλβανοί, οι Πόντιοι ή πιο πρόσφατοι μετανάστες που αποφάσισαν ότι η Ελλάδα είναι η χώρα τους. Βλάχοι, Αρβανίτες, Βορειοηπειρώτες, Φραγκοσυριανοί (και άλλοι καθολικοί νησιώτες) και πολλοί άλλοι οι οποίοι ήταν και είναι Έλληνες με τα όλα τους, πλέον έχουν μια γεύση μειονότητας στο Ελληνικό κράτος που τόσο προσπαθεί αυτή την στιγμή να διατηρήσει την καθαρότητα του και την Μοναδική Ιστορία του. Στον βωμό του μίσους, των διακρίσεων και των εθνικών κόμπλεξ, θυσιάζουμε ο καθένας την ίδια μας την οικογενειακή παράδοση. Δεν έχουμε ΙΔΕΑ της ιστορίας μας και έτσι πιστεύουμε το πρώτο απλοϊκό παραμύθι! ΑΥΤΟ είναι η εθνική ταυτότητα: η ισοπέδωση, η απλοποίηση. Είναι ένα μαντρί με γνώμονα τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή της ιστορικής άγνοιας. Και όντας ιστορικά αδαείς, μαθαίνουμε να μην σεβόμαστε ή ακόμα να μισούμε, ξανά και ξανά, γενιά παρα γενιά, το διαφορετικό — ένα διαφορετικό με το οποίο σαφώς μπορεί να έχουμε κοινές ρίζες ή ακόμα και να καταγόμαστε από αυτό, λιγότερο ή περισσότερο. Σοφά ήταν τα λόγια του George Bernard Shaw: “Patriotism is, fundamentally, a conviction that a particular country is the best in the world because you were born in it.”, «ο πατριωτισμός είναι, θεμελιακά, η πεποίθηση ότι μια χώρα είναι η καλύτερη στον κόσμο επειδή εσύ γέννηθηκες σ’αυτήν.»

Μια καλύτερη εικόνα της οικογενειακής ιστορίας του καθενός μας μπορεί να μας βοηθήσει να είμαστε λίγο πιο σκεπτικοί προς στους εθνικούς εξωραϊσμούς και στις κιτς απλοποιήσεις, να δούμε ότι ο τόπος της γέννησης μας είναι σημαντικός για την ταυτότητα μας αλλά δεν αποτελεί παρα ένα σημείο στον χρόνο και στον χώρο ο οποίος είναι σημαντικός για εμάς μόνο γιατί είναι ο δικός μας τόπος γέννησης. Και στην εποχή που διανύουμε και που έρχεται, ας μην αφήσουμε η προφορική ιστορία, των μετακινήσεων, του πόνου, της συνύπαρξης και της περιπλοκότητας να χαθούν κάτω από το βάρος των εποποιιών.

Μην αφήνεις κάποιους άλλους να σου επιβάλουν τις ρίζες σου: ανακάλυψε τες μόνος σου ή μόνη σου.

Οι ρίζες μπλέκονται, το παρελθόν είναι μυστήριο και περίπλοκο.

Βέβαια, τα παραπάνω δεν είναι εύκολο να πραγματωθούν. Όσο πιο πίσω πάμε, τόσο πιο γεωμετρικά δύσκολο γίνεται να τους καταμετρήσουμε και να βρούμε τα ίχνη όλων! Ίσως στις επόμενες γενιές, τώρα που καταγράφουμε τα πάντα, να είναι πιο εύκολο για τα εξασέγγονα μας (αν έχουμε, βέβαια, γιατί είναι και το δημογραφικό…) να μας βρουν. Όμως σπάνιες είναι οι περιπτώσεις ανθρώπων που ζουν τώρα να ξέρουν από που κατάγονταν οι πρόγονοι των προπαππούδων τους. Σπάνια μπορούμε να πάμε πάνω από έναν αιώνα πίσω, πόσο μάλλον δύο, τρεις… Αυτό το μυστήριο, όσο απαγορευτικό είναι, άλλο τόσο αξίζει να το ενστερνιστούμε και στο μάνταλα αυτό φαίνεται… η 7η γενιά μπλέκεται μεταξύ της και αρχίζει το πράγμα να σκουραίνει(;) αισθητά. But that’s just the way it is.

Σαν βγεις στον πηγαιμό για το Παρελθόν…

Δημιουργική ελευθερία.

Θεωρώ πολύ σημαντικό να μπορούμε οποιαδήποτε έκφανση της ζωής να την χρωματίζουμε και να την ομορφαίνουμε όπως ο καθένας νομίζει, ο καθένας να έχει την ελευθερία να δημιουργεί ακόμα και με τα πιο απλά πράγματα.

Τα μάνταλα δεν έχουν πολλούς κανόνες και είναι απλά. Πιστεύω πως δεν χρειάζονται ιδιαίτερες καλλιτεχνικές ικανότητες για να εμπνευστεί κανείς και να γεμίσει το δικό του γενεαλογικό μάνταλα όπως γουστάρει.

To δυσκολότερο για όποιον θελήσει να κάνει την γενεαλογία του μάνταλα, με διαφορά, θα είναι να του δώσει ψύχη και υπόσταση, να είναι ένα έργο τόσο όμορφο, όσο και πλήρες νοήματος, μία πολιτιστική αναπαράσταση η οποία θα αναπαριστά ικανοποιητικά την δική του ιστορία.

Μας έχω εμπιστοσύνη.

Ορίστε ένα κενό μάνταλα στο κυκλικό σχήμα της δεύτερης εικόνας. Εκτυπώστε το, ή ανοίξτε το στο Photoshop και…

…καλές δημιουργίες!

Χρωματίστε με, ζωγραφίστε με, συμπληρώστε με, κάντε με δικό σας...

 

Μετεκλογικά ΙΙ — τα χρονικά ενός σημείου καμπής

Χωρίς δικά μου σχολία αυτή τη φορά· απλά μια προσωπική ανθολογία άρθρων και ειδήσεων αυτών των ημερών.

(συζήτηση για τα αποτελέσματα των εκλογών)

Το φάντασμα του Τσίπρα — αχ ρε Βαξεβάνη, με τα ωραία σου!

Η Ελλάδα, το λίκνο του πολιτισμού, κλονίζει τον πλανήτη (του Μαρκ Μαζάουερ [!])

Προαπαιτούμενα ελπίδας (μια εναλλακτική άποψη του Βαρουφάκη)

Συνέλαβαν ινδό καθηγήτη επειδή θεωρούταν ύποπτος.

«Εγέρθητω» ελεγκτή τρόλει προς μετανάστες.

Μετεκλογικά, αλλά και προεκλογικά (;) παιχνιδάκια, της Μ. Νεγρεπόντη-Δελιβάνη

 

Μετεκλογικά, ή πώς ο Κανένας βρίσκεται στην εξουσία

Η μεγαλύτερη αλήθεια αυτών των εκλογών δεν αναφέρεται από πολλούς, μάλλον το σοκ είναι ακόμα υπερβολικά μεγάλο:

35% η αποχή. Από αυτό το υπόλοιπο 65%, το 18% ψήφισαν το πρώτο κόμμα και το 19% δεν αντιπροσωπεύονται στην βουλή. Με άλλα λόγια: μόνο το 12% του ελληνικού λαού, αν αφαιρέσουμε την αποχή, θέλει ΝΔ. Ένα 12% και κάτι παραπάνω θέλει κάτι που κανείς δεν ακούει, είτε αυτό είναι Οικολόγοι, είτε αυτό είναι ΛΑΟΣ, είτε αυτό είναι Καζάκης, είτε είναι Τζήμερος, Πειρατές ή ΚΚΕ (μ-λ). 35+19*0,65 = 47% Αν υπολογίσουμε και τα λευκά άκυρα, (περίπου 2,5%), η διαφορά είναι οριακή ανάμεσα σε αυτούς που ψήφισαμε κάτι που είναι στην βουλή αυτή την στιγμή και σε αυτούς που δεν έχουμε αντιπροσώπευση.

Μάλιστα, αυτό το 35% του πληθυσμού που δεν ψήφισε καν έχω την εντύπωση πωςγια πρώτη φορά έχει μεγαλύτερο ποσοστό από το πρώτο κόμμα — όχι, όχι, όχι: έχει μεγαλύτερο ποσοστό από το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ ΜΑΖΙ!! Και δεν σταματάμε εδώ· μολίς και μετα βίας τα συγκεντρωτικά ποσοστά του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων (~38%) ξεπερνάνε τα ποσοστά αποχής. Στις προηγούμενες εκλογές ο Γιωργάκης είχε 43% και ο Κωστάκης 33% και η αποχή ήταν κοντά στο 30%.

Πόσο μακριά φαίνεται η εποχή εκείνη… Όπως μακριά φαίνεται ξαφνικά η στεριά όταν σαλπάρεις στα ανοιχτά και μπροστά σου είναι το απέραντο γαλάζιο. Όπως όμως η ιστορία και το ημερολόγιο των Μάγια κάνουν κύκλους, έτσι κι εμείς όμως ζούμε πάνω σε μια σφαίρα: με αρκετή υπομονή, θα βρεις κάπου, κάποτε, ξηρά, και μπορεί να ξεκινήσεις μια ζωή πολύ καλύτερη από αυτήν που άφησες πίσω σου. Ή μπορεί και να καταλήξεις σε ένα νησί με ανθρωποφάγους (τι στερεότυπο) ή που ήδη κατοικείται από ανθρώπους όχι πολύ πιο ικανοποιημένους με την ζωή τους από εσένα. Σε κάθε περίπτωση: “a ship is safe in harbour but that’s not what a ship is for // τα πλοία είναι ασφαλή στο λιμάνι, αλλά δεν έχουν φτιαχτεί για να είναι αραγμένα».

Από την άλλη μεριά, αυτή η αποχή είναι ανησυχητική. Γιατί δεν πήγαν να ψηφίσουν αυτοί οι σχεδόν 3,5 εκατομμύρια Έλληνες, ειδικά οταν η Ελλάδα χτυπιέται σαν χταπόδι στά ζεματιστά αλμυροφαγωμένα πεζούλια του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και στο τραπέζι περιμένουν με σαλιάρες στον λαιμό διάφοροι που μοιάζουν με τον Mr. Monopoly και έχουν βάλει στο μάτι το πλοκαμάκι-ΕΥΔΑΠ ή το πλοκαμάκι-ΔΕΗ; Αν όσοι απήχαν είχαν ψηφίσει, και αποκλείεται να μην τους εκφράζει κάτι, πιθανόν τώρα να μπορούσαμε να έχουμε μια κυβέρνηση της αριστεράς. Βέβαια, δεν μπορώ να ξέρω αν όλοι οι απόντες θα ψήφιζαν προς τα αριστερά αλλά αυτή την εντύπωση έχω.

Μα είναι πραγματικά περίεργο. Με όσους μίλαγα μου έλεγαν πως θα ψηφίσουν, ακόμα και άτομα που δεν είχαν ψηφίσει ποτέ έγκυρα! Διάφορα τινά υπάρχουν:

1) Παλιοί εκλογικοί κατάλογοι του 2001… αν γίνουν επαναληπτικές, λένε, θα έχουν τους καινούργιους από την περσινή απογραφή. Γιατί δεν μπορούσαν να τους έχουν πριν τις 6 Μαΐου;

2) Πρόσεξα πως πολλοί έπρεπε να ψηφίσουν σε διαφορετικά μέρη απ’ότι συνήθως ψηφίζαν για λόγους που δεν γνωρίζω. Πόσοι είναι δυνατόν να έπρεπε να ψηφίσουν στην άλλη άκρη της Ελλάδας και να μην είχαν τα χρήματα για το ταξίδι, ή πολύ απλά να πήγαν όπου ψήφιζαν συνήθως και να μην βρήκαν το όνομα τους γιατί πολύ απλά ξαφνικά έπρεπε να ψηφίσουν αλλού;

3) Κέρδισε η φιλολογία των αναρχικών που ζουν στην κοσμάρα τους και καλούσαν σε αποχή. Είναι σχεδόν όσο παραπλανημένο και ουτοπικό όσο η γραμμή του ΚΚΕ, που περιμένει να έρθει «η κατάλληλη στιγμή» για να κουνήσει τον κώλο του. Αν και πολύ αμφιβάλλω ότι τόσοι πολλοί στην Ελλάδα είναι αναρχικοί, δεν νομίζω ούτε το 10% των παραπάνω να απήχαν λόγω ξεκάθαρης πολιτικής θέσης. Σε έναν άλλο κόσμο, ναι, κι εγώ θα απείχα… μόνο αν υπήρχαν κάποιες άλλες εκλογές στις οποίες θα μπορούσα να συμμετάσχω όπου η ψήφος μου θα είχε αντίκτυπο στην ζωή μου. Όσο κι αν στρέφουν την μύτη τους ψηλά μπροστά στο σύστημα και αρνούνται να βελάξουν, οι αναρχικοί ζουν μέσα σε αυτό, εκμεταλλεύονται τα οφέλη του και την ανοχή του και δεν νομίζω να τους αρέσε μια προοπτική όπου λόγω και της αποχής τους θα προέκυπτε μια κυβέρνηση η οποία θα τους φερθεί ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ εχθρικά. Δεν είσαστε ανεξάρτητοι. Λυπάμαι. Όχι όσο χρησιμοποιείτε το ηλεκτικό και το ίντερνετ, το νερό και το αποχετευτικό σύστημα, το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας, έχετε μεταφορικό μέσο και το γεμίζετε βενζίνη, ψωνίζετε από το σούπερ-μάρκετ και καπνίζετε στριφτά μεγάλων καπνοβιομηχανιών — κι όλα αυτά με ποιανών τα χρήματα, για να ακούσω;

4) Πολλά είχαν ακουστεί ότι αν απέχει πάνω από το 50% ακυρώνεται η εκλογική διαδικασία, ή τέλος πάντων κάτι παρόμοιο. Πόσοι μπορεί να πίστεψαν κάτι τέτοιο;

5) Οι απόντες ανήκουν στην ίδια κατηγορία με τους απολιτίκ οι οποίοι ψήφισαν το τραγικό 7% της ΧΑ. «Δεν μας νοιάζει πραγματικά, μπορώ να τους φανταστώ να λένε», «σιγά, λες και θα αλλάξει κάτι στην ζωή μου αν ψηφίσω τον έναν ή τον άλλον». Το να δείχνεις αυτή την απάθεια για την ψήφο δεν είναι τόσο μακριά από το να μην καταλαβαίνεις την πολιτική ευθύνη του να ψηφίζεις ΧΑ, ακόμα και να μην κάνεις κάτι για να το σταματήσεις…

Αυτό το 35% είναι μια δεξαμένη ψηφοφόρων την οποία πρέπει πάντως να προσέχουμε. Αν ενεργοποιηθεί από τις κατάλληλες δυνάμεις –κάθε είδους– μπορεί εύκολα να ανατρέψει κάθε προσδοκία. Λέω εγώ τώρα: και αν μερικοί από αυτό το 35% δουν τον Μιχαλολιάκο και τους αστράψει το μάτι και πάνε και τον ψηφίσουν και στις επόμενες εκλογές τα ποσοστά του πάνε στο 15%; Γιατί λέμε-λέμε ότι μάλλον θα ξεφουσκώσει, αλλά δεν ξέρεις ποτέ… Όπως έλεγε και ο μακαρίτης ο Obi-wan: “The Force can have a strong influence on the weak–minded.” Ο φασιστικός λόγος άλλωστε έχει έναν τέτοιο ανεξήγητο μαγνητισμό.

Έπειτα, για όσους λένε ότι το να ψηφίζεις δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα: αν 3.000 περισσότερα άτομα είχαν ψηφίσει τους Οικολόγους Πράσινους, θα ήταν τώρα στην βουλή και θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση της αριστεράς που όπως όλα δείχνουν ο κ. Τσίπρας δεν θα μπορέσει να σχηματίσει υπό αυτές τις συνθήκες (2,93%;). ΟΚ, είναι και ότι η ΝΔ έχει +50 έδρες. Ναι! Αυτό το κόμμα που βγήκε πρώτο έχοντας το 12% των ψήφων του εκλογικού σώματος. Αν αυτές οι 50 έδρες ήταν μοιρασμένες στους υπόλοιπους, με την απλή αναλογική, τι θα γινόταν άραγε; Θα είχε σίγουρα ενδιαφέρον και οι προοπτικές συνεργασίες θα ήταν σίγουρα μεγαλύτερες αν το μνημονιακό μπλοκ, ουσιαστικά άχρηστες έδρες, δεν είχε πιάσει ακριβώς το μισό της βουλής σαν ένα πρασινομπλεγκρί παρασιτικό υγρό μέσα σε ποτήρι το οποίο μετατρέπει παράδοξα το άδειο της αισιοδοξίας στο γεμάτο της απαισιοδοξίας.

Το θέμα είναι τι γίνεται τώρα; Οι εξελίξεις είναι γρήγορες, το διακήβευμα μεγάλο. Όπως φαίνεται, θα πάμε σε δεύτερο γύρο εκλογών. Δύο πράγματα εύχομαι:

1) Να μην καταφέρουν τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα να ξαναγίνουν μεγάλα πατώντας πάνω στην ακυβερνησία την οποία έχουμε αυτή την στιγμή και στον τρόμο που μπορούν να εμπνεύσουν. Η ακυβερνησία, όσο επικίνδυνη κι αν είναι (κι αυτό σηκώνει κουβέντα) είναι σίγουρα καλύτερη από οποιαδήποτε καταδίκη θα μας επιφύλασαν αυτοί χωρίς δεύτερη σκέψη όπως έκαναν μέχρι τώρα. “A ship is safe in harbour…”

2) Αυτό το 19% των μικρών κομμάτων να μεταπείσει το 35% που απήχαν και –γιατί όχι — το ~50% που ψήφισε κόμματα που μπήκαν στην βουλή.

Απλά ετοιμαστείτε γιατί δεν έχουμε ζήσει ό,τι έρχεται.

~ Μερικά λινκς:

Πανικός στο επιτελείο της Διαμαντοπούλου (μουαχαχαχά!)

Η Ελλάδα προβάρει Ιστορία

Ο λαός μίλησε… ή μήπως όχι;

Eκλογές 2012

Οι «πιο κρίσιμες εκλογές μετά την μεταπολίτευση», και χωρίς εισαγωγικά αν προτιμάτε, είναι σχεδόν εδώ. Μερικά σχόλια (πραγματικά, πόσο καλά μπορεί να τα λέει ο νεφέλικας;)

Υποκρισία ρε μαλάκα (για όσους θα ψηφίσουν με γνώμονα τουυς μετανάστες)
Βαβέλ (πολυφωνία και διάσπαση)
Και τι σκατά να ψηφίσω ρε φίλε; (μέρος 1ο)
Και τι σκατά να ψηφίσω ρε φίλε; (μέρος 2ο)
Και τι σκατά να ψηφίσω ρε φίλε; (μέρος 3ο)

Αξίζουν πραγματικά την κόπο.

Ένα που πόσταρα πριν λίγο καιρό:

Aποχή, Λευκό, Άκυρο και ψήφος στα μικρά κόμματα: μύθοι και εκβιασμοί του πολιτικού μας συστήματος (¡¡Σημαντικό!!)

Mερικά δικά μου σχόλια:

Το ΠΑΣΟΚ θα το ψηφίσει ένα σεβαστό ποσοστό συνανθρώπων μας. Τι πρέπει να τους κάνουμε αυτούς; Πού να τους στείλουμε; Μήπως και αυτούς σε κανένα «κέντρο φιλοξενίας» μέχρι να τους πάρουν κυβερνησείς από άλλα κρατή που σε λίγο θα καταφτάσει το ΔΝΤ και σία για να τους κάνουν την ζωή πιο εύκολη;

Αν και, για να είμαι 100% ειλικρινής, δεν είμαι σίγουρος ότι είναι πολλοί τελικά. Ρίχτε μια ματιά στην διαφορά των παρακάτω βίντεο.

Ττο βίντεο του MEGA από την ομιλία του Χοντρού επ’αριθμόν έχω-χάσει-το-μέτρημα.

Ο λαός του ΠΑΣΟΚ, ενωμένος δυνατός. Ή μήπως όχι;

 

Όπως και με τον Σαμαρά, ίσως να έχουμε την εντύπωση ότι οι μαλάκες εκεί έξω είναι περισσότεροι γιατί συνεχώς φιγουράρουν οι αντιπρόσωποι τους στην τηλεόραση. Λέγεται ότι τα γκάλοπ λένε ψέμματα, ότι φουσκώνουν τα ποσοστά του δικομματισμού. Πάντως, το έχω πει. Κάθε μέρα που περνάει, ανακαλύπτω πόσο πιο χαμηλά μπορεί να πέσει το τι είμαι πρόθυμος να περιμένω από τους ανθρώπους με τους οποίους μοιράζομαι το παρόν χωροχρονικό συνεχές. Τα στοιχειώδη δηλαδή. Ε, υποψιάζομαι ότι την Κυριακή, όσο δύσκολο κι αν ακούγεται αυτό, μπορεί να φτάσω ένα ιστορικό χαμηλό του πόσο λίγα μπορώ να περιμένω από τους Έλληνες.

Άραγε, αν ήμουν στην θέση τους, θα δρούσα διαφορετικά; Είναι εύκολο, είναι αλήθεια, να μιλάς από την θέση ενός ανθρώπου με στοιχειώδη παιδεία και στοιχειώδη αξιοπρέπεια. Αν κι έγω είχα γενηθεί σε ένα τέτοιο περιβάλλον απόλυτης υποταγής και παράδοσης της ελευθερίας μου στις τσέπες ενός βουλευτή ή ενός άλλου ηγέτη, ίσως κι εγώ να έλεγα το τραγούδι τους. Δεν μπορώ να το ξέρω.

Δεν ξέρω τι περισσότερο να πω.

Σύνεση. ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ, δεν θα ακούσω «εμένα δεν με αντιπροσωπεύει κανείς, είμαι κύριος του εαυτού μου» και τέτοιες αναρχικές μικρόμαλακίες. Και μακριά από φασίστες και δικομματικούς, ε! Όχι πως σας φοβάμαι εσάς που θα διαβάζατε αυτές τις γραμμές, σε καμία περίπτωση εκτός από κανέναν-δυο.

ΥΓ: Ισχύει ότι αν οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν κάτι θα ήταν παράνομες. Οι εκλογές παραμένουν ένα συμβολικό δημοκρατικό κατάλειπο μιας κοινωνίας που έχει ξεχάσει τι σημαίνει ο όρος και επιτρέπει την επέκταση της οικονομικής δικτατορίας να καταφτάνει κάθε μέρα με σκληρότερους όρους. Μπορεί όμως ένα περίεργο αποτέλεσμα να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά στην παραπάνω συνειδητοποίηση… ΑΝ βέβαια, η συνειδητοποίηση είναι αρκετή· γιατί, πολύ φοβάμαι πως όλοι περιμένουμε από τους υπόλοιπους να συνειδητοποιηθούν. Σε κάποια φάση όλοι θα είμαστε συνειδητοποιημένοι αλλά δεν θα αλλάζει τίποτα γιατί όλοι θα περιμένουμε αυτό το κάτι για να ξεσηκωθούμε. Και κανείς δεν θα κάνει, γιατί όλοι θα περιμένουμε.

 

Eκκλησίες: χρήσεις για την μετα-χριστιανική εποχή

Καθίστε μια στιγμή και σκεφτείτε πόσες εκκλησίες υπάρχουν στην Ελλάδα. Άγιες Φωτεινές, Άγιοι Σώστες, Άγιοι Γεώργιοι, Δημήτριοι, Βαρβάρες, Ιωάννηδες, Θεράπωντες, Νεκτάριοι… Μικρές, μεγάλες, τεράστιες, συνοικιακές, αρχάιες, νέες, πέτρινες, τσιμεντένιες, άγνωστες, διάσημες, διαλυμένες, πλούσιες, φτωχές, κιτς, γραφικές, όμορφες, άσχημες…

Κάποτε, η εκκλησία ήταν το κέντρο του χωριού ή της πόλης, ήταν ο τόπος συνεύρεσης των ανθρώπων. Θα πήγαιναν εκεί για να μάθουν το κουτσομπολιό αλλά και για να αποδώσουν τον φόρο τιμής στον Χριστό, να παρακολουθήσουν την λειτουργία ή το μυστήριο. Ήταν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής και πνευματικής ζωής του τόπου για αιώνες — για να μην πω για σχεδόν δύο χιλιετίες, από την εποχή που ο Χριστιανισμός πάτησε το πόδι του γερά στην Ελλάδα για να αντικαταστήσει την Ελληνιστικό-ρωμαϊκή κουλτούρα. Αυτό μου ακούγεται λάθος γιατί ουσιαστικά η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ήταν που θεσμοποίησε τον Χριστιανισμό στην Ελλάδα αλλά αυτή η ιστορία δεν είναι του παρόντος. Κάποτε η εκκλησία και ο χριστιανισμός, και μην πάτε πολύ πίσω, ακόμα και 30 χρόνια φτάνουν, ισοδυναμούσαν με την ελληνική κουλτούρα. Οι Έλληνες ήταν όλοι χριστιανοί και μάλιστα με έναν τρόπο τον οποίο δεν συναντάς εύκολα αλλού. Δεν θα ξεχάσω όταν ήμουν μικρός και με εντυπωσίαζε ότι το 99% των ανθρώπων που έμεναν στην Ελλάδα ήταν Χριστιανοί Ορθόδοξοι, μεταξύ τους περήφανα κι εγώ, όπως σε όλα τα παιδιά αρέσουν αυτές οι ξεκάθαρες υποθέσεις σχετικά με οτιδήποτε συμβαδίζει με τους τρόπους των γονιών τους. Αχ, παιδική αθωότητα… Οι Έλληνες μπορεί να μην ήταν θρήσκοι, να πήγαιναν να κοινωνήσουν κάθε Κυριακή, αλλά θα έκαναν τον σταυρό τους όταν πέρναγαν μπροστά από μια εκκλησία, δεν θα έβριζαν καθόλου εύκολα τα Θεία και άλλα πολλά που εύκολα μπορούμε να φανταστούμε όλοι μας.

Όσοι ξέρετε τις απόψεις μου, θα ξέρετε ότι είμαι πηγαία αντίθετος σε οποιαδήποτε οργανωμένη θρησκεία ειδικά με τον τρόπο που έχει οργανωθεί για αιώνες για να καταπιέζει ηθικά και να ελέγχει τους πληθυσμούς. Όμως όταν η θρησκεία είναι μέρος της κουλτούρας τοσο αναπόσπαστα όπως είναι τώρα στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου (πού θα ήταν οι άραβες χωρίς Ισλάμ; πού θα ήταν οι ινδοί χωρίς Ινδουισμό; πού θα ήταν οι έλληνες χωρίς Χριστιανισμό;) αναρρωτιέμαι τι μπορεί να μείνει αν αφαιρέσουμε την θρησκεία από έναν λαό, η οποία, ευτυχώς ή δυστυχώς, δρα και ως μια συνεκτική κόλλα για τους ανθρώπους, όπως δρα η εθνικότητα ή η γλώσσα. Ας μην ξεχνάμε ότι στην ανταλλαγή πληθυσμών του 1922-24 (την οποία έχω πολύ φρέσκια γιατί πήγα σε μια εξαιρετική έκθεση στο μουσείο Μπενάκη και στις προβολές δυο ντοκυμανταίρ: Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης και Διωγμός και ανταλλαγή πληθυσμών Τουρκία Ελλάδα: 1922-24. Δυο μπράβο στην κα. Μαρία Ηλιού, στον Αλέξανδρο Κιτρόεφ και σε όλους τους συντελεστές. Καιρός είναι εμείς της τρίτης γενιάς να ανακαλύψουμε τις ρίζες μας επιτέλους και να αποτινάξουμε τον μύθο της Μοναδικής Ιστορίας μια και καλή) τα κριτήρια της ανταλλαγής ήταν θρησκευτικά· μέχρι ένα σημείο πολύ αμφιλεγόμενο, η θρησκεία κρίνεται ταυτόσιμη με την εθνικότητα.

Κάποτε οι παπάδες και οι μητροπολίτες ήταν αρχηγοί και σύμβολα, όπως ήταν ο Χρυσόστομος για τους Έλληνες της Σμύρνης. Ήταν πνευματικοί ηγέτες και αναπόσπαστα μέρη της κοινωνίας. Δεν μπορώ να ξέρω αν τιμούσαν την θέση τους ή όχι, πάντως δεν ήταν στην θέση που βρίσκονταν σήμερα: η ύπαρξη τους είχε πραγματικό νόημα γιατί ο κόσμος πίστευε στην ανάγκη τους και στο υπερβατικό, το εξαιρετικό το οποίο εκπροσωπούσαν.

Σήμερα, οι παπάδες μόνο χρήσιμοι δεν είναι, ούτε καν συμβολικά. Αυτό το σάπιο σύστημα που λέγεται Εκκλησία της Ελλάδος που ούτε έχει οποιαδήποτε σχέση με τις (όποιες) ηθικές αρχές του Χριστιανισμού ούτε κατα οποιαδήποτε τρόπο αντανακλά τις ανάγκες και τις αρχές της κοινωνίας, αργοπεθαίνει, όπως η οργανωμένη θρησκεία πεθαίνει εδώ και καιρό στις νεοφιλελεύθερες χώρες. Για να μην αναφέρω την αμύθητη περιουσία της που λέγεται ότι θα έφτανε ακόμα και για να ξεπληρώσει το ελληνικό χρέος. Συντηρείται μόνο από τους διόλου ευκαταφρόνητους αριθμούς συντηρητικών/φοβισμένων ηλικιωμένων οι οποίοι ποτέ δεν έμαθαν να ψάχνουν την σωτηρία του σώματος, της ψυχής και της ελευθερίας τους παρα μόνο εκ των έξω.

Οι νεώτερες γενιές δεν αντιπροσωπεύονται από την εκκλησία πια. Δεν ξέρουν τα ευαγγέλια, βαριούνται στους αγιασμούς, δεν πιστεύουν στον Χριστιανικό τριαδικό Θεό αλλά μπορεί να πιστεύουν σε κάτι άλλο το οποίο να αποκαλούν Θεό, σε μια δική τους προσωπική κοσμοθεωρία. Όλο και περισσότεροι νέοι και όχι και τόσο νέοι πια δεν πάνε στην εκκλησία, ούτε καν μέσα στο Πάσχα, επιλέγοντας να είναι πιο δημιουργικοί και λιγότερο παραδοσιακοί. Οι γονείς όλο και λιγότερο βαφτίζουν τα παιδιά τους με χριστιανικά ονόματα, επιλέγοντας αρχαιοελληνικά ή συνδυαστικά. Μιλώντας για την Αρχαία Ελλάδα, αυτή αντικαθιστά όλο και περισσότερο τα χρόνια του χριστιανισμού για τους Έλληνες ως την εκ των πραγμάτων ιστορία τους. Τι δόξα έχει να προσφέρει στον απλό Έλληνα η σύνδεση με το χριστιανικό του και με το υπο συμβίωση με άλλα έθνη και θρησκείες υπο την Οθωμανική Περίοδο παρελθόν; Ξεχνάει τα 1500+ χρόνια τα οποία ήταν χριστιανός και δημιουργεί την ιστορική του αντίληψη ως απόγονος του Περικλή, του Αλέξανδρου, του Leonidas και του Πλάτωνα. Η χριστιανική σημαία του πλέον συμβολίζει και την Αθηναϊκή Συμμαχία, την Αττική Διάλεκτο και την περικεφαλαία.

Από αυτή την σύγχυση και την ανάδυση μιας νέας Ελληνικής ταυτότητας με πολύ περισσότερη έμφαση σε αρχαιοελληνικά στοιχεία και μια στροφή μακριά από την πολύ πιο πρόσφατη παράδοση (δηλαδή, από το τι έκαναν οι προπαππούδες και οι παππούδες μας) ο μόνος πραγματικός ηττημένος είναι η Χριστιανική πίστη. Για να επιστρέψω λοιπόν στο πώς ξεκίνησα αυτό το κείμενο:

Τι θα απογίνουν οι εκκλησίες αν οι Έλληνες πλέον είναι Χριστιανοί μόνο για να κρατάνε τα προσχήματα;

Είχα την παραπάνω απορία όταν κατάλαβα ότι οι εκκλησίες, όπως τα πάντα, είναι εφήμερες, και οι περισσότερες χτίσηκαν όταν οι ανάγκες και τα τα πιστεύω των Ελλήνων ήταν τελείως διαφορετικά. Σίγουρα η κοινωνία σε κάποια φάση θα σταματήσει να τις χρησιμοποιεί εντελώς ως ναούς του Χριστιανισμού, αφού όπως φαίνεται η κοινωνία δεν θα χαρακτηρίζεται πια παρα ελάχιστα και επιφανειακά από την χριστιανική ταυτότητα. Ακόμα κι αν οι Έλληνες παραμείνουν κατα κώρον χριστιανοί στις πεποιθήσεις τους, αυτός ο Χριστιανισμός θα έχει προτεσταντοποιηθεί/εξατομικευθεί ακόμα περισσότερο και δεν θα χρειάζονται εκκλησίες ή παπάδες.

Φανταστείτε την αγαπημένη σας εκκλησία σε 50 ή 100 χρόνια. Αν μέινετε στην Ελλάδα στις δύσκολες εποχές που έρχονται, πιστεύετε ότι τα παιδιά σας (αν κάνετε), τα εγγόνια ή τα δισέγγονα σας, θα έχουν το οποιοδήποτε ενδιαφέρον να πάνε στην εκκλησία; Μάλλον θα είναι εγκαταλειμμένη και θα έχει πέσει σε αχρηστία προ πολλού. Σε τι κατάσταση θα είναι αυτή; Γκρεμισμένη, μουχλιασμένη, με τα χρυσά της κλεμμένα προ πολλού και το εσωτερικό της βανδαλισμένο από τα πεινασμένα και αγανακτησμένα πλήθη; Είναι μια πιθανότητα.

Δεν είναι κρίμα όλες οι χιλιάδες, για να μην πω δεκάδες χιλιάδες, εκκλησίες στην Ελλάδα να έχουν βρει μια παρόμοια μοίρα αχρηστίας και εγκατάλειψης; Είναι χρήσιμοι χώροι οι οποίοι θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν διαφορετικά. Τι άλλες χρήσεις μπορούν να έχουν;

Μερικές ιδέες:

  • Να γκρεμιστούν ώστε οι χώροι που καταλαμβάνουν να αξιoποιηθούν διαφορετικά. Ελπίζω όχι με την δημιουργία εμπορικών κέντρων ή ναούς στην καινούργια παγκόσμια θρησκεία, στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Ίσως ερευνητικά κέντρα, πάρκα, σχολεία; Οι ιδέες πολλές και οι δυνατές χρήσεις περισσότερες.
  • Κάποιες σαφώς να γίνουν μουσεία. Δεν μπορούν ΟΛΕΣ να γίνουν μουσεία, πάντως, και αν κρίνω από την σημερινή κατάσταση των μουσείων στην επικράτεια, αυτό ίσως να καταδικάσει το μέλλον τους χειρότερα από κάθε άλλη πιθανή επιλογή.
  • Ουτοπική πρόταση Ι: μετατροπή των εκκλησιών σε τόπους ενημέρωσης σχετικά με τα φαινόμενα αυθυποβολής και διαχωρισμού που δημιουργούν οι θρησκείες («εγώ έχω δίκιο, όχι εσύ»), κατ’ επέκταση πώς όλες οι θρησκείες ουσιαστικά δίνουν διαφορετικό όνομα και υπόσταση σε κάτι το κοινό και άρα προσπάθεια εύρεσης και προβολής των κοινών σημείων των θρησκειών, infostands για την ενημέρωση σχετικά με μη-μονοθεϊστικές φιλοσοφίες και θρησκείες (ταοϊσμός, ζεν, βουδισμός, ινδουισμός, shinto, ανιμισμός) και διασυνδέσεις για περαιτέρω έρευνα στους εκάστοτε φορείς ή τον γκουρού της γειτονίας σας. Αυτή η ενημέρωση μπορεί να είναι και σε τοπικό επίπεδο.
  • Ουτοπική πρόταση ΙΙ: προαιρετικά με την επιλογή Ι, αλλά όχι σε αμοιβαία σύγκρουση μεταξύ τους, να γίνουν οι εκκλησίες κέντρα ενημέρωσης σχετικά με καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φυλετικής (gender & ethnicity) ανισότητας και άλλων παρόμοιων συμπεριφορών για την βοήθεια πάταξης τους. Όπως και η παραπάνω πρόταση, και αυτή η ενημέρωση μπορεί να είναι σε τοπικό επίπεδο.
  • Σε κάθε εκκλησία μπορεί να εγκατασταθεί ένα Total Perspective Vortex [1][2][3][4, ως προέκταση στο 3] με ειδικό επιτελείο αναπροσαρμογής ώστε το βασανιστήριο της πλήρης συνειδητοποίησης της ασημαντότητας του να γίνει χρήσιμη στον εκάστοτε άνθρωπο και να τον βοηθήσει να διοχετεύσει την ενέργεια που θα έρθει από την πλήρη αυτή συνειδητοποίηση σε χρήσιμες και όχι αυτοκαταστροφικές ενέργειες.
  • Μπορούν να γίνουν θεματικά cinema ή κλαμπ. Ειδικά οι μεγάλες εκκλησίες θα μπορούσαν να έχουν μεγάλη επιτυχία έτσι.
  • Πού ξέρεις; Μπορεί ο Χριστιανισμός παγκοσμίως να ξεκινήσει μια εκστρατεία για να ξανακερδίσει τα χαμένα πλήθη. Θα γνωρίσουμε την Αντιμεταρρύθμιση Mk. II η οποία θα φέρει την θρησκεία στο πνεύμα της εποχής. Το δόγμα θα ψηφιοποιήσει τα ιερά κείμενα και θα τα μεταφράσει σε LOLspeak γραμμένο με greeklish, θα αντικαταστήσει οποιαδήποτε αναφορά στην Αγία Τριάδα με τις λέξεις “Τhe Force” και θα επανεκδόσει τα ανέκδοτα του Chuck Norris με τον Χριστό στην θέση του Chuck Norris, το αίμα του Χριστού θα είναι σφηνάκια Vodka Red Bull και το σώμα του πατατάκια με γεύση πίτσα. Οι ίδιες οι εκκλησίες θα έχουν μηχανήματα εικονικής πραγματικότητας στις οποίες θα τρέχει το MMORPG (Massive Multiplayer Online Religious Piety Game) Word of God στο οποίο οι πιστοί θα έχουν έναν Χριστιανό χαρακτήρα τον οποίο θα πρέπει να περάσουν από διάφορα στάδια ιεροσύνης. Οι άνθρωποι εξουσίας της Εκκλησίας θα αναδεικνύονται μέσω των highlevels τoυ παιχνιδιού και οι game masters θα είναι οι επίσκοποι και αρχιεπίσκοποι. H πρόοδος μέσα στο παιχνίδι θα γίνεται μέσω της εκπλήρωσης διάφορων χριστιανικών αποστολών όπως το να πλέκουν επιτάφιους, να ψέλνουν εκκλησιαστικούς ύμνους με interface α λα SingStar και Guitar Hero ή να αποστηθίζουν εδάφια της Παλιάς και Νέας Διαθήκης τα οποία μετά θα πρέπει να παίξουν με ένα σύστημα ηθικών επιλογών εμπνευσμένο από παλιά παιχνίδια ρόλων. Το PvP κομμάτι του παιχνιδιού θα έχει native σύνδεση και θα είναι πλήρως συμβατό με το World of Allahγια πραγματική θρησκευτική δράση. Το παιχνίδι θα μπορεί να συνεχιστεί και σε φορητές συσκευές, με τις οποίες οι παίχτες θα μπορούν να μαζεύουν XP κάνοντας τον σταυρό τους έξω από άλλες εκκλησίες εκτός της δικής τους με ειδικά achievements για τις απομακρυσμένες εκκλησίες. Ειδικά achievements θα υπάρχουν και για την τέλεση του ακάθιστου ύμνου, ενός ορισμένου αριθμού «Χριστός-ανέστη-αληθώς-ανέστη» καθώς και σε γιορτές αγίων. Φυσικά θα υπάρχει και σύστημα pay-to-win βασισμένο στα παραδοσιακά συγχωροχάρτια με ειδικά μπόνους για κονσόλες Word of God εγκαθεστιμένες σε μοναστήρια. Οι γυναίκες πιστοί θα έχουν δικαίωμα παιχνιδιού αλλά μόνο τις μέρες που δεν θα έχουν περίοδο· μην τα ισοπεδώσομε και όλα!
Highlevel παίκτης του Word of God μαζεύοντας XP στην φορητή του συσκευή.

 

Περισσότερες χρήσιμες προτάσεις για το επόμενο βήμα για τις εκκλησίες είναι ευπρόσδεκτες!